خوب و بد ِ قرص اولانزاپین

بی اشتهایی عصبی

– اولانزاپین چیست:
اولانزاپین (olanzapine) جزو دسته دارویی ضد روانپریشی (antipsychotic) و ضد سرخوشی (antimanic) می‌باشد که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز اثر می کند ولی علاوه بر این موارد، این قرص کاربردهای دیگری هم دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک بعنوان درمان کمکی در حالات نروتیک مانند اضطراب و وسواس و اختلالات خوردن (بی‌اشتهایی عصبی) و افسردگی هم می تواند به کار رَوَد. پس هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را از زبان خودش بشنوید. شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو یا صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی و کارآمد نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف اولانزاپین:
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد:
۱- بیقراری شدید (agitation)
۲- اختلال بی‌اشتهایی عصبی (anorexia nervoza): مبتلایان که اکثرا خانم هستند به تصور ِ واهی ِچاق بودن، از خوردن غذا امتناع می‌کنند.

الانزاپین
الانزاپین

۳-افسردگی مقاوم به درمان (treatment resistant depression)
۴- فاز سرخوشی (mania) اختلال دو قطبی (bipolar)
۵-بدبینی و پارانوییا (paranoia)
۶- توهم و هذیان در روانپریشی‌هایی مانند اسکیزوفرنی

۷- هر چند این دارو بهتر است بالای سن سیزده سالگی مصرف شود ولی ممکن است گاهی در اختلالات مخصوص کودکان مانند اختلالات طیف اوتیسم  و همچنین اختلال سلوک(conduct) بنا به صلاحدید پزشک بکار رود.
۸-روانپزشکان با تجربه که به مکانیسم اثر دارو‌ها مسلط هستند ممکن است این دارو را بنابر صلاحدید ِ بالینی خود، در مواردی چون حالات اضطرابی و وسواسی و همچنین اختلالات تجزیه ای (Dissociative Identity Disorder)بعنوان داروی مکمل برای کاهش مقاومت دارویی یا برای افزایش اثر سایر ِدارو به کار ببرند. بنابرین تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشور دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده است.

– منع مصرف اولانزاپین:
در سالمندان مبتلا به آلزایمر که همزمان دچار حالات روانپریشی (هذیان و توهم) می‌باشند بهتر است از تجویز این قرص پرهیز کنیم چرا که احتمال بروز سکته‌های ریز و خفیف مغزی (mini stroke) در آن‌ها بالا‌تر می‌رود.

– اسامی تجاری:
– زایپرکسا (zyprexa)
– زایپرکسا زادیس (zyprexa zadis)
– زولافرن (Zolafren)

-سیمبیاکس(symbyax):ترکیبی از اولانزاپین و فلوکستین(olanzapine+floxetine) است که برای افسردگی های مقاوم به درمان بکار میرود.البته این ترکیب در ایران موجود نیست.

 

زایپرکسا
زایپرکسا

 

– دوزاژ اولانزاپین:
این قرص در دوزهای۲. ۵(دو و نیم) و ۵ و ۱۰ میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. دوز متوسط درمانی آن بین پنج تا ده میلی گرم است و یک بار در روز مصرف می‌گردد. دوز حداکثری آن بیست میلی گرم می‌باشد.
اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید. قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید. خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

– نکات مهم در مصرف اولانزاپین:
۱-اگر دچار آلرژی شدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تونه این‌ها باشه: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکنه با خوردن این قرص بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی شوند (mini stroke)
۳- ممکن است این قرص برای افراد چاق یا افرادیکه مستعد چاقی هستند انتخاب مناسبی نباشد
۴- این قرص ممکنه ۴ تا ۶ هفته طول بکشه تا اثرات خوبش رو نشون بده پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.
۵- در حاملگی و شیر دهی مصرف این دارو قدغن است.
عوارض اولانزاپین:
۱-عوارض خفیف: احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفره. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگه بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوع ِ ان‌ها به معنای قطع ِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید: -یبوست -گیجی -خشکی دهان و چشم -خواب آلودگی-خستگی، بیقراری، ضعف – احتباس مایعات – افزایش وزن – راش پوستی.
۲- عوارض جدی: هر چند این عوارض کمیاب و نادره ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید بسرعت باید برای بررسی ان‌ها حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان به بیمارستان مراجعه کنید:
– اختلال قاعدگی در خانم‌ها
– بزرگ شدن سینه‌ها در مردان
-چاقی افراطی و افزایش کلسترول
-افزایش قند خون (دیابت)
-اختلال در ریتم و ضربان قلب
– تشنج
– بروز لختهٔ خونی در اندام‌ها
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن
– تورم مفاصل

