–داروی دزیپرامین(Desipramine)یا نورپرامین(Norpramine) یک داروی ضدافسردگی قوی  ست که اساسا با افزایش  نوراپی نفرین (و کمی هم سروتونین) در خط دوم یا سوم درمان افسردگی در بالغین جوان مورد استفاده قرار می گیرد.این دارو که در سال۱۹۶۴ میلادی به داروخانه ها معرفی شد،جزوی از گروه ضدافسردگیهای سه حلقه ای است و با آنکه داروهای سه حلقه ای (تری سیکلیک ها) بخاطر عوارض خواب آلودگی و خشکی دهان و احتباس گوارشی و چاق کنندگی که میدهند،امروزه چندان تجویز نمی شوند اما در بین آنها دزیپرامین بعلت خاصیت محرک بودن هنوز در وهله ی  دوم یا سوم درمان برای بعضی از مراجعین دچار افسردگی یا بیش فعالی یا پانیک در نظر گرفته می شود.کاهش وزن… و افزایش تمرکز و حواس …و بهبود میل جنسی از مزیتهای دزیپرامین است که باعث میشود ما روانپزشکان گاهی این دارو را بر سایر ضدافسردگیها ترجیح بدهیم.

– اسامی دارو:

نام ژنریک:

 Desipramine

نامهای تجاری:

Norpramine

-Irene,

Nebril

Pertofrane –

 
– موارد مصرف  دزیپرامین: 

این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد: 

۱- اختلال افسردگی ماژور (major depressive disorder)
۲_اختلال بیش فعالی(ADHD)

۳-اختلال پانیک

۴-درمان وابستگی به کوکایین

۵-درمان سوهاضمه عملکردی(functional dyspepsia)که ناشی از تنش و اضطراب است.

 

– منع مصرف دزیپرامین:

 

۱-مصرف همزمان با داروهای مهار کننده ی مونوآمین اکسیداز(MAOi) در عرض ۱۴ روز گذشته ( چون امکان تداخلهای خطرناک دارویی وجود دارد!!!!)مانند فنلزین-ترانیل سیپرومین -سلژیلین -ایزوکربوکسازید.

۲-مصرف همزمان با کلوزاپین(بالا رفتن ریسک تشنج ناشی از کلوزاپین)

۳- فاز سرخوشی (مانیا) در بیماران دو قطبی

۴- سه ماه اول حاملگی

۵- شیردهی

۶- نارسایی کبدی

۷- نارسایی کلیوی

۸-اگر بیماری چشمی آب سیاه (گلوکوم) دارید

۹-اگر بیماری خاصی در قلب یا ریتم و ضربان قلب دارید یا اگر فشار خون بالا و کنارل نشده دارید.

۸-توجه : گاهی در بیماران زیر  بیست و چهار سال در دوهفته ی اول مصرف این دارو افکار ناگهانی خودکشی گزارش شده است.پس اطرافیان باید این نشانه ها را تحت نظر بگیرند و به پزشک خود گزارش بدهند:تغییر و نوسان خلق -تحریک پذیری-عصبانی شدن- دیر به خواب رفتن -اضطراب و سرآسیمگی -خصومت بی دلیل -پرفعالیتی- حملات پانیک-

۹-صرفا با خواندن این مطلب یا مطالب مشابه در اینترنت شروع به خوردن این دارو نکنید یا سرخود دارویی که برای دیگران موثر بوده  است را مصرف نکنید.شما به همه ی ریزه کاریهای تاثیر این دارو و تداخلات آن با مواد درون بدن یا داروهای دیگر واقف نیستید.درست است که ما در دنیای اطلاعات اینترنتی زندگی می کنیم اما در رشته ی پزشکی تجربه مهمتر از دانش نوشتاری و کتابی است .شما تجربه ی کافی برای تجویز سر خود این دارو را ندارید.خواهش میکنم با سلامتی و جان خود بازی نکنید.

 

عوارض دزیپرامین: 

۱-عوارض کوتاه مدت:
 این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگر بسرعت قابل رفع هستند.بنابرین وقوعِ آن‌ها مجوزی برای قطعِ آن‌ها نیست و فقط اگر خیلی شدید بود با پزشکتان تماس بگیرید.-در واقع بیشترین عوارض این ناشی از تاثیر این دارو بر دو سیستم کولینرژیکی و هیستامینرژیکی آن است که اولی منحر به خشکی دهان و احتباس ادراری و یبوست و تاری دید میگزدد و دومی باعث خواب آلودگی می شود

خواب آلودگی

-تشنج 

عوارض آنتی کولینرژیک( شامل:خشکی دهان_یبوست _خواب آلودگی). 

