سود و زیانِ ریسپریدون

– ریسپریدون چیست: 

داروی ریسپریدون (Risperidone) که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز  اثر می کند،برای  بهبود رفتار و همینطور برطرف کردن افکار غیر عادی (مانند افکار بدبینانه) بکار می رود.این دارو بیشترین شهرت خود را  در اِصلاحِ اختلالات رفتاری کودکان مانند بیش فعالی و اختلال سلوک  و همچنین در درمان علایم منفی بیماران روانپریش (مانند انزوای اجتماعی و کم حرفی) دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک  گاهی بعنوان درمان کمکی در سایر مشکلات ذهنی مانند اضطراب و وسواس نیز می تواند به کار رَوَد. این دارو اعتیاد آور نیست.

– هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را فقط از زبان خودش بشنوید .شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها و یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو  و یا جستجو در صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی  نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف ریسپریدون
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد: IMG_20160805_153726
۱- برطرف کردن افکار غیر عادی و بیمارگونه: که منجر به اشتغال ذهنی فرد با آنها شده و واقع بینی  و کارکرد روزانه ی وی را مختل می سازَد.
۲-از بین بردن افکار وسواسی: مانند افکار غیرقابل کنترل توهین به مقدسات یا افکار ناخواسته ی جنسی یا افکار نامقبول ِ آسیب زدن به دیگران.
۳-در درمان علایم منفی روانپریشی(مانند ِکم حرفی،گوشه گیری،انزوای اجتماعی،فقر محتوای فکری).
۴- تصحیح باورهای غلطِ استدلال ناپذیر :مانند بدبینی به مردم و یا بدبینی به همسر و شریک زندگی.
۵- در کودکان ِ در خود فرو رفته ی (اوتیستیکِ) بین شش تا هفده سال  که در ارتباط عاطفی و معاشرت با دیگران ناتوانند ،برای کنترل قشقرق و ناسازگاری و خودزنی .
۶- حالات سرخوشی (مانیا)در نوسانات خلقی و  دو قطبی(بایپولار) .
۷- در اختلالات رفتاری کودکان مانند اختلال سلوک(conduct) یا در خصومت و لجبازی آنها با والدین (ODD) و نیز در اختلال بیش فعالی(ADHD).
۸- در درمان اختلال تیک (توره ).

۹-همه ی داروهای ضد روانپریشی در دوزهای پایین برای اختلالات روان نژندی (نروتیک)مانندِ اضطراب فراگیر(GAD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال هویت تجزیه ای (Dissociatve identity disorder) و همچنین در  دلیریوم و اختلالات خواب و اختلالات خوردن بنا به صلاحدید روانپزشک میتوانند بکار روند.

توجه: تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب ،موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشورهای دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده اند.

– منع مصرف ریسپریدون:

۱-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکن است با خوردن این قرص برای مدتی بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی (mini stroke) شوند.

۲- صرفا با خواندن این مطلب یا مطالب مشابه در اینترنت شروع به خوردن این دارو نکنید یا سرخود دارویی که برای شما تجویز شده است را به دیگران توصیه نکنید.

۳-این دارو را همراه با الکل مصرف نکنید.

۴-چون این دارو درجه حرارت را بالا میبرد ورزش سنگین انجام ندهید.

۵- بیماری پارکینسون

۶-سرطان سینه

۷-اختلالات شدید کبدی و کلیوی

۸-اگر قرص فوروسماید (لازیکس) مصرف میکنید به پزشک خود اطلاع دهید.

– اسامیِ دارو :

نام ژنریک:

risperidone

_اسم تجاری  

risperdal

– دوزاژ و نحوه ی مصرف ریسپریدون:

۱-این قرص در دوزهای ۱  و ۲ و۳ و  ۴  میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. بهتر است یکبار در روز  مصرف شود.این دارو همچنین بصورت قطره هم موجود است که میشود با آب،آب میوه(غیر از گریپ فروت)،قهوه یا شیر کم چرب مصرف کرد.ولی مصرف آن با چایی یا نوشابه کوکاکولا ممنوع است.

۲-شروع دارو با دوز (۱)  یا  (۲) میلی گرم در شب است که تا (۴ )میلی گرم در روز میتواند افزایش یابد.حداکثر دوز  درمانی آن شانزده میلی گرم است .ولی دوزهای بالاتر از( ۴ )میلی گرم همراه با احتمال بالاتر عوارض دارویی خواهند بود.نیمه عمر آن (۲۰) ساعت است.ریسپریدون اگر با کاربامازپین یا فنی تویین یا فنو باربیتال مصرف شود باید با دوز دو برابر مصرف شود.و در صورت مصرف ریسپریدون با فلوکستین یا پاروکستین،باید دوز ریسپریدون را کاهش داد.

