خوب و بد ِ قرص اولانزاپین

بی اشتهایی عصبی

– اولانزاپین چیست:
اولانزاپین (olanzapine) جزو دسته دارویی ضد روانپریشی (antipsychotic) و ضد سرخوشی (antimanic) می‌باشد که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز اثر می کند ولی علاوه بر این موارد، این قرص کاربردهای دیگری هم دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک بعنوان درمان کمکی در حالات نروتیک مانند اضطراب و وسواس و اختلالات خوردن (بی‌اشتهایی عصبی) و افسردگی هم می تواند به کار رَوَد. پس هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را از زبان خودش بشنوید. شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو یا صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی و کارآمد نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف اولانزاپین:
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد:
۱- بیقراری شدید (agitation)
۲- اختلال بی‌اشتهایی عصبی (anorexia nervoza): مبتلایان که اکثرا خانم هستند به تصور ِ واهی ِچاق بودن، از خوردن غذا امتناع می‌کنند.

الانزاپین
الانزاپین

۳-افسردگی مقاوم به درمان (treatment resistant depression)
۴- فاز سرخوشی (mania) اختلال دو قطبی (bipolar)
۵-بدبینی و پارانوییا (paranoia)
۶- توهم و هذیان در روانپریشی‌هایی مانند اسکیزوفرنی

۷- هر چند این دارو بهتر است بالای سن سیزده سالگی مصرف شود ولی ممکن است گاهی در اختلالات مخصوص کودکان مانند اختلالات طیف اوتیسم  و همچنین اختلال سلوک(conduct) بنا به صلاحدید پزشک بکار رود.
۸-روانپزشکان با تجربه که به مکانیسم اثر دارو‌ها مسلط هستند ممکن است این دارو را بنابر صلاحدید ِ بالینی خود، در مواردی چون حالات اضطرابی و وسواسی و همچنین اختلالات تجزیه ای (Dissociative Identity Disorder)بعنوان داروی مکمل برای کاهش مقاومت دارویی یا برای افزایش اثر سایر ِدارو به کار ببرند. بنابرین تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشور دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده است.

– منع مصرف اولانزاپین:
در سالمندان مبتلا به آلزایمر که همزمان دچار حالات روانپریشی (هذیان و توهم) می‌باشند بهتر است از تجویز این قرص پرهیز کنیم چرا که احتمال بروز سکته‌های ریز و خفیف مغزی (mini stroke) در آن‌ها بالا‌تر می‌رود.

– اسامی تجاری:
– زایپرکسا (zyprexa)
– زایپرکسا زادیس (zyprexa zadis)
– زولافرن (Zolafren)

-سیمبیاکس(symbyax):ترکیبی از اولانزاپین و فلوکستین(olanzapine+floxetine) است که برای افسردگی های مقاوم به درمان بکار میرود.البته این ترکیب در ایران موجود نیست.

 

زایپرکسا
زایپرکسا

 

– دوزاژ اولانزاپین:
این قرص در دوزهای۲. ۵(دو و نیم) و ۵ و ۱۰ میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. دوز متوسط درمانی آن بین پنج تا ده میلی گرم است و یک بار در روز مصرف می‌گردد. دوز حداکثری آن بیست میلی گرم می‌باشد.
اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید. قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید. خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

– نکات مهم در مصرف اولانزاپین:
۱-اگر دچار آلرژی شدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تونه این‌ها باشه: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکنه با خوردن این قرص بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی شوند (mini stroke)
۳- ممکن است این قرص برای افراد چاق یا افرادیکه مستعد چاقی هستند انتخاب مناسبی نباشد
۴- این قرص ممکنه ۴ تا ۶ هفته طول بکشه تا اثرات خوبش رو نشون بده پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.
۵- در حاملگی و شیر دهی مصرف این دارو قدغن است.
عوارض اولانزاپین:
۱-عوارض خفیف: احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفره. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگه بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوع ِ ان‌ها به معنای قطع ِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید: -یبوست -گیجی -خشکی دهان و چشم -خواب آلودگی-خستگی، بیقراری، ضعف – احتباس مایعات – افزایش وزن – راش پوستی.
۲- عوارض جدی: هر چند این عوارض کمیاب و نادره ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید بسرعت باید برای بررسی ان‌ها حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان به بیمارستان مراجعه کنید:
– اختلال قاعدگی در خانم‌ها
– بزرگ شدن سینه‌ها در مردان
-چاقی افراطی و افزایش کلسترول
-افزایش قند خون (دیابت)
-اختلال در ریتم و ضربان قلب
– تشنج
– بروز لختهٔ خونی در اندام‌ها
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن
– تورم مفاصل

– یک توصیهٔ مهم:
– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهی ِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسب ِاطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقص ِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.
-همچنین در جریان باشید که سود و زیان دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صرف وجود یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند سرنوشت خلق و رفتار و شخصیت شما را به سمت