– یک توصیهٔ مهم:
– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهی ِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسب ِاطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقص ِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.
-همچنین در جریان باشید که سود و زیان دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صرف وجود یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند سرنوشت خلق و رفتار و شخصیت شما را به سمت یک زندگی سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

32 Comments

  1. سلام آقاى دکتر.برادرم ۱۰ روز پیش دچار توهم شده.دکتر دپاکین و الانزاپین داده.ظهر هر کدام یکى .شبها الانزاپین دو تا دپاکین یکى و نصف.مشکل ما بیخوابى برادرم است شبها نمیخوابه.با بیخوابى او چه کار کنیم.برادرم همونیه که گفتم ۲۰ سال پیش راهیان نور رفته و….الان شبها نمیخوابه چه کار کنیم.؟با تشکر فراوان از اینکه وقت میگذارید و جواب میدید.ممنون.

  2. سلام آقای دکتر.مادر من ۶۰ ساله هستند و حدود هشت سال هست مبتلا به آلزایمرند.اوایل بیماری به دلیل پرخاشگری و بیقراری هالوپریدول مصرف می کردنداما خدود دو سال است به جای آن الانزاپین دو و نیم دو بار در روز مصرف می کنند،از آنجایی که ایشان چند بار تشنج کردند و الان دپاکین ۵۰۰ یک بار در شب و نصف در صبح مصرف می کنند اما باز دچار تشنج شدند!! با افزایش دوز به ۱۰۰۰ میلی گرم در روز ایشان دچار مسمومیت شدند! و الان یک روز است که دارو را به ایشان نداده ایم.آیا ممکن است در این مدت دچار تشنج شوند تا کاملا اثر مسمومیت برود و دوباره شروع کنیم؟! در ضمن دکتر ایشانفرمودند مصرف الانزاپین را قطع کنید.آیا قطع ناگهلنی آن عوارض ندارد.از آنجایی که با قطع آن خواب ایشان کمتر می شود و بیشتر صحبت می کنند.ممنون میشم از راهنماییتون که چه باید کرد؟!

    • البته باید در تماس دایم با پزشک خودتون باشید.شاید تو این فاصله بد نباشه برای ایشون از کلونازپام استفاده کنند
      اگر الزایمر ایشون از نوع ایسکمیک(عروقی و سکته های ریز مغزی )باشه شاید الانزاپین انتخاب مناسبی نباشه و داروهای قدیمی مثل هالوپریدول بهتر باشن

  3. سلام.برادرم ۲۰ سال پیش بعداز آمدن از اردو راهیان نور دچار هذىان شد.میگفت همه جا دوربین گذاشتند.جاسوسى میکنند.میخوام به سپاه اطلاع بدم.بعد خوردن قرص خوب شد.در سن ۳۰سالگى ازدواج کرد صاحب بچه شد اما با خانومش مشاجره دائم داشت.هفته قبل با خانومش کربلا رفت بعد از آمدن دوباره مثل ۲۰ سال قبل شده هنون حرفا و هذىان .دکتر دپاکین و الانزاپین داده.آیا برادرم شیزوفرنى داره آىا این بار خوب میشه.

    • بله درمان خوبیه…ایشون بیماری سایکوتیک دارن ولی ممکنه اسمش اسکیزوفرن نباشه و فرمهای خوش خیم تر باشه…ولی بهر حال فرقی در داروها ایجاد نمیکنه …مرتب برای ویزیتگ ببریدش

  4. سلام آقای دکتر.وقت بخیر،پدر من افسردگی و بیقراری شدیدی داره و همچنین اختلال شخصیتی که زمینه ارثی داره و عمو ها و عمه هایم هم تحت درمان هستند.ولی بعد از چندین سال که لرزش دست همه مواقع و لرزش سر و کل بدن هنگام عصبانیت داشتند تصمیم گرفتن به دکتر برن.دکتر اول داروهای فلوکسیتین کلرودیازیدپوکساید وپروپانول تجویز کردند ولی بعد از مصرف عوارض خشکی دهان و لرزش شدید بدن و خواب آلودگی وکم شدن اشتهاو کم حوصلگی پیدا کردن.بار دوم دکتر الانزاپین۲/۵،پروپانولون۲۰،تریفن۱وآلپرازولام۰/۵ تجویز کردن میخواستم بدونم با این ترکیب دارو ها عوارض رفع میشه یا نه؟!یا این دارو ها عوارض دیگری هم به دنبال داره؟!درضمن آقای دکتر عمه و عموهای من بیش از ۱۰ ساله قرصی به نام هالپریدول مصرف میکنن وخیلی بهترهستن.به نظر شما این دارو برای پدر منم میتونه اثر مثبتی داشته باشه چون دکتر از عوارض جبران ناپذیر این دارو گفت درضمن پدر من از نظر عاطفی مشکل داره وروابط خوبی با خانواده اش نداره دوست صمیمی هم نداره ایشون۵۱ سالشونه.وهمچنین پدر من اشتهایی کاذب داره و اختلال در رفتار و تصمیم گیری داره و در همه چیز افراط میکنه.به نظر شما بااین دارو ها درمان میشه؟!