۳-دوز شروع بهتر است کم باشد تا منجر به تهوع، بیخوابی و بیقراری (آکاتژیا) نگردد.

۴-اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید.

۵-قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید.

۶-خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

۷-لیست همه ی داروها، حتی ویتامینهای مصرفی خودتان را به پزشکتان اطلاع دهید.

۸-این دارو را با آب فراوان مصرف کنید

۹- موقع بلند شدنِ سریع، از حالت دراز کشیده یا نشسته به حالت ایستاده،ممکن است چند لحظه بعلت افت فشار خون ِوضعیتی، دچار سرگیجه و سیاهی رفتن چشم بشوید.بنابرین باید مرحله به مرحله و به آهستگی از جای خود بلند شوید.images

۱۰-اگر احساس کرده اید که با مصرف این دارو حالتان خوب شده است
آن را ناگهانی قطع نکنید چون دچار عوارض جدیدی خواهید شد(سندرم قطع دارو).

۱۱-این قرص احتمال دارد فشار خون شما را پایین بیاندازد پس مراقب تداخل آن با سایر داروهای ضد فشار خون باشید و به پزشکان داخلی یا اعصاب ِ خود ،این مطلب را یادآوری کنید.

– نکات مهم در مصرف ریسپریدون: 

۱-اگر دچار آلرژی شُدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تواند این‌ها باشد: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکن است با خوردن این قرص برای مدتی بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی (mini stroke) شوند.
۳-خالی یا پر بودن شکم تاثیری در جذب این دارو ندارد.
۴- این قرص ممکن است ۴ تا ۶ هفته طول بکشد تا اثرات خوبش را نشان بدهد،پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.

۵- در پسران، بزرگ شدن سینه ها یا چاقی ممکن است دردسرساز شود.

عوارض ریسپریدون: 

۱-عوارض خفیف و گذرا:
– احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفر است. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگر بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوعِ آن‌ها مجوزی برای قطعِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید:

– یبوست یا اسهال -درد معده – تهوع یا استفراغ -خشکی دهان -خواب آلودگی یا بیخوابی -بیقراری(restlessness) -سرآسیمگی (آژیتاسیون) – افزایش اشتها -افزایش وزن  – افزایش ترشح بزاق – سوزش سر دل -درد عضلات یا مفاصل -راش پوستی -بزرگی پستان یا ترشح از پستان -طولانی شدن عادت ماهیانه یا عادت ماهیانه نشدن – مشکل در بینایی – مشکل در ادرار کردن -پوست خشک یا تغییر رنگ پوست.

۲- عوارض جدی:
هر چند این عوارض کمیاب و نادرند ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید باید بسرعت برای بررسی آن‌ها بصورت حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان، به بیمارستان مراجعه کنید:

-گیجی و ناهوشیاری
– تب بالا و سفتی عضلات و تعریق(احتمال سندرم نرولپتیک بدخیم)
– بثورات پوستی و خارش زیاد یا کهیر(احتمال سندرم استیونس جانسون)
– بی‌نظمی،کاهش  یا افزایش غیر عادی ضربان قلب(تاثیر بر روی ریتم قلب،افزایش فاصله ی QT.
-از هوش رفتن
– تشنج
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن(تاردیو دیسکنزی)
-مشکل در بلع یا تنفس(التهاب مخاطات در واکنش آلرژیک و سندرم استیونس جانسون)
-در پسران و مردان، بزرگ شدن سینه ها و افزایش وزن شدید.
-نعوظ دردناک یا طولانی.

مسمومیت دارویی:

– در صورتِ خوردنِ تعداد زیاد قرص و مسمومیت با آن( چه اشتباهی و چه به قصد آسیب زدن به خود ) فورا فرد مبتلا را به مرکز درمان مسمومیتهای دارویی (در تهران بیمارستان لقمان ) برسانید.یا در کل کشور به شماره ۱۴۹۰ زنگ بزنید و گزینه ی دوم را انتخاب کنید.

