سود و زیانِ ریسپریدون

– ریسپریدون چیست: 

داروی ریسپریدون (Risperidone) که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز  اثر می کند،برای  بهبود رفتار و همینطور برطرف کردن افکار غیر عادی (مانند افکار بدبینانه) بکار می رود.این دارو بیشترین شهرت خود را  در اِصلاحِ اختلالات رفتاری کودکان مانند بیش فعالی و اختلال سلوک  و همچنین در درمان علایم منفی بیماران روانپریش (مانند انزوای اجتماعی و کم حرفی) دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک  گاهی بعنوان درمان کمکی در سایر مشکلات ذهنی مانند اضطراب و وسواس نیز می تواند به کار رَوَد. این دارو اعتیاد آور نیست.

– هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را فقط از زبان خودش بشنوید .شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها و یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو  و یا جستجو در صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی  نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف ریسپریدون
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد: IMG_20160805_153726
۱- برطرف کردن افکار غیر عادی و بیمارگونه: که منجر به اشتغال ذهنی فرد با آنها شده و واقع بینی  و کارکرد روزانه ی وی را مختل می سازَد.
۲-از بین بردن افکار وسواسی: مانند افکار غیرقابل کنترل توهین به مقدسات یا افکار ناخواسته ی جنسی یا افکار نامقبول ِ آسیب زدن به دیگران.
۳-در درمان علایم منفی روانپریشی(مانند ِکم حرفی،گوشه گیری،انزوای اجتماعی،فقر محتوای فکری).
۴- تصحیح باورهای غلطِ استدلال ناپذیر :مانند بدبینی به مردم و یا بدبینی به همسر و شریک زندگی.
۵- در کودکان ِ در خود فرو رفته ی (اوتیستیکِ) بین شش تا هفده سال  که در ارتباط عاطفی و معاشرت با دیگران ناتوانند ،برای کنترل قشقرق و ناسازگاری و خودزنی .
۶- حالات سرخوشی (مانیا)در نوسانات خلقی و  دو قطبی(بایپولار) .
۷- در اختلالات رفتاری کودکان مانند اختلال سلوک(conduct) یا در خصومت و لجبازی آنها با والدین (ODD) و نیز در اختلال بیش فعالی(ADHD).
۸- در درمان اختلال تیک (توره ).

۹-همه ی داروهای ضد روانپریشی در دوزهای پایین برای اختلالات روان نژندی (نروتیک)مانندِ اضطراب فراگیر(GAD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال هویت تجزیه ای (Dissociatve identity disorder) و همچنین در  دلیریوم و اختلالات خواب و اختلالات خوردن بنا به صلاحدید روانپزشک میتوانند بکار روند.

توجه: تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب ،موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشورهای دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده اند.

– منع مصرف ریسپریدون:

۱-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکن است با خوردن این قرص برای مدتی بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی (mini stroke) شوند.

۲- صرفا با خواندن این مطلب یا مطالب مشابه در اینترنت شروع به خوردن این دارو نکنید یا سرخود دارویی که برای شما تجویز شده است را به دیگران توصیه نکنید.

۳-این دارو را همراه با الکل مصرف نکنید.

۴-چون این دارو درجه حرارت را بالا میبرد ورزش سنگین انجام ندهید.

۵- بیماری پارکینسون

۶-سرطان سینه

۷-اختلالات شدید کبدی و کلیوی

۸-اگر قرص فوروسماید (لازیکس) مصرف میکنید به پزشک خود اطلاع دهید.

– اسامیِ دارو :

نام ژنریک:

risperidone

_اسم تجاری  

risperdal

– دوزاژ و نحوه ی مصرف ریسپریدون:

۱-این قرص در دوزهای ۱  و ۲ و۳ و  ۴  میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. بهتر است یکبار در روز  مصرف شود.این دارو همچنین بصورت قطره هم موجود است که میشود با آب،آب میوه(غیر از گریپ فروت)،قهوه یا شیر کم چرب مصرف کرد.ولی مصرف آن با چایی یا نوشابه کوکاکولا ممنوع است.

۲-شروع دارو با دوز (۱)  یا  (۲) میلی گرم در شب است که تا (۴ )میلی گرم در روز میتواند افزایش یابد.حداکثر دوز  درمانی آن شانزده میلی گرم است .ولی دوزهای بالاتر از( ۴ )میلی گرم همراه با احتمال بالاتر عوارض دارویی خواهند بود.نیمه عمر آن (۲۰) ساعت است.ریسپریدون اگر با کاربامازپین یا فنی تویین یا فنو باربیتال مصرف شود باید با دوز دو برابر مصرف شود.و در صورت مصرف ریسپریدون با فلوکستین یا پاروکستین،باید دوز ریسپریدون را کاهش داد.

