خوب و بد ِ قرص اولانزاپین

بی اشتهایی عصبی

– اولانزاپین چیست:
اولانزاپین (olanzapine) جزو دسته دارویی ضد روانپریشی (antipsychotic) و ضد سرخوشی (antimanic) می‌باشد که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز اثر می کند ولی علاوه بر این موارد، این قرص کاربردهای دیگری هم دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک بعنوان درمان کمکی در حالات نروتیک مانند اضطراب و وسواس و اختلالات خوردن (بی‌اشتهایی عصبی) و افسردگی هم می تواند به کار رَوَد. پس هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را از زبان خودش بشنوید. شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو یا صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی و کارآمد نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف اولانزاپین:
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد:
۱- بیقراری شدید (agitation)
۲- اختلال بی‌اشتهایی عصبی (anorexia nervoza): مبتلایان که اکثرا خانم هستند به تصور ِ واهی ِچاق بودن، از خوردن غذا امتناع می‌کنند.

الانزاپین
الانزاپین

۳-افسردگی مقاوم به درمان (treatment resistant depression)
۴- فاز سرخوشی (mania) اختلال دو قطبی (bipolar)
۵-بدبینی و پارانوییا (paranoia)
۶- توهم و هذیان در روانپریشی‌هایی مانند اسکیزوفرنی

۷- هر چند این دارو بهتر است بالای سن سیزده سالگی مصرف شود ولی ممکن است گاهی در اختلالات مخصوص کودکان مانند اختلالات طیف اوتیسم  و همچنین اختلال سلوک(conduct) بنا به صلاحدید پزشک بکار رود.
۸-روانپزشکان با تجربه که به مکانیسم اثر دارو‌ها مسلط هستند ممکن است این دارو را بنابر صلاحدید ِ بالینی خود، در مواردی چون حالات اضطرابی و وسواسی و همچنین اختلالات تجزیه ای (Dissociative Identity Disorder)بعنوان داروی مکمل برای کاهش مقاومت دارویی یا برای افزایش اثر سایر ِدارو به کار ببرند. بنابرین تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشور دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده است.

– منع مصرف اولانزاپین:
در سالمندان مبتلا به آلزایمر که همزمان دچار حالات روانپریشی (هذیان و توهم) می‌باشند بهتر است از تجویز این قرص پرهیز کنیم چرا که احتمال بروز سکته‌های ریز و خفیف مغزی (mini stroke) در آن‌ها بالا‌تر می‌رود.

– اسامی تجاری:
– زایپرکسا (zyprexa)
– زایپرکسا زادیس (zyprexa zadis)
– زولافرن (Zolafren)

-سیمبیاکس(symbyax):ترکیبی از اولانزاپین و فلوکستین(olanzapine+floxetine) است که برای افسردگی های مقاوم به درمان بکار میرود.البته این ترکیب در ایران موجود نیست.

 

زایپرکسا
زایپرکسا

 

– دوزاژ اولانزاپین:
این قرص در دوزهای۲. ۵(دو و نیم) و ۵ و ۱۰ میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. دوز متوسط درمانی آن بین پنج تا ده میلی گرم است و یک بار در روز مصرف می‌گردد. دوز حداکثری آن بیست میلی گرم می‌باشد.
اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید. قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید. خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

– نکات مهم در مصرف اولانزاپین:
۱-اگر دچار آلرژی شدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تونه این‌ها باشه: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکنه با خوردن این قرص بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی شوند (mini stroke)
۳- ممکن است این قرص برای افراد چاق یا افرادیکه مستعد چاقی هستند انتخاب مناسبی نباشد
۴- این قرص ممکنه ۴ تا ۶ هفته طول بکشه تا اثرات خوبش رو نشون بده پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.
۵- در حاملگی و شیر دهی مصرف این دارو قدغن است.
عوارض اولانزاپین:
۱-عوارض خفیف: احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفره. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگه بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوع ِ ان‌ها به معنای قطع ِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید: -یبوست -گیجی -خشکی دهان و چشم -خواب آلودگی-خستگی، بیقراری، ضعف – احتباس مایعات – افزایش وزن – راش پوستی.
۲- عوارض جدی: هر چند این عوارض کمیاب و نادره ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید بسرعت باید برای بررسی ان‌ها حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان به بیمارستان مراجعه کنید:
– اختلال قاعدگی در خانم‌ها
– بزرگ شدن سینه‌ها در مردان
-چاقی افراطی و افزایش کلسترول
-افزایش قند خون (دیابت)
-اختلال در ریتم و ضربان قلب
– تشنج
– بروز لختهٔ خونی در اندام‌ها
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن
– تورم مفاصل