رهنمودهای کلی: 
۱– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهیِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسبِ اطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقصِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.IMG_20160805_153636

۲-همچنین در جریان باشید که سود و زیان یک دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صِرفِ وجودِ یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند با تنظیم خلق و رفتارتان،سرنوشت ِ شما را به سمت یک زندگیِ سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.
-منابع
www.mayoclinik.org
www.Rxlist.com
www.drugs.com
www.Medlinplus.gov
www.darooyab.ir

kaplan &sadock’s Synopsis Of Psychiatry

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

30 Comments

  1. سلام دکتر جان خسته نباشید ‌. ریسپریدون قطع یکدفعهش فکر نکنم عوارض داشته باشه چون ریسپریدون با کاهش دوپامین مغز اثر میکنه .. دوپامین هم که زیاد مهم نیست مثلا با سیگار کشیدن زیاد میشه با انواع لذت ها زیاد میشه…پس نتیجه میگیریم‌کسی که ۲ سال ۲ میل‌ریسپریدون خورده اگر یکدفعه هم قطع کنه عوارضی نداره برای بی خوابیش هم میتونه ورزش سنگین بکنه

    نظرم‌ درسته؟

  2. سلام اقای دکتر منظورتو از عوارض جسمی کلونیدین چی میتونه باشه پسرم ۷ساله بیش فعالی داره فقط کلونیدین ارومش میکنه البته یک هشتم قرص فقط میدم

  3. سلام
    ایا تگرتول باعث پرحرفی میشه…من دخترم ۱۸ سالش از سیزده سالگی اضطراب گرفت و دارو مصرف میکنه..الان میگن دوقطبی…داروهای زیادی رو امتحان کرده که به خر کدوم به نحوی حساسیت نشون داده..مثلا رسپریدون شر از سینه یا هالوپریدول..پلک زدن شدید…الان دکتر تگرتول داده به همراه۲ تا دپاکین ۳ تا لیتیم…خیلی صحبت میکنه ..البته عرص کنم این در مدت ۵ سال هیچ وقت نرمال نبوده علت ممکنه تشخیص درست داده نشده باشه…لطفا راهنمایی کنید

  4. سلام خوبید اقای دکتر علی وردی .میگم یکی از جوابهایی که نوشتید برای بیماران فرمودید قرص ریسپریدون خون دماغ میشیم و باعث التهاب بینی میشه من نگران شدم .واقعا ریسپریدون عوارضش چی هستش؟ آیا عوارضش بیشتر از فایدشه ؟ممنون میشم راهنماییم بکنید لطفا

  5. سلام وقتتون بخیر جناب دکتر
    من پارسال ۷ ماه ریسپریدون رو قطع کرده بودم و هیچ دارویی مصرف نمیکردم. اما چون به صورت طبیعی خوابم نمیبرد و برای خواب رفتن مجبور بودم از چیزی کمک بگیرم و همچنین بدلیل اینکه در شرایط پرفشار آرامشم کمتر شده بود و بعلاوه بعد از ۷ ماه بخاطر یه سری اتفاقات دچار اضطراب شدید و خیالات شده بودم مجبور شدم دارو رو از نو شروع کنم. (اوایل شروع مصرف تا یک ماه بدنم بسیار ضعیف شده بود). الان ۶ ماه هست که از نو مصرف ریسپریدون رو شروع کردم اما وزنم داره بالا میره، و یک مشکل تازه اینکه چند هفته ایه که مثل قدیما دوباره حال و حوصله مطالعه رو هم از دست دادم. و همچنین مثل قدیم اراده خودم رو از دست دادم و معتاد قهوه و کافئین شدم. میخوام بدونم مصرف مواد کافئین دار ربطی به افزایش بی حوصلگی و عدم حوصله و تمرکز برای مطالعه کتاب داره یا نه؟
    با تشکر

    • بله دیگه سراغ کافئین رفتید چون بدنتون طلب کرده تا خواب الودگی و بیحوصلگی و کمبود تمرکز رو کاهش بده

  6. سلام جناب دکتر
    ممنون از اینکه وقت میگذارید و پاسخ میدهید
    پسر پنج و نیم ساله ای دارم که دچار استرس و اضطراب شدید هست و حالت تهوع میگیره و گریه میکنه و حتی استفراغ هم میکنه.
    خیلی وابستگی شدید به من که مادرش هستم داره.
    بردم دکتر روانپزشک قرص ریسپریدون دادن یک چهارم شب و یک چهارم صبح.
    شزبت فلوکستین هم دادن روزی دو سی سی.
    از عوارض دارو میترسم.
    آیا داروها عوارضی ندارن؟
    ممنونم

  7. با سلام و وقت بخیر. دختر ۵ ساله ای دارم که مبتلا به بیش فعالی هست و همچنین عصبانیت و خشم و خودزنی. حدود ۹ ماه بود که ریسپریدون ۱ میلی ۲ بار در روز مصرف میکرد و رفتارهاش تقریبا قابل کنترل شده بودند( البته تاثیر قرص ها ۵ الی ۶ ساعت بود). الان حدود ۲۰ روزه که روانپزشکش در کنار ریسپریدون ریتالین ۱۰ رو هم شروع کرده که متاسفانه از زمان شروع به مصرفش عصبانیت و خشمش ۱۰ برابر شدیدتر شده.دسترسی به دکترش هم ندارم. چیکار کنم به نظرتون؟