  5. سلام آقای دکتر
    یکی از اعضای خانواده من به دستور پزشک روزی سه قرص ۵ میلی الانزاپین،۱ گاباپنتین،۱پرفنازین،۲ تریفن و یک فلوکستین مصرف دارن،تیک های عصبی رو با مصرف قرص تجربه کردن(حالت پرش عضلانی گویا)،از دیروز حالت کرختی و بی حسی رو در دست(قسمت ساعد و پایین اون)داشتن.آیا این به خاطر مصرف الانزاپین هست و میتونه عوارض خطرناکتری رو در پی داشته باشه؟
    ایشون می خواهند به خاطر این مساله روان پزشکشون رو عوض کنند و پیش روان پزشک دیگری که قرصهای قدیمی تری می دهند بروند.ایشون طبق نظر پزشک جدیدشون سایکوز هستند،اما طبق نظر پزشک قدیمیشون،دو قطبی-شیدایی.با توجه به این که عوض کردن پزشک و قطع دارو ها و عادت کردن به دارو های جدید زمان بره و احتمالا حالت رو حی ایشون باز هم دچار دگرگونی میشه و تبعات داره،به نظر شما به تعویض پزشک رضایت دهیم؟آیا دارو های قدیمی بهتر است؟

  6. سلام آقای دکتر . وقت شما به خیر .قرص های فلوکستین سرترالین الانزاپین و بوسپیرون مصرف می کنم. از چاقی حاصل از الانزاپین می ترسم چکار کنم

      • سلام اقای دکتر،
        من قریب ۱۸ سال است که الانزاپین مصرف میکنم. الان فقط دوز ۵ میلیگرم در روز را مصرف میکنم. میخواهم برای همیشه از مصرف ان خودداری کنم. لطفا من را راهنمایی کنید اگر راهی دارد که بتوانم انرا کنار بگذارم چون احساس میکنم نمیتوانم عمیق شوم و یا کاملا طبیعی باشم. اگر بخواهم شروع به کنار گذاشتن شوم باید چه کنم؟
        ممنونم

  7. سلام آقای دکتر.خانمی ۳۶ ساله ام چند سال زیر نظر روانپزشک سرترالین می‌خوردم تا اینکه کم کم قطع کردم. بخاطر افزایش مشکلاتم و تغییر محل زندگی روان‌پزشک​ جدید رفتم برام الانزاپین و سیتالوپرام۲۰ یک چهارم نوشته با دپاکسین. خواستم با شما هم مشورت کنم. چون کلا سخت زیر بار قرص میرم.
    ممنون از شما بخاطر پاسخگویی

  8. سلام آقای دکتر وقتتون بخیر
    خواهر زاده من ۲۳ ساله هستش. حدودا دو هفته پیش آخر شب به منزل ما امد و رفتارش کاملا عجیب بود. خیلی خوشحال بودو با سرعت در مورد مسائل مختلف حرف میزد و مدام دعا و قران میخوند. وقتی به روانپزشک مراجعه کردیم، الانزاپین (صبح و شب یکی) و دپاکین (شبی یک عدد) تجویز کرد. ولی همچنان رفتارش عجیب بود و دائم از ازدواج صحبت میکرد و وسواس زیادی نسبت به نظافت داشت. با مراجعه مجدد به پزشک، ایشون دوز دارو رو تغییر دادند (الانزاپین شبی دو تا و دپاکین صبح و شب یکی) و گفتند که بیمار دچار جنون ادواری هستش. الان بیشتر وقت خوابه وقتی هم که بیداره خیلی ساکته و گاهی هم دچار فراموشی میشه. البته می دونه که موقع امتحاناته و سعی میکنه که درس بخونه ولی معمولا خوابش میبره.
    به نظر شما این دوز دارو عوارض درازمدت نداره؟
    آیا خواهرزاده من بالاخره به حالت عادی بر میگرده؟
    ایشون هم دانشجوی حقوقه و هم طلبه حوزه، به نظر شما می تونه به درسش ادامه بده (حداقل در یک رشته) یا نه؟
    در ضمن ایشون دو سال پیش در اثر تصادف دچار خونریزی خفیف مغزی شده بودند که خوب شدند. الان که دو باره به دکتر مغز و اعصاب هم مراجعه کردیم علاوه براین داروها کپسول neuroaid و آمپول b12 هم تجویز کردن. آیا مصرف این داروها با هم عوارضی نداره؟
    خواهش می کنم راهنمایی کنید. از توجهتون ممنونم.