– یک توصیهٔ مهم:
– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهی ِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسب ِاطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقص ِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.
-همچنین در جریان باشید که سود و زیان دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صرف وجود یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند سرنوشت خلق و رفتار و شخصیت شما را به سمت یک زندگی سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

27 Comments

  1. سلام
    وقت بخیر
    من فکرو خیال زیاد میکنم و هواس پرتم کار میکنم و وسایل جا میزارم کلا روز فکرو خیال میکنم هم فک میکنم و هم کار میکنم
    و دوساله که الانزاپین میخورم
    ایا درمانی یا قرصی برای فکرو خیال هست؟؟؟
    پیش از حد فکرو خیال میکنم

    • بله همین الانزاپین داروی خوبیه.داروهای سروتونینی هم کنارش خوبن ولی شاید منع مصرف داشتند که دکترتون به شما نداده.چون ایشون شما رو معاینه کرده و تشخیص گذاری دقیق کرده

  2. با سلام . با مصرف قرص فلوکستین فول دوز دائم در حال دفع هستم .حدود دو هفته ک فول دوز استفاده میکنم . چه باید کرد ؟

  3. سلام آقای دکتر
    من مدتی بود از دوقطبی رنج میبردم و حدود ٣ سال از بدبینی بسیار شدید و وسواس
    دکتر قبلیم بهم تثبیت کننده های خلقی با دوز های بالا و هالوپریدول ۵ نصف میداد که اصلا روی بدبینی من تاثیر نداشت و باعث تلو تلو خوردن و قفل شدن بدنم میشد
    بعد اتفاقات بسیار و بدتر شدن بیماریم دکتر عوض کردم به دکتری رسیدم و بدبینی من عود کرد به ترکیب قرص پیموزاید ٢ برای من رسیدند حتی تا ۴ هم رفتم اما بیقراریش تحمل نکردم که برای بدبینی من بسیار موثر واقع شده اما مشکلی که من دارم بسیار من رو تنبل افسرده و بی لذت و بیقرار شدید کرده حتی با وجود خوردن فلووکسامین ١٠٠ و والپروات و بی پریدن و… کنارش بازهم افسرده هستم و انگیزه ندارم همچنین کمی حالات مختلط دوقطبی هم دارم و خانه نشینی
    پیشنهاد شما چیه
    آیا داروهای بهتری هم وجود داره؟

    • به پزشکان با تجربه ی شاغل در بیمارستانها مراجعه کنید.اونها در استفاده از ترکیبات دارویی ماهرتر هستند.

      • سلام مجدد
        ممنون که پاسخ دادید دکتر علی وردی
        ٢ دکتر اخیر من در بیمارستان های امام حسین و آخری نکویی بیمار بستری میکنند ولی ترکیب دارو هارو عوض نکردند
        و همش نسخه اخیرم والپروات۱۰۰۰ توپیرامات۱۰۰ پیموزاید۲فلووکسامین۱۰۰گاباپنتین۳۰۰ بی پریدن۲پرانول۶۰ بوده

        • بله پزشکان ماهر و با تجربه ای اونجا هستند
          چون بنده مراجع دو قطبی ندارم و همکاران بیمارستانی زحمت ویزیت در این زمینه را میکشند
          پیشنهاد جدیدی براتون ندارم

  4. سلام خسته نباشید
    واسه وسواس و استرس خیلی زیادم دکتر آسنترا و الانزاپین رو نوشتن، همرا این ها قرص های مسکن یا آنتی بیوتیک هم میتونم مصرف کنم و تداخل ندارن؟ البته فاویسم هم دارم و هر دارویی رو نمیتونم استفاده کنم

    • خب شما باید لیست انتی بیوتیک ها یی که در فاویسم ممنوعه رو داشته باشید(مثل کوتریموکسازول.سیپروفلوکساسین.نالیدیکسیک اسید و …) و همینطور مسکنها(اسپیرین) و از اونها کلا اجتناب کنید.اگر نکته مهم دیگه ای باشه حتما تو بروشورهای داروتون نوشته میشه .اونها رو بخونید