۳-دوز شروع بهتر است کم باشد تا منجر به تهوع، بیخوابی و بیقراری (آکاتژیا) نگردد.

۴-اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید.

۵-قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید.

۶-خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

۷-لیست همه ی داروها، حتی ویتامینهای مصرفی خودتان را به پزشکتان اطلاع دهید.

۸-این دارو را با آب فراوان مصرف کنید

۹- موقع بلند شدنِ سریع، از حالت دراز کشیده یا نشسته به حالت ایستاده،ممکن است چند لحظه بعلت افت فشار خون ِوضعیتی، دچار سرگیجه و سیاهی رفتن چشم بشوید.بنابرین باید مرحله به مرحله و به آهستگی از جای خود بلند شوید.images

۱۰-اگر احساس کرده اید که با مصرف این دارو حالتان خوب شده است
آن را ناگهانی قطع نکنید چون دچار عوارض جدیدی خواهید شد(سندرم قطع دارو).

۱۱-این قرص احتمال دارد فشار خون شما را پایین بیاندازد پس مراقب تداخل آن با سایر داروهای ضد فشار خون باشید و به پزشکان داخلی یا اعصاب ِ خود ،این مطلب را یادآوری کنید.

– نکات مهم در مصرف ریسپریدون: 

۱-اگر دچار آلرژی شُدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تواند این‌ها باشد: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکن است با خوردن این قرص برای مدتی بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی (mini stroke) شوند.
۳-خالی یا پر بودن شکم تاثیری در جذب این دارو ندارد.
۴- این قرص ممکن است ۴ تا ۶ هفته طول بکشد تا اثرات خوبش را نشان بدهد،پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.

۵- در پسران، بزرگ شدن سینه ها یا چاقی ممکن است دردسرساز شود.

عوارض ریسپریدون: 

۱-عوارض خفیف و گذرا:
– احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفر است. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگر بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوعِ آن‌ها مجوزی برای قطعِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید:

– یبوست یا اسهال -درد معده – تهوع یا استفراغ -خشکی دهان -خواب آلودگی یا بیخوابی -بیقراری(restlessness) -سرآسیمگی (آژیتاسیون) – افزایش اشتها -افزایش وزن  – افزایش ترشح بزاق – سوزش سر دل -درد عضلات یا مفاصل -راش پوستی -بزرگی پستان یا ترشح از پستان -طولانی شدن عادت ماهیانه یا عادت ماهیانه نشدن – مشکل در بینایی – مشکل در ادرار کردن -پوست خشک یا تغییر رنگ پوست.

۲- عوارض جدی:
هر چند این عوارض کمیاب و نادرند ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید باید بسرعت برای بررسی آن‌ها بصورت حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان، به بیمارستان مراجعه کنید:

-گیجی و ناهوشیاری
– تب بالا و سفتی عضلات و تعریق(احتمال سندرم نرولپتیک بدخیم)
– بثورات پوستی و خارش زیاد یا کهیر(احتمال سندرم استیونس جانسون)
– بی‌نظمی،کاهش  یا افزایش غیر عادی ضربان قلب(تاثیر بر روی ریتم قلب،افزایش فاصله ی QT.
-از هوش رفتن
– تشنج
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن(تاردیو دیسکنزی)
-مشکل در بلع یا تنفس(التهاب مخاطات در واکنش آلرژیک و سندرم استیونس جانسون)
-در پسران و مردان، بزرگ شدن سینه ها و افزایش وزن شدید.
-نعوظ دردناک یا طولانی.

مسمومیت دارویی:

– در صورتِ خوردنِ تعداد زیاد قرص و مسمومیت با آن( چه اشتباهی و چه به قصد آسیب زدن به خود ) فورا فرد مبتلا را به مرکز درمان مسمومیتهای دارویی (در تهران بیمارستان لقمان ) برسانید.یا در کل کشور به شماره ۱۴۹۰ زنگ بزنید و گزینه ی دوم را انتخاب کنید.

رهنمودهای کلی: 
۱– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهیِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسبِ اطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقصِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.IMG_20160805_153636

