– اولانزاپین چیست: اولانزاپین (olanzapine) جزو دسته دارویی ضد روانپریشی (antipsychotic) و ضد سرخوشی (antimanic) میباشد که از طریق کاهش میزان دپامین مغز اثر می کند ولی علاوه بر این موارد، این قرص کاربردهای دیگری هم دارد.این قرص بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک بعنوان درمان کمکی در حالات نروتیک مانند اضطراب و وسواس و اختلالات خوردن (بیاشتهایی عصبی) و افسردگی هم می تواند به کار رَوَد. پس هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را از زبان خودش بشنوید. شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانهها یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو یا صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی و کارآمد نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.
– موارد مصرف اولانزاپین: این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف میباشد: ۱- بیقراری شدید (agitation) ۲- اختلال بیاشتهایی عصبی (anorexia nervoza): مبتلایان که اکثرا خانم هستند به تصور ِ واهی ِچاق بودن، از خوردن غذا امتناع میکنند.
الانزاپین
۳-افسردگی مقاوم به درمان (treatment resistant depression) ۴- فاز سرخوشی (mania) اختلال دو قطبی (bipolar) ۵-بدبینی و پارانوییا (paranoia) ۶- توهم و هذیان در روانپریشیهایی مانند اسکیزوفرنی
۷- هر چند این دارو بهتر است بالای سن سیزده سالگی مصرف شود ولی ممکن است گاهی در اختلالات مخصوص کودکان مانند اختلالات طیف اوتیسم و همچنین اختلال سلوک(conduct) بنا به صلاحدید پزشک بکار رود. ۸-روانپزشکان با تجربه که به مکانیسم اثر داروها مسلط هستند ممکن است این دارو را بنابر صلاحدید ِ بالینی خود، در مواردی چون حالات اضطرابی و وسواسی و همچنین اختلالات تجزیه ای (Dissociative Identity Disorder)بعنوان داروی مکمل برای کاهش مقاومت دارویی یا برای افزایش اثر سایر ِدارو به کار ببرند. بنابرین تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آنها در بروشور دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده است.
– منع مصرف اولانزاپین: در سالمندان مبتلا به آلزایمر که همزمان دچار حالات روانپریشی (هذیان و توهم) میباشند بهتر است از تجویز این قرص پرهیز کنیم چرا که احتمال بروز سکتههای ریز و خفیف مغزی (mini stroke) در آنها بالاتر میرود.
-سیمبیاکس(symbyax):ترکیبی از اولانزاپین و فلوکستین(olanzapine+floxetine) است که برای افسردگی های مقاوم به درمان بکار میرود.البته این ترکیب در ایران موجود نیست.
زایپرکسا
– دوزاژ اولانزاپین: این قرص در دوزهای۲. ۵(دو و نیم) و ۵ و ۱۰ میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه میباشد. دوز متوسط درمانی آن بین پنج تا ده میلی گرم است و یک بار در روز مصرف میگردد. دوز حداکثری آن بیست میلی گرم میباشد. اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید میتوانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید. قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید. خیلی خیلی مراقب باشید که بچههای کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.
– نکات مهم در مصرف اولانزاپین: ۱-اگر دچار آلرژی شدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی میتونه اینها باشه: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست. ۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکنه با خوردن این قرص بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکتههای ریز مغزی شوند (mini stroke) ۳- ممکن است این قرص برای افراد چاق یا افرادیکه مستعد چاقی هستند انتخاب مناسبی نباشد ۴- این قرص ممکنه ۴ تا ۶ هفته طول بکشه تا اثرات خوبش رو نشون بده پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید. ۵- در حاملگی و شیر دهی مصرف این دارو قدغن است. عوارض اولانزاپین: ۱-عوارض خفیف: احتمال وقوع این عارضهها یک در صد نفره. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف میشوند و یا با یک تجویز دیگه بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوع ِ انها به معنای قطع ِ آنها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید: -یبوست -گیجی -خشکی دهان و چشم -خواب آلودگی-خستگی، بیقراری، ضعف – احتباس مایعات – افزایش وزن – راش پوستی. ۲- عوارض جدی: هر چند این عوارض کمیاب و نادره ولی چنانچه آنها را مشاهده کردید بسرعت باید برای بررسی انها حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان به بیمارستان مراجعه کنید: – اختلال قاعدگی در خانمها – بزرگ شدن سینهها در مردان -چاقی افراطی و افزایش کلسترول -افزایش قند خون (دیابت) -اختلال در ریتم و ضربان قلب – تشنج – بروز لختهٔ خونی در اندامها -حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن – تورم مفاصل
– یک توصیهٔ مهم: – توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آنها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیترها و رسپتورها در سلولهای عصبی آگاهی ِ کامل داشته و برآنها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ داروها آن هم فقط با کسب ِاطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیههای ناقص ِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آنها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست. -همچنین در جریان باشید که سود و زیان دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صرف وجود یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که میتواند سرنوشت خلق و رفتار و شخصیت شما را به سمت یک زندگی سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.
نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک) -وبسایت: www.parvizaliverdi.com -پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.
اگر قرص الزاپین برای ادمهای چاق مناسب نیست چرا دارویی که باعث چاقی نشودپزشک تجویز نمیکنند این قرص هم باعث پرخاشگری در فرد میشود وهم چاقی افراطی که خیلی سخته دوباره از دست دادن وزن اضافه
اغلب خیر.
ولی خب همین سئوال شما نشون میده تاثیر هر دارو روی هر فردی متفاوت و حتی برعکسه
امیدوارم اون صدها نفری که این سئوال و جوابها رو دنبال میکنند به این نکته توجه کنند
بهرحال شما این دارو رو صبح مصرف کنید
اگر قرص الزاپین برای ادمهای چاق مناسب نیست چرا دارویی که باعث چاقی نشودپزشک تجویز نمیکنند این قرص هم باعث پرخاشگری در فرد میشود وهم چاقی افراطی که خیلی سخته دوباره از دست دادن وزن اضافه
مراجعین اعصاب و روان بمحض اینکه متوجه میشن در حال چاق شدن هستند خودشون سریع به دکترشون مراجعه میکنند و نگرانیشونو اظهار میکنند
سلام اقای دکتر الانزاپین آیا باعث بی خوابی میشه …از زمانی که مصرف میکنم خوابم کم شده ….
اغلب خیر.
ولی خب همین سئوال شما نشون میده تاثیر هر دارو روی هر فردی متفاوت و حتی برعکسه
امیدوارم اون صدها نفری که این سئوال و جوابها رو دنبال میکنند به این نکته توجه کنند
بهرحال شما این دارو رو صبح مصرف کنید