  8. سلام اقایدکتر،ارادتمندم،بنده قرص ریسپریدون ۱م یک عدد و ازیپم۱۰روزی یک عدد و کلونازپام مصرف میکنم،ولی مغزم بشدت شلوغه،اصلا قدرت تصمیم گیری ندارم،برای هرکاری فقط جنبه منفیشو میبینم،واقعا ازار دهنده ست،ممنون میشم راهنماییم کنید،

  9. سلام دکتر، لطفا میشه بگید بعداز چه مدتی بدن در برابر ریسپریدون و بی پریدون مقاوم میشه ؟ من خیلی نگران این موضوع هستم

  10. سلام اقای دکتر وقت بخیر
    ببخشد اقای دکتر من داروی النزاپین۱۰بعلاوه ریسپریدون۱ مصرف میکنمالبته تا دوماه پیش فلوکستین۲۰رو روزی۲بار مصرف میکردم صبح یکی ظعر یکی الان فلوکستین رو گذاشتم کنار من برای وسواس فکری این دارو هارو مصرف میکردم
    الان کلسترول و تری گلیسریدم رفته روی ۳۰۰میخواستم از شما بپرسم ک ایا نصف ریسپریدون۱میلی رو بعلاوه ی نصف الانزاپین مصرف کنم در چربی خونم تاثیر داره کمش کنم ممنونم از سایت خوبتون

  11. با عرض سلام و خسته نباشید خدمت اقای دکتر ایا سیتالوپرام و سترالین باهم تداخل دارند من در حال حاضر داروهای سیتالوپرام و سرترالین و بیپوریدین و ریسپریدون الالپرزلام رو دارم و گیج شدم در طریقه مصرفشون اگه میشه بنده رو راهنمایی کنید چطور مصرفشون کنم اصلن تداخل دارند و هر کدوم چ وقتی و چ تداخلی هر کدوم داره باهم رو بهم بگید چندین روز پیش طریقه مصرفو میدونستم اما یک روز یادم نمیاد چ دارویی رو چطوری مصرف کردم حالتم غیر عادی و گیجو منگ شدم ک هر کی میدید فک میکرد یا متادون یا ترامادول یا مواد باز مصرف کردم و از،اون روز از ترس قضاوت بهم ریخت طرز خوردن و قطش کردم و بی روحیه شدم و س چهار روز اخلاقی خیلی زشت و تندی داشتم و اگه نیاز ب تعویض یکی از این داروها هست لطفا بگید ک چیکار کنم

    • الان ازمایشات انقدر دقیق شده…هر دارویی مصرف بشه خودش رو فقط نشون میده…ینی جواب ازمایش شما میاد مصرف ریسپریدون داری…جواب نمیاد که معتاد به تریاک یا شیشه باشی

  12. سلام دکتر جان خانم من دچاربیماری دوقطبی شده البته دوروز بود اینجوری شده بود که متوجه شدم وبستریش کردم شش بار ای سی تی شد خوشبختانه خوب شد ولی دوز داروهاش بالاس شش میل ریستریدون ۱۰۰۰میل رهاکین وشش میل بی پریدن میخوره ساعت ۱۲شب که این قرصا رو میخوره تا ۱۲ظهر میخابه بعدشم کلا بی حوصله وبیقراره البته بیپریدن رو ۸ساعتی میخوره الان سه ماهه که دارو میخوره بنظر شما عادت می‌کنه یا باید کم بشه داروهاش

  13. سلام اقای دکتر

    واسه کسی که علائم منفی روانپریشی و اوتیسم رو از بچگی داشته و اینکه فکرای وسواسی داره (مثلا با اینکه ادم مذهبی نیستم ، یهو بی دلیل از زنای بد حجاب یا مطلقه متنفر میشم ) همچین خیال پردازی بیش از حد (بدون توهم و هذیان ) داره ، حداقل دوز ریسپریدون چقدره ؟

    • حداقل مقداری که علایمتون خوب کنه همون حداقل دوز ریسپریدون برای شماست.
      خب روی هرکسی یجور اثر میکنه و فرق داره

  14. سلام آقای دکتر خسته نباشین وقتتون بخیر . من تیک دائم دارم و از بچگی ریسپریدون مصرف میکنم . سیگار
    و نیکوتین میتونه باعث تشدید تیک بشه ؟ یا اثر ریسپریدون رو کم کنه؟ چون چند وقتیه حس میکنم سیگار رو تیکم تاثیر بد میزاره

Comments are closed.