سود و زیانِ ریسپریدون

– ریسپریدون چیست: 

داروی ریسپریدون (Risperidone) که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز  اثر می کند،برای  بهبود رفتار و همینطور برطرف کردن افکار غیر عادی (مانند افکار بدبینانه) بکار می رود.این دارو بیشترین شهرت خود را  در اِصلاحِ اختلالات رفتاری کودکان مانند بیش فعالی و اختلال سلوک  و همچنین در درمان علایم منفی بیماران روانپریش (مانند انزوای اجتماعی و کم حرفی) دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک  گاهی بعنوان درمان کمکی در سایر مشکلات ذهنی مانند اضطراب و وسواس نیز می تواند به کار رَوَد. این دارو اعتیاد آور نیست.

– هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را فقط از زبان خودش بشنوید .شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها و یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو  و یا جستجو در صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی  نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف ریسپریدون
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد: IMG_20160805_153726
۱- برطرف کردن افکار غیر عادی و بیمارگونه: که منجر به اشتغال ذهنی فرد با آنها شده و واقع بینی  و کارکرد روزانه ی وی را مختل می سازَد.
۲-از بین بردن افکار وسواسی: مانند افکار غیرقابل کنترل توهین به مقدسات یا افکار ناخواسته ی جنسی یا افکار نامقبول ِ آسیب زدن به دیگران.
۳-در درمان علایم منفی روانپریشی(مانند ِکم حرفی،گوشه گیری،انزوای اجتماعی،فقر محتوای فکری).
۴- تصحیح باورهای غلطِ استدلال ناپذیر :مانند بدبینی به مردم و یا بدبینی به همسر و شریک زندگی.
۵- در کودکان ِ در خود فرو رفته ی (اوتیستیکِ) بین شش تا هفده سال  که در ارتباط عاطفی و معاشرت با دیگران ناتوانند ،برای کنترل قشقرق و ناسازگاری و خودزنی .
۶- حالات سرخوشی (مانیا)در نوسانات خلقی و  دو قطبی(بایپولار) .
۷- در اختلالات رفتاری کودکان مانند اختلال سلوک(conduct) یا در خصومت و لجبازی آنها با والدین (ODD) و نیز در اختلال بیش فعالی(ADHD).
۸- در درمان اختلال تیک (توره ).

۹-همه ی داروهای ضد روانپریشی در دوزهای پایین برای اختلالات روان نژندی (نروتیک)مانندِ اضطراب فراگیر(GAD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال هویت تجزیه ای (Dissociatve identity disorder) و همچنین در  دلیریوم و اختلالات خواب و اختلالات خوردن بنا به صلاحدید روانپزشک میتوانند بکار روند.

توجه: تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب ،موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشورهای دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده اند.

– منع مصرف ریسپریدون:

۱-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکن است با خوردن این قرص برای مدتی بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی (mini stroke) شوند.

۲- صرفا با خواندن این مطلب یا مطالب مشابه در اینترنت شروع به خوردن این دارو نکنید یا سرخود دارویی که برای شما تجویز شده است را به دیگران توصیه نکنید.

۳-این دارو را همراه با الکل مصرف نکنید.

۴-چون این دارو درجه حرارت را بالا میبرد ورزش سنگین انجام ندهید.

۵- بیماری پارکینسون

۶-سرطان سینه

۷-اختلالات شدید کبدی و کلیوی

۸-اگر قرص فوروسماید (لازیکس) مصرف میکنید به پزشک خود اطلاع دهید.

– اسامیِ دارو :

نام ژنریک:

risperidone

_اسم تجاری  

risperdal

– دوزاژ و نحوه ی مصرف ریسپریدون:

۱-این قرص در دوزهای ۱  و ۲ و۳ و  ۴  میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. بهتر است یکبار در روز  مصرف شود.این دارو همچنین بصورت قطره هم موجود است که میشود با آب،آب میوه(غیر از گریپ فروت)،قهوه یا شیر کم چرب مصرف کرد.ولی مصرف آن با چایی یا نوشابه کوکاکولا ممنوع است.

۲-شروع دارو با دوز (۱)  یا  (۲) میلی گرم در شب است که تا (۴ )میلی گرم در روز میتواند افزایش یابد.حداکثر دوز  درمانی آن شانزده میلی گرم است .ولی دوزهای بالاتر از( ۴ )میلی گرم همراه با احتمال بالاتر عوارض دارویی خواهند بود.نیمه عمر آن (۲۰) ساعت است.ریسپریدون اگر با کاربامازپین یا فنی تویین یا فنو باربیتال مصرف شود باید با دوز دو برابر مصرف شود.و در صورت مصرف ریسپریدون با فلوکستین یا پاروکستین،باید دوز ریسپریدون را کاهش داد.

