خوب و بد ِ قرص اولانزاپین

بی اشتهایی عصبی

– اولانزاپین چیست:
اولانزاپین (olanzapine) جزو دسته دارویی ضد روانپریشی (antipsychotic) و ضد سرخوشی (antimanic) می‌باشد که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز اثر می کند ولی علاوه بر این موارد، این قرص کاربردهای دیگری هم دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک بعنوان درمان کمکی در حالات نروتیک مانند اضطراب و وسواس و اختلالات خوردن (بی‌اشتهایی عصبی) و افسردگی هم می تواند به کار رَوَد. پس هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را از زبان خودش بشنوید. شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو یا صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی و کارآمد نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف اولانزاپین:
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد:
۱- بیقراری شدید (agitation)
۲- اختلال بی‌اشتهایی عصبی (anorexia nervoza): مبتلایان که اکثرا خانم هستند به تصور ِ واهی ِچاق بودن، از خوردن غذا امتناع می‌کنند.

الانزاپین
الانزاپین

۳-افسردگی مقاوم به درمان (treatment resistant depression)
۴- فاز سرخوشی (mania) اختلال دو قطبی (bipolar)
۵-بدبینی و پارانوییا (paranoia)
۶- توهم و هذیان در روانپریشی‌هایی مانند اسکیزوفرنی

۷- هر چند این دارو بهتر است بالای سن سیزده سالگی مصرف شود ولی ممکن است گاهی در اختلالات مخصوص کودکان مانند اختلالات طیف اوتیسم  و همچنین اختلال سلوک(conduct) بنا به صلاحدید پزشک بکار رود.
۸-روانپزشکان با تجربه که به مکانیسم اثر دارو‌ها مسلط هستند ممکن است این دارو را بنابر صلاحدید ِ بالینی خود، در مواردی چون حالات اضطرابی و وسواسی و همچنین اختلالات تجزیه ای (Dissociative Identity Disorder)بعنوان داروی مکمل برای کاهش مقاومت دارویی یا برای افزایش اثر سایر ِدارو به کار ببرند. بنابرین تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشور دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده است.

– منع مصرف اولانزاپین:
در سالمندان مبتلا به آلزایمر که همزمان دچار حالات روانپریشی (هذیان و توهم) می‌باشند بهتر است از تجویز این قرص پرهیز کنیم چرا که احتمال بروز سکته‌های ریز و خفیف مغزی (mini stroke) در آن‌ها بالا‌تر می‌رود.

– اسامی تجاری:
– زایپرکسا (zyprexa)
– زایپرکسا زادیس (zyprexa zadis)
– زولافرن (Zolafren)

-سیمبیاکس(symbyax):ترکیبی از اولانزاپین و فلوکستین(olanzapine+floxetine) است که برای افسردگی های مقاوم به درمان بکار میرود.البته این ترکیب در ایران موجود نیست.

 

زایپرکسا
زایپرکسا

 

– دوزاژ اولانزاپین:
این قرص در دوزهای۲. ۵(دو و نیم) و ۵ و ۱۰ میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. دوز متوسط درمانی آن بین پنج تا ده میلی گرم است و یک بار در روز مصرف می‌گردد. دوز حداکثری آن بیست میلی گرم می‌باشد.
اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید. قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید. خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

– نکات مهم در مصرف اولانزاپین:
۱-اگر دچار آلرژی شدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تونه این‌ها باشه: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکنه با خوردن این قرص بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی شوند (mini stroke)
۳- ممکن است این قرص برای افراد چاق یا افرادیکه مستعد چاقی هستند انتخاب مناسبی نباشد
۴- این قرص ممکنه ۴ تا ۶ هفته طول بکشه تا اثرات خوبش رو نشون بده پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.
۵- در حاملگی و شیر دهی مصرف این دارو قدغن است.
عوارض اولانزاپین:
۱-عوارض خفیف: احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفره. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگه بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوع ِ ان‌ها به معنای قطع ِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید: -یبوست -گیجی -خشکی دهان و چشم -خواب آلودگی-خستگی، بیقراری، ضعف – احتباس مایعات – افزایش وزن – راش پوستی.
۲- عوارض جدی: هر چند این عوارض کمیاب و نادره ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید بسرعت باید برای بررسی ان‌ها حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان به بیمارستان مراجعه کنید:
– اختلال قاعدگی در خانم‌ها
– بزرگ شدن سینه‌ها در مردان
-چاقی افراطی و افزایش کلسترول
-افزایش قند خون (دیابت)
-اختلال در ریتم و ضربان قلب
– تشنج
– بروز لختهٔ خونی در اندام‌ها
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن
– تورم مفاصل