    • بله ایشون دچار حمله مانیک(دو قطبی) شدند.و بهترین داروها بهشون داده شده ..انشالا تا یکی دو ماه دیگه به ثبات میرسه…

  9. سلام اقای دکتر من در دوران بارداری دچار افسردگی شدم و از هفته ی ٢٧ تا ٣۶ اسنترا و دوکسپین مصرف کردم الان بچه من سالم ب دنیا امد و الان ١ سال و ٢ ماه دارد میخواستم ببینم ای دارو در ذهن بچه ام تاثیر بدی میگذارد؟یا اثری ندارد؟لطفا کمکم کنید خیلی اظراب دارم

  10. سلام من چندین ماهه که به دلیل مشکلات افسردگی شدید قرص های سیتالوپرام و الانزاپین رو که دکتر تجویز کرده میخورم ضمن اینکه کمبود وزن شدید داشتم قبلا اما بعد از مصرف این قرص ها حدود ۱۵ کیلو اضافه کردم و ضمن اینکه با ازمایش خونی که دادم مشخص شده که تری گلیسیرینم خیلی بالا رفته و به ۳۵۰ رسیده ایا باید این قرص ها رو قطع کنم یا خیر؟ضمن اینکه تقریبا دو ماهه که وزنم ثابته و دیگه زیاد نشده.

  11. با عرض سلام
    من کودکی ۱۱ ماهه دارم که از شیر مادر تغذیه میکند
    دکتر بعد از زایمان برای من دپاکین ۵۰۰ روزی ۱ عدد و الانزاپین ۵ شب ۱ عدد تجویز کردن و تاکید کردن که تاثیری روی بچه شیرخوار ندارد ولی چون استرس داشتم که به بچه صدمه بزنم استفاده نکردم
    و با دمنوش(افتیمون و اسطخودوس) تا الان سر کردم

    شما در توضیحات این دارو ذکر کردین که در دوران شیردهی استفاده نشود

  12. سلام اقای دکترتشکرازاطلاعات مفیدتون من برای استرسم ب دکترمراجعه کردم وایشون الانزاپین ۲٫۵شبی نصف تجویز کردمن باخوندن این ک برابیماری اسکیزوفرن هست دچارتردیدشدم میخواستم بدونم ایاواقعا برای اضطراب هستش

  13. با عرض سلام، خسته نباشید و وقت بخیر خدمت جناب دکتر علی وردی و تشکر ویژه بابت پاسخگویی حضرتعالی به سوالات بیماران عزیز.
    آقای دکتر، آیا مصرف قرص الانزاپین-تدافارم۵ و کلونیدین۲% در درمان سوءمصرف هروئین، ثمربخش هست یا خیر؟ و در کنار مصرف قرص های مذکور، چه داروهای دیگری می بایست مصرف شود؟
    جنسیت: مرد
    سن: ۳۲
    مدت سوءمصرف هروئین: ۱۰ ماه
    پیشاپیش از پاسخگویی آن والامقام به سوال اینجانب تشکر و قدردانی می کنم.

  14. سلام آقای دکتر من ۲۷ ساله و دوقطبی ام و۵ روز است وارد فاز افسردگی شده ام.اول با فکر خودکشی بود آمپول هالو بای تجویز کردند فکر خودکشی رفته ولی به شدت نسبت به زندگی و درس بی علاقه شده ام.مخصوصادرس که آرزوها براش داشتم.داروهام کاربامازپین هالوپریدل بیپریدین لیتیم کلونازپام الانزاپین که اخیرا بخاطر افزایش وزن دوزش کم شده بود و آریپیپرازول است.میخواستم ببینم آیا با الانزاپین بیشتر حالم بهتر میشود؟الان ۲٫۵ می خورم.در ضمن آیاداروی گاباپنتین یا هیوسین می تواند باعث شروع فاز افسردگی شود؟ممنون

Comments are closed.