۳-دوز شروع بهتر است کم باشد تا منجر به تهوع، بیخوابی و بیقراری (آکاتژیا) نگردد.

۴-اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید.

۵-قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید.

۶-خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

۷-لیست همه ی داروها، حتی ویتامینهای مصرفی خودتان را به پزشکتان اطلاع دهید.

۸-این دارو را با آب فراوان مصرف کنید

۹- موقع بلند شدنِ سریع، از حالت دراز کشیده یا نشسته به حالت ایستاده،ممکن است چند لحظه بعلت افت فشار خون ِوضعیتی، دچار سرگیجه و سیاهی رفتن چشم بشوید.بنابرین باید مرحله به مرحله و به آهستگی از جای خود بلند شوید.images

۱۰-اگر احساس کرده اید که با مصرف این دارو حالتان خوب شده است
آن را ناگهانی قطع نکنید چون دچار عوارض جدیدی خواهید شد(سندرم قطع دارو).

۱۱-این قرص احتمال دارد فشار خون شما را پایین بیاندازد پس مراقب تداخل آن با سایر داروهای ضد فشار خون باشید و به پزشکان داخلی یا اعصاب ِ خود ،این مطلب را یادآوری کنید.

– نکات مهم در مصرف ریسپریدون: 

۱-اگر دچار آلرژی شُدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تواند این‌ها باشد: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکن است با خوردن این قرص برای مدتی بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی (mini stroke) شوند.
۳-خالی یا پر بودن شکم تاثیری در جذب این دارو ندارد.
۴- این قرص ممکن است ۴ تا ۶ هفته طول بکشد تا اثرات خوبش را نشان بدهد،پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.

۵- در پسران، بزرگ شدن سینه ها یا چاقی ممکن است دردسرساز شود.

عوارض ریسپریدون: 

۱-عوارض خفیف و گذرا:
– احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفر است. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگر بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوعِ آن‌ها مجوزی برای قطعِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید:

– یبوست یا اسهال -درد معده – تهوع یا استفراغ -خشکی دهان -خواب آلودگی یا بیخوابی -بیقراری(restlessness) -سرآسیمگی (آژیتاسیون) – افزایش اشتها -افزایش وزن  – افزایش ترشح بزاق – سوزش سر دل -درد عضلات یا مفاصل -راش پوستی -بزرگی پستان یا ترشح از پستان -طولانی شدن عادت ماهیانه یا عادت ماهیانه نشدن – مشکل در بینایی – مشکل در ادرار کردن -پوست خشک یا تغییر رنگ پوست.

۲- عوارض جدی:
هر چند این عوارض کمیاب و نادرند ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید باید بسرعت برای بررسی آن‌ها بصورت حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان، به بیمارستان مراجعه کنید:

-گیجی و ناهوشیاری
– تب بالا و سفتی عضلات و تعریق(احتمال سندرم نرولپتیک بدخیم)
– بثورات پوستی و خارش زیاد یا کهیر(احتمال سندرم استیونس جانسون)
– بی‌نظمی،کاهش  یا افزایش غیر عادی ضربان قلب(تاثیر بر روی ریتم قلب،افزایش فاصله ی QT.
-از هوش رفتن
– تشنج
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن(تاردیو دیسکنزی)
-مشکل در بلع یا تنفس(التهاب مخاطات در واکنش آلرژیک و سندرم استیونس جانسون)
-در پسران و مردان، بزرگ شدن سینه ها و افزایش وزن شدید.
-نعوظ دردناک یا طولانی.

مسمومیت دارویی:

– در صورتِ خوردنِ تعداد زیاد قرص و مسمومیت با آن( چه اشتباهی و چه به قصد آسیب زدن به خود ) فورا فرد مبتلا را به مرکز درمان مسمومیتهای دارویی (در تهران بیمارستان لقمان ) برسانید.یا در کل کشور به شماره ۱۴۹۰ زنگ بزنید و گزینه ی دوم را انتخاب کنید.

رهنمودهای کلی: 
۱– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهیِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسبِ اطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقصِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.IMG_20160805_153636

۲-همچنین در جریان باشید که سود و زیان یک دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صِرفِ وجودِ یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند با تنظیم خلق و رفتارتان،سرنوشت ِ شما را به سمت یک زندگیِ سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.
-منابع
www.mayoclinik.org
www.Rxlist.com
www.drugs.com
www.Medlinplus.gov
www.darooyab.ir

kaplan &sadock’s Synopsis Of Psychiatry

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

30 Comments

  1. با سلام
    آیا رسپیریدون ۲ برای بیقراری بیمار سکته مغزی مناسبه ؟ فقط یک دونه ترانکوپین ۱۰۰ میخوره در ضمن اصلا خواب نمیره