۲-همچنین در جریان باشید که سود و زیان یک دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صِرفِ وجودِ یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند با تنظیم خلق و رفتارتان،سرنوشت ِ شما را به سمت یک زندگیِ سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.
-منابع
www.mayoclinik.org
www.Rxlist.com
www.drugs.com
www.Medlinplus.gov
www.darooyab.ir

kaplan &sadock’s Synopsis Of Psychiatry

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

31 Comments

  1. سلام خدمت شما بزرگوار
    من از بچگی دارای وسواس فکری بودم اما با خودآرامی و مناجات آرام میکردم خودم رو
    چند سالی تحت فشار روحی زیادی بودم و آخرین بار بعد امتحانات ترم دانشگاه ناهگهان دچار حالت بدی شدم…ترس سرفه مداوم سرگیجه احساس دیوانگی و عدم تعادل …دکتر رفتم گفت اضطراب شدید داری… از تمام چیز هایی که بهشون فکر میکنم میترسم حتی از اعتقاداتم…بهم فلوکستین و پرپرانولول و ریسپیدون و آلپرازولام و ایمی پرایمین داده…اینا رو خوردم کمی بهتر شدم ولی میترسم اعتقاداتم ضربه بخوره…بهتر میشم؟
    بعد از خوردن ایمی پرایمین و ریسپیدون صبح ها تا ظهر دست و پام قسمت های مختلف یخ میکنه و خواب میره طبیعیه؟

    • باید بطور منسجم درمان بشید.بله این داروها خوبن.شما بر زمینه ی وسواس دچار حالات پانیک شدید

  2. دخترم۶سال داردواز ۳سالگی شبی ۱دوم ریسپریدون ۱میلی مصرف میکند.میخواهم قطع مصرف کند لطفا مرا راهنمایی کنید.یکماه است که هرشب رابه یک شب درمیان و۱چهارم تغییردادم.حالاباید چه کارکنم‌.خیلی نگرانم

  3. سلام اقای دکتر بنده بیماری اسکیزوفرنی داشتم که ابتدا به وسیله داروی ریسپریدون کنترل شد و سپس به دنبال قطع دارو برگشت و الان با آمپول فلوفنازین کنترل شده و توهماتم خیلی خوب کنترل شده اما بنده فکرم کاملا بسته است و افسردگی و کسالت دارم اما به دکترا که مراجعه میکنم با ترس برام داروی ضد افسردگی مینویسن که مبادا دوباره توهماتم رو تشدید کنه و هر چهارتا داروی سرترالین فلوکستین پاروکستین و فلووکسامین رو خوردم ولی تاثیری نداشته چاره من برای خلاصی از این افسردگی با توجه به این احتیاط در تجویز پزشکا چیه برای فکرم چیکار کنم؟
    خیلی ممنون از وقتی که میذارید

    • خب ایشون هم از گروه سروتونینی به شما دارو دادند.میشه گروه سه حلقه ای رو هم با احتیاط تجویز کرد

  4. با سلام خدمت آقای دکتر…آقای دکتر من تیک و وسواس فکری دارم و قبلا برای وسواس فکریم در دوره های کوتاه دو سه ماهه داروهایی مثل فلووکسامین، فلوکستین وآسنترا مصرف کردم. تیک هام خیلی خیلی اذیتم میکنن از دکترم خواستم ریسپریدونم امتحان کنم و ایشون برام تجویز کردن ولی بعضی جاها عوارضشو میخونم که نوشته کاهش تمرکز و حافظه و اختلال در تفکر… باتوجه به اینکه من کنکوری هستم و درسمم خوبه و هدفم قبولی پزشکیه و وامسال سرنوشت سازه برام آیا ممکنه این قرص رو درسم تاثیر منفی بذاره و مانع تمرکز بشه؟

  5. سلامآقای دکتر خدا قوت
    من برام تشخیص پانیک دادن دو سال پیش یک سال کلوونوزپام و است سیتالوپرام مصرف کردم به دستور پزشک قطع کردم بعد از ۷ماه مجدد عود کرده واقعا پانیک درد اوره الان رسپریدون هم مجد به قرص ها اضافه کردن .. شما تأیید می‌فرمایید ؟ و اینکه اصلا پانیک درمان دایمی و قطعی دارد ؟ خدا خیرتون بدهد و همیشه در سلامت کامل باشید

  6. سلام آقای دکتر من ۱۵ دی ازتون سوال کردم که داروهای ریسپریدون و آسنترا و بیپریدن برام زیاد هست یا نه.دیروز صبح اولین قرص ریسپریدون۴ رو خوردم خیلی حالم بد شد.اصلا نمیتونستم راه برم و نمیتوستم بنشینم چشمهام دودو میزد میلرزید مطلبی نتونستم بخونم سرم رو میزاشتم روی میز یجور بیقرار بودم دراز میکشیدم یجور دیگه.حس تنش و گیجی و بیحالی شدید داشتم،ظهر ۲-۳ساعت خوابیدم.وقتی بیدار شدم هنوز همونجور بودم فقط تونستم ۲ساعت بیدار باشم و غذا بخورم کپسول زینک پلاس و آسنترا خوردمو دوباره برگشتم به رختخواب حدود ساعت ۲۱خوابیدم و صبح ۷:۳۰ بیدار شدم بهتر شدم.ولی هنوز حس تنش دارم ضربان قلبم بالاست وموقع نشستن بیقرارم سرم سنگینه تصویر تلویزیون تار میبینم.اینا علایم اوردوز هستن؟دیگه از ریسپریدون میترسم.اصلا نمیخوام بخورم.ممنون ازتون دکتر بابت پاسخگویی.