– یک توصیهٔ مهم:
– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهی ِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسب ِاطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقص ِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.
-همچنین در جریان باشید که سود و زیان دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صرف وجود یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند سرنوشت خلق و رفتار و شخصیت شما را به سمت یک زندگی سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

30 Comments

  1. سلام آقای دکتر و خسته نباشید
    مردی ۴۴ ساله هستم که مدت ۶ ساله زیر نظر روانپزشک روزی ۱۵۰ میلیگرم فلووکسامین و ۵ میلیگرم الانزاپین و ۳۰ میلیگرم پروپرانول مصرف می کنم جدیدا سونوگرافی از کبد گرفتم که نشان داد کبدم چرب گرید ۲ می باشد. خواستم ببینم آیا میتونه علت کبد چربم مربوط به مصرف این داروها باشد.یه سوال دیگه داشتم اینکه من با مصرف این داروها دچار تعریق میشوم در جایی خونده بودم که فلووکسامین میتونه تعریق ایجاد کنه که با خوردن ترازوسین این مشکل حل میشه آیا با خوردن پروپرانول میتونم ترازوسین مصرف کنم و چند میلیگرم در روز مصرف کنم. با تشکر از شما

    • ترازوسین خیلی قرص بدیه .خیلی بیشتر ازون چیزی که فکر میکنید.عمر رو کوتاه میکنه
      نه
      کبد چرب به تغذیه و سبک زندگی بستگی داره

  2. سلام اقای دکتر. پسرم ۴ سال و ۸ ماهشه و دکتر تشخیص داد بیش فعالی داره اول قرص رسپریدون براش نوشت با روزی یک چهارم فقط اشتهاش زیاد شد ولی پرخاشگریش تغییری نکرد. بعد قرص رو عوض کرد و یه قرص دیگه داد که دل درد شدید میشد و استفراغ شدید. البته حالت پرخاشگریش خیلی خوب شده بود. بخاطر این عوارض قرصش رو الانزاپین کرد اوایل روزی ۲.۵ مصرف میکرد ولی چون جواب نداد روزی ۵ میلی کرد. الان حدود دوماهه داره این قرص رو میخوره حسابی وزنش بالا رفته و چاق شده. علائم پرخاشگریش تموم نشده ولی خیلی بهتر شده. بنظرتون باید چیکار کنم؟؟

  3. سلام آقای دکتر
    من میخوام چشمامو عمل لیزیک کنم ولی مشکلی که دارم اینه که تو اینجور موقعیت ها من اظطراب و حالت تهوع شدید میگیرم و واقعا عذاب میکشم به طوری که حالت تهوع دارم اشتهام کاملا بند میره حتی ابم نمیتونم بخورم و کاملا دچار ضعف میشم حالا سوالم اینه که من اگه الانزاپین بخورم واسه چشمام ضرری نداره و مشکلی پیش نمیاد مثلا از ۲ هفته قبل از عمل بخورم

  4. سلام اقای دکتر من ۲۵سالمه و حدود سه ساله که الانزاپین ۲/۵مصرف میکنم البته نصفشو اونم یه شب در میون …ولی یه مدته که توی خواب احساس میکنم کل بدنم میلرزه و حتما باید پامو تکون بدم که بیدلر شم و به حالت عادی برگردم که اگه فورا دوباره بخوابم بازم همینجور میشم باید بذارم چند دقیقه بگذره بعد بخوابم و جدیدا مرتب پلک میزنم خیلی زیاد مخصوصا وقتی بهش فکر میکنم که چند برابر میشه هم چنین توی قورت دادن اب دهانمم همینطور هر لحظه باید اب دهنمو قورت بدم اقای دکتر ممکنه بخاطر مصرف الانزاپین باشه؟من معدم عصبی هس وقتی الانزاپینو ترک میکنم دو هفته بعدش دچار حالت تهوع دل پیچه و کم شدن اشتهامیشم و مخصوصا اسید معده و رفلاکس …میشه راهنماییم کنید لطفا 🙇🙇

    • ممکنه عوارض قرص باشه و نیاز به یکی از چندین نوع قرصی داشته باشید که این عوارضو خنثی میکنه.