  2. سلام آقای دکتر فکر کنم ریسپریدون دوباره موجود شده ۲ تا داروخانه محله ما ریسپریدون آوردن و من ازشون خریدم . ما تهران هستیم فکر کنم همه داروخانه ها آوردن ریسپریدون

  3. سلام دکتر! دخترم ۱۳سالشه وبرای اینکه بچه ها تومدرسه سربسرش میگذاشتن دچار هیجان میشد وخودزنی می‌کرد بهش ریسپریدون ۱ میلی گرم دادیم بهتره شده ولی بعداز ۳ماه درد بسیارشدیدی در ناحیه راست زیر شکم شروع شده وبه ناحیه زیرشکم وسمت راست رفته وبا آپاندیس اشتباه میشه. ۳باربیمارستان بودیم وآزمایش خون وادرار وسونوگرافی هیچ مشکلی رو نشون نمیده ودکتر میگه کاملا سالمه وباید هر۶ساعت ۷۵۰ میلی پاراستامول بگیره وصبر کنیم تا ببینیم چی میشه. پاراستامول هم اثرنمیکنه ودرد هنوز ادامه داره ودیروز هم که رفتیم راهپیمایی ناگهان گفت که پاهاش بی حس شدن ونمیتونه راه بره وباهاش رو روی زمین میگشید ونمیتونست قدم هاش رو بالا ببره. وسرگیجه وحالت استفراغ وگنگی احساس میکنه.من فکر میکنم از قرص ریسپریدون باشه . خواهش میکنم کمک کنید

    • خب بله احتمال قویتر این ه که از ریسپریدون باشه و بهتره با داروهای دیگه ای تعویض بشه
      احتمال دوم این ه که از همون فشار روحی روانی باشه که تبدیل به درد جسمانی شده

  4. درود و عرض ادب دکتر
    من قبلا هم مزاحم اوقات شما شدم بنده یه کودک ۶ ساله اوتیسم دارم که بیش فعال شدید هم هستن و متاسفانه حتی با دوز بالای ریسپریدون و اریپیپرازول و حتی ریتالین و کلونیدین هم جواب نگرفته و خیلی هم دکتر رفتیم و نتیجه ای به جز انواع تغییرات تو دوز و مدل قرص نگرفتیم واقعا این مشکل مارو خسته و زندگی خانوادگیمون رو تحت تاثیر قرار داده و حتی تو محل زندگیمون هم به خاطر شکایت همسایگان جواب شدیم متاسفانه و اصلا از کم خوابی و جیغ و داد و تکرار های دائمی بچه کمتر نشده که هیچ بیشترم و بدترم شده
    ایا درمانی برای این مشکل وجود نداره چون واقعا هیچ دوز دارویی این بچه رو ارام نکرد
    ایام به کام
    ارادت

  5. باسلام واحترام
    آقای دکتربرادرمن به دلیل شکست در کارش یکدفعه دچار تردیدو بدبینی نسبت به همه چیز شده،خیلی بیقراره،همش راه میره،بااصرار پیش مزشک بردیمش براش قرص ریسپریدون ظهرها یکی ،سیتالوپرام شبها نصف قرص،وآلپرازولام یک چهارم تجویز کرده،داروها رامصرف میکنه خوبه،فقط بعضی مواقع غروب به بعددچاربیقرای میشه وهس راه میره وچشم هاش گاهی قرمز میشه ،از روز سوم هم خوابش کم شده،به نظرتون داروهاش خوبه؟یابه پزشکش اطلاع بدیم؟

    • بنظر میاد داروهاش خوبه ولی خب بعد از غروب هنوز بیقراره.و نیاز به یک وعده داروی ضد بیقراری در همون زمان داره و برای بیخوابیش هم نیاز داره
      .بله اطلاع بدید

  6. سلام آقای دکتردخترم۹سالشه ازبچگی دندان قروچه شبانه داشته نه مشکل دندانی داشت نه مشکل انگلی دکتر اعصاب وروان براش شبی نصف اینقرص روتجویز کرده حدود سه ساله میخوره اگه نخوره بازم دندان قروچه میکنه نمی دونم تاآخر باید بخوره دکترش همش دوره سه ماه میداد وباز تمدید میکرد بعدازاون خودم بهش دادم ولی باز دندان قروچه اش قطعنشده بهنظر شماباید قرصش عوض بشه یانه؟وقتی میخوره ۹۵درصددندان قروچه نمیکنه لطفامنوراهنمایی کنید

  7. سلام اقای دکتر پسرم ۴سال ۷ ماه پیش فعال داره قرص رسپریدون ۱میلی روزی نصف براش تجویزشده ایابعدا براش مشکل ساز نمیشه