  7. سلام اقای دکتر روزتون بخیر
    ممنون از جواب هایی که بهمون میدین
    ببخشید مصرف شبانه نیم میلی گرم ریسپریدون برای قطعش ایا میشه کامل کنارش گذاشت یا باید کم کم باشه؟

  8. سلام اقای دکتر شب بخیر
    ببخشید دورهای اعصاب و روان بعد از چه مدت تاثیر مثبت و پایدار خودشونو میزارن؟

  9. سلام آقای دکتر.من دوسال هست داروهای مختلف ضدافسردگی و وسواس فکری خوردم فکر میکنم زیادی تنوع داشته گفتن مشکل حادی ندارم.۲۹ ساله هستم.الان دکترمو عوض کردم.کلومیپرامین و آسنترا خوردم یکماه ولی بنظرم هنوز ذهنم زیادی مشغول بود.آسنترا ۱۰۰ وروزی ۲تا رسپریدون ۴ ودوتا بیپریدین۲ نوشتن.بنظرتون زیاد نیست؟اینا با هم خواب آلوده م نمیکنه؟ من الان بسیار زیاد به تمرکز و انرژی نیاز دارم که واسه کنکور بخونم.

  10. سلام آقای دکتر . دختر ۶ ساله ای دارم کلاس اول دبستان. در مدرسه برای دوست پیداکردن مشکل داره. با همکلاسهاش بداخلاق میکنه و اونا هم باهاش دوست نمیشن. خلاصه معلم و مدرسه ازش راضی نیستن. در منزل هم وقتی هیجانش بالا میره نمیتونه کنترلش کنه. کارها و حرفهای بد رو زود یاد میگیره و نکرار میکنه. تنبیه هم باعث بدتر شدن رفتارش میشه. چند روانپزشک بردیم. مدتی یک چهارم ریسپریدون ۱ میلی گرم میخورد بهتر شده بود ولی به دلیل افزایش وزن و خون دماغ قطع کردیم. دکتر دیگری ریتالین تجویز کرد رفتار پرخاشگرانه اش بیشتر شد. آریپیپرازول هم باعث کم شدن گلبول های سفید و پلاکت های خون شد. ده جلسه هم نوروفیدبک بردیم جواب نداد. آخرین روانپزشکی که بردیم یک چهارم آسنترا ۵۰ ، چهار قطره هالوپریدول و یک چهارم ریسپریدون تجویز کرد. میخواستم نظرتون رو بدونم. از عوارض داروها می ترسم.

  11. سلام اقای دکتر ببخشید من قرص ریسپریدون و اسنترا با دوز پایین مصرف می کنم ، یک گرم و ۵۰ گرم
    مشکلاتم کامل حل شده اما افکار جنسی بد دادم نه اینکه تصور کنم اما گاهی وقتا ناخوداگاه میاد میخواستم دلیلشو بدونم ایا احتمال داره از عوارض داروها باشه؟

    • برعکس این داروها کلا میل و احساس و افکار جنسی را از ریشه نابود میکنه

  12. سلام خسته نباشید
    کسی که از قرص ریسپریدین تا حالا استفاده نکرده باشه میتونه امپولشو تزریق کنه؟
    خطری نداره؟
    اگر تزریق بشه عوارضش چی هست؟
    لطفاجوابمو بدین.

  13. اقای دکتر ریسپریدون ۱ میلی گرمی افزایش وزن زیادی میده؟مکملی مثل ال کارکنتین موثر هست یا انقد کمه ک احتیاجی نیست؟ممنون

    • اگه طولانی باشه ذره ذره ممکنه افزایش وزن بده
      البته حتمی نیست
      و بستگی به سوخت و ساز هر کسی داره

  14. با سلام و احترام;
    دختر ۵ ساله ای دارم که دچار اضطراب شدید، وسواس فکری و به شدت پرخاشگر و عصبی بود، به روانپزشک مراجعه کردیم,شربت فلوکستین و قرص ریسپریدون رو تجویز کردن,تاثیر داروها عالی بود، دو ماه دارو مصرف کرد و اضطراب و وسواسش خیلی بهتر شد و البته خیلی هم ارومتر شده بود ولی الان نزدیک دو ماه از قطع دارو میگذره باز عصبی و بی حوصله شده و شبها هم خیلی دیر خوابش میبره، سئوالم اینه میتونم دوباره این داروها رو بهش بدم؟ ممنون میشم راهنمایی کنید

Comments are closed.