  5. سلام. من افسردگی شدید با بی خوابی و کم اشتهایی داشتم. قرص فلوکستین ۲۰ و الانزاپین ۲٫۵ توسط دکتر تجویز شده. یکمی حالمو بهتر کرده(همچنان احساس خستگی و بی میلی به زندگی هست) اما در بیشتر ساعات روز حالت خواب آلودگی دارم. دوز بالاتره فلوکستین مصرف بشه. حالت خواب آلودگی کمتر میشه؟ شما راهکاری دارید؟

  6. سلام دکتر.. من هروقت کسیو که دوسش دارم میبینم به شدت استرس بهم حمله میکنه و میارم بالا.. یه روانپزشک توی کرمانشاه بهم گفت هیجانت بالاس و داکسپین تجویز کرد یه روانپزشک دیگه که رفتم میرتازاپین .. حالا موندم چیکار کنم ممنون میشم راهنمایی کنین.خوابم خوبه خوراکم به شدت کم شده انگار که هرلحظه میخواد اتفاق بدی بیفته.رواندرمانی هم شروع کردم

  7. سلام اقای دکتر واقعا وقتی دیدم همه نظرارو جواب دادین تعجب کردم این نشون میده که شما انسان فوق العاده ای هستین ایشالا همیشه شاد باشین
    اقای دکتر من به دکتر فوق تخصص گوارش و کبد مراجعه کردم به دلیل لاغریم چون اسهال هم میشدم با کلی ازمایش و کلونوسکوپی سالم هستم برای لاغریم قرص الانزاپین ۵ قبل خواب ،لاکتول، مولتی ویتامین و پانتوپراژول ۴۰ قبل از صبحانه تجویز کردن چهار روزه مصرف میکنم اشتهام خوب شده فقط نمیدونم واقعا الانزاپین چجوری میخواد وزنمو زیاد کنه من همه راهو امتحان کردم ۱۹ سالمه قد ۱۷۵ وزن ۵۰ ولی نتونستم وزنمو بالا ببرم
    یکی تو اینستاگرام بهم گفت هرچی وزن میده بعدش ازت میگیره و ناراحتم کرد
    ایا در کنار این قرصا باشگاه بدنسازی برم یا نه و سوال دیگم اینکه من قبلا زیاد میخوابیدم الان دیگه از خواب نمیتونم بلند بشم شبا که میخوابم بیدارم نکنن ۱۲ ساعت میخوابم این میتونه تو سلامتیم تاثیر بدی بذاره؟

  8. سلام دکتر .من عضلت بدنم گزگزمی کنه بی قراروبی تحملم نمی تونم بشینم.قرص های پارکیسول وگاباپنتین وپرانول هم مصرف می کم ولی فایده نداره به نظرتون چکارکنم.میشه دارویی معرفی کنید.۹۸/۱۰/۲۳هم نوبت گرفتم ازایلام بیام خدمتتون.

  9. سلام آقای دکتر.من بعدازمصرف داروهای سیتالوپرام والانزاپین پاهاوبازوهام دچارحالت دردوکشیدگی وخواب رفتگی می شدندوبی قراری شدیدبطوریکه نمی تونم بشینم بایدراه بروم.خودتون فرمودین آکاتژیاناشی ازمصرف دارودارم.حالامراجعه کردم به دکترداروهای پارکیسول.گاباپنتین وپرانولول بهم دادن.به نظرشمااین داروهاخوبن یانه.اگه دارویی مدنظرتونه بفرمایید.البته دکترگفت سندرم پای بی قراردارید.متشکرم

  10. سلام خسته نباشید اقای دکتر بنده حدودا یکسال قرص النزاپین۵ نصف قرص فلوکسیتین بیست میخورم مشکد من بیخوابی وهم چنین افسردگی واضطراب وپانیک بود که تقریبا حالم خوبشده وتا حالا افزایش وزنی نداشتم ولی باتوجه به عوارض این قرص ها از جمله الانزاپین کهشما فرمودید میخواستم قرص هارو ترک کنم ولی واقعا ازاین میترسم که علایم بیماریم برگرده اگه میشه راهنمایی کنین که چیکار کنم که این عوارض درمن ایجاد نشه یا اگه قرصی مشابه الانزاپین که کم ضرر تره به من معرفی کنید چون واقعا من بااین قرصا خیلی حالم خوبه اگه عوارضی نداشتن تا اخر عمر استفاده میکردم فقط تواین عوارض خوابم یکم زیاد شده همین باتشکراز اقای دکتر

    • شما که عارضه ای نداری
      زیر نظر پزشکتون هر ۶ ماه معاینه کامل بشید و ازمایشات کامل رو بدید

  11. سلام کسی که ناراحتی اعصاب داردبایدبه پزشک مغزواعصاب برودیااعصاب وروان؟لطفا راهنمایی بفرمایید.متشکرم

    • اگر مشکلات مربوط به روانه مثل افسردگی اضطراب وسواس هراس ترس بیخوابی بی انرژی بودن توهمات بدبینی خشم پرخاشگری و….. باید به اعصاب و روان مراجعه کرد

Comments are closed.