-تاری دید،دید تونلی،چشم درد،تورم چشم،دیدن هاله اطراف اشیا که همه ی اینها احتمال وجود آب سیاه یا گلوکوم را مطرح می کنند.

۵-اگر دچار کبودی ،مشکل در تنفس،تورم صورت و لب و زبان و گلو شدید یعنی شما دچار آلرژی شده اید و سریعا باید به بیمارستان مراجعه نمایید.

-تداخلات دارویی:

–

-مصرف همزمان با داروهای مهار کننده MAO منجر به بحران فشار خون میگردد( تا ۱۴ روز بعد از تجویز  MAOها مراقب باشید).

 

 

میزان و نحوه ی مصرف دزیپرامین:

 

 

۱-دزیپرامین بصورت قرصهای  ۲۵میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد.

-دوز درمانی این دارو در مصرف کنندگان ایرانی بین ۲۵ تا ۷۵ میلی گرم می باشد و حداکثر میزانی که بصورت سرپایی میتوان تجویز نمود ۳۰۰ میلی گرم است که البته بخاطر عارضه ی افت فشار خون هنگام ایستادن (هیپوتانسیون اورتواستاتیک )و خواب آلودگی کمتر کسی آنرا تحمل می کند.

 

۵-همیشه از یک مارک و یک کارخانه ی تولید  دارو استفاده کنید

۶-اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبرابر کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید.

۷-قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید. 

۸-خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

۹-لیست همه ی داروها حتی ویتامینهای مصرفی خودتان را به پزشکتان اطلاع دهید.

۱۰-توجه داشته باشید که همیشه زیاد کردن دوز دارو مساوی با زیادتر شدن تاثیر دارو نیست و فقط ممکن است به زیاد تر شدن عوارض دارو منجر شود.

۱۱-اگر احساس کرده اید که با مصرف این دارو حالتان خوب شده است آن را ناگهانی قطع نکنید چون دچار عوارض ترک ناگهانی خواهید شد.

۱۲-توجه داشته باشید که ممکن است این دارو بطور برعکس در ابتدای درمان منجر به تیرگی شعور و کاهش هوشیاری  و اختلال تفکر در شما گردد.

 نیمه عمر دزیپرامین: 

 نیمه عمر دزیپرامین ۱۵ ساعت است.

 

 

– احتیاطات در مصرف دزیپرامین: 

۱-اگر دچار آلرژی شُدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تواند این‌ها باشد: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست. 

۲- این قرص ممکن است ۴ هفته طول بکشد تا اثرات خوبش را نشان بدهد پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را قطع نکنید.

اگر مبتلا به بیماری خاصی مثل فاویسم یا کولیت یا فشارخون هستید ،آن را به پزشک خود اطلاع دهید.

۳- در کودکان و نوجوانان بعلت احتمال بروز افکار خودکشی و نیز در سالمندان بعلت کارکرد ضعیفتر کبد و کلیه ، این دارو را با احتیاط مصرف کنید

-علایم مسمومیت:

در صورت خوردن تعداد زیادی قرص و مسمومیت با آن( چه اشتباهی و چه به قصد آسیب زدن به خود )خطر مرگ بسیار بالاست و باید فورا فرد مبتلا را به مرکز درمان مسمومیتهای دارویی (در تهران: بیمارستان لقمان ) برسانید.

 

– رهنمودهای کلی در مصرف داروهای اعصاب: 
۱– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهیِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسبِ اطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقصِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.

۲-همچنین در جریان باشید که سود و زیان یک دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صرف وجود یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند سرنوشت خلق و رفتار و شخصیت شما را تغییر داده و به سمت یک زندگی سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.

۳-داروهای اعصاب را همراه با آب میوه مخصوصا آب گریپفروت…آب انار…نوشیدنیهای انرژی زا…چای سبز…قهوه…شیر…دوغ مصرف نکنید چون ایجاد تداخل می کنند.

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک) 
-وبسایت : Www.draliverdi.com