  8. سلام آقای دکتر. ببخشید ریسپریدون نایاب شده و هیچ داروخانه ای ندارن. وقتی تموم بشه چیکار کنم؟ فقط برا دو هفته دیگه دارم. من دچار دوقطبی ام. دارو نخورم هم عصبانیت هم توهم هم بی خوابی…………. بی خوابی به تنهایی آدمو داغون میکنه. آقای دکتر چیکار کنم؟

    • راجع به دو قطبی بهتره از پزشکان خودتون سئوال بفرمایید.ولی خب ترانکوپین هم میتونه یه جایگزین باشه

  9. سلام وقتتون بخیر من پسری ۱۴ ساله اتیسم شدید دارم از دو سالگی ریسپیردون مصرف کرده الان یک ماه میشه که داروها پیدا نمیشه و حالا مشکل بلع پیدا کرده لب به غذا نمیزنه آیا ممکنه از قطع یهویی ریسپیردون باشه؟

    • این دارو برای بچه ی شما ضروریه و بدنش به اون نیاز داره.یا داروی مشابه.این با سندروم قطع فرق داره

  10. با سلام خدمت شما دکتر گرامی؛ پسر ۳٫۵ ساله ای دارم که به تشخیص همکاران شما دچار بیش فعالی و عدم تمرکز هست. برای ایشون قرص رسپریدون ۱ با دوز نصف قرص تجویز کردند. میخواستم بدونم استفاده از این دارو اعتیاد آور نیست؟ و مثلا چند سال دیگه میشه این دارو رو ترک کرد؟ دو اینکه به علت اینکه معتقد هستند دیجیتال بیبی هم هست یاد گیری زبانش عقب افتاده و در حالی که کاملا زبان فارسی رو متوجه میشه اما رغبتی به پاسخگویی نداره. آیا رسپریدون برای بالا بردن تمرکزش برای یادگیری زبان مناسبه؟ از لطفتون بسیار ممنونم.

  11. سلام اقای دکترببخشیدپسرمن ۲۵سالشه ودانشجوی پزشکیه حدود۱۶ماهه رسپریدون ۱میلی میخوره باسرترالین ۵۰وقت امتحاناتش استرس داشت اونموقع پزشکش براش تجویزکردالان حالش خوبه وامتحاناتش روعالی پاس کرده پزشکش اصلاحوصله ویزیت نداره هر۴یا۵ماه میریم تکراردارومیگه وهردفعه هم میگه دفعه ی بعدکم وبعدش قطع میکنم ایامیتونیم خودمون کم کم رسپریدون روقطع کنیم

    • این طرز سئوال و درخواست کاملا اشتباهه.اولا که ما نمیدونیم اصلا چرا ریسپریدون تجویز شده و تشخیص چی بوده.شاید با قطع اون ،بیماری زمینه ای دوباره شعله ور بشه.چرا انتظار دارید کسی که بیمار شمارو ندیده و نمیشناسه به شما اطمینان بده که داروشو قطع کنه.لطفا به پزشک خودش مراجعه کنید و با ایشون تبادل نظر کنید

  12. سلام وقت بخیر خاله من رسپریدون ۱ رو مصرف می کنه و دارو هاش رو گم کرده آیا می تونه آریپیپرازول ۱۰ رو از دارو های من استفاده کنه این دو قرص معادل هم دیگه هستن درسته؟ لطفا جواب بدید خیلی ممنون

  13. سلام دختری هستم ۲۸ ساله تنها ک هستم با خودم حرف میزنم از همه چی میگم جای طرف مقابلم حرف میزنم جواب میدم باید چ دارویی بخورم بعضی وقتا حس میکنم نمیتونم توی درس خوندن تمرکز کنم

    • اگر ازین روش بطور سالم استفاده کنید اتفاقا باعث پردازش بهتر افکار میشه.مثلا یه پیشنهادی بخودتون میدید.بعد بجای یک ادم مطلع ،خودتون بخودتون جواب میرید.این بد نیست چون باعث میشه مسائل رو خوب تجزیه و تحلیل کنید
      یا حتی قراره جایی برید و قراره صحبت مهمی با شخصی داشته باشید.قباش اون مکالمه رو شبیه سازی و تمرین میکنید
      اینها بد نیست و مفید هم هست
      ولی اگر خیلی افراطی بشه و منجرربشه که از جمع اجتناب کنید و فقط با خودتون کلنجار برید و یا حالات توهمی پیدا کنید،دیگه ازین جا به بعد خوب نیست و بیماری محسوب میشه.
      بنظرم به یک روانشناس خوب،مراجعه کنید تا خودتونو بهتر بشناسید
      بحث تمرکز چیز دیگه ایه و جداگانه باید بررسی بشه

Comments are closed.