  5. سلام آقای دکتر من سال ۹۶ دچار افسردگی شدم دکتر برام الانزاپین و آسنترا ۵۰تجویزکرد.حالت افسردگیم خوب شد ولی حس میکردم مثلاً چهره یک نفر اذیتم می‌کنه حساس شدم بهش واس همین آسنترا رو زیاد کرد و گفت ی نوع وسواس فکریه.بعدش خوب شدم و برام الانزاپینو قطع کرد.و گفت آسنترا ۵۰ روهمیشه بخور.تا اینکه پارسال دوباره افسردگیم برگشت و من آسنترا رو زیاد کردم و الانزاپین رو هم شروع کردم به مصرف خوب شدم.تا اینکه به ماه پیش باز دوباره اون حالات افسردگی و وسواس برام برگشت.دکتر الانزاپین برام قطع کرد و آسنترا رو ۱۵۰ کرد و قرص کلومیپرامین.ولی اشتهامو از دست دادم و شب بدنم سرد میشه همراه با تعریق.خواستم بدونم میتونم کلومیپرامین رو نخورم و بجاش از آسنترا و الانزاپین استفاده کنم؟

    • این دو دارو بصورت ترکیبی اثر اشتهااور و تسکین بخش بالایی دارند.ضمن اینکه خلق رو بهبود میبخشند و افکار مزاحم رو کاهش میدن

  6. سلام دکتر
    به نظر من ۹۰ درصد مشکلات روحی ایرانی ها اظطراب هست که با افسردگی اشتباه گرفته میشه یعنی اچتناب از اضطراب افسردگی مربوط به کشورهای مثل ژاپن سوید سویس هست همپچنین اظطراب درجه خفیفی از سایکوت میباشد ولی متاسفانه اکثر رواپزشکان شروع به دارو درمانی با قرصهای ضد افسردگی میکنن که عوارض دنباله داری برای بیمار به وجود میاره

    • حالا مگه بین داروهای ضداضطراب با ضد افسردگی فرقی هست؟
      خیر داروی هردوشون یکیه
      این تقسیم بندیها فقط تو ذهن شما یا تو ذهن دانش اموزان و دانشجوهاست.چون اونها قراره برای نمره گرفتن تقسیم بندی و حفظ کنند.
      همه ی این داروها، هم ترس هم اضطراب هم نگرانی هم وسواس و هم افسردگی رو بهبود میبخشند و خلق و خو رو تنظیم میکنند
      با یدونه دارو مثل فلوکستین و یا سرترالین و یا پرفنازین و خیلیهای دیگه میشه به همه ی این اهداف رسید.و با یک تیر چندین نشونه رو زد

  7. سلام آقای دکتر
    برای اختلالات روانپریشی
    روانپزشک ها معمولا اول پیموزاید تجویز میکنند و بعد میرن سراغ هالوپریدول یا برعکس اول سراغ هالوپریدول میرن اگر جواب نداد میرن سمت پیموزاید
    سپاس

    • اول که سراغ هیچکدوم نمیرن و از داروهای نسل جدید استفاده میکنند
      اونها دیگه هم قدیمی شدند هم عوارض ازاردهنده ای دارند

  8. سلام دکتر عزیز خسته نباشید برای سیکلو تایمی همراه با افسردگی خویی و اضطراب و اختلال خواب ؛ ترانکوپین ۵۰ بهتره یا الانزاپین ۵ یا اریپیپرازول ۵؟ ایا این فرضیه درسته که اریپیپ ازول چون پرو لاکتین رو کاهش میده باعث برخلاف بقیه انتی سایکوتیک ها باعث کاهش میل جنسی در کردان نمیشه؟

    • برای خواب :ترانکوپین
      در مورد کوئتیاپین و الانزاپین و کلوزاپین هم همون حرفها راجع به تاثیر کم روی پرولاکتین گفته میشه
      در واقع معنیش اینه که فقط ریسپریدونه که پرولاکتین رو بیشتر بالا میبره و حتی ژنیکوماستی هم میده که خوب اینو از قبل همه میدونستیم

    • باسلام و احترام، آیا عوارض چاقی الانزاپین ۲٫۵ ناشی از افزایش اشتها است یا افزایش کلسترول وچربی بدن.باتشکر

  9. دکتر جاان سلام خدا حفظت کنه .یه سوال داشتم برای سیکلوتایمیا برا فردی که لاغر ه و اختلال خواب شبانه داره و می خواد چاق بشه علاوه بر تثبیت کننده وضد افسردگی بین انتی سایکوتیک های امیپیپرازول و ریسپریدون و کواتیاپین والانزاپین کدام مناسب تره براش؟

  10. با تشکر از زحمات دکتر
    دکتر دپاکین ۵۰۰ رو میشه چهار قسمت کرد و یک چهارم اون تاثیر داره

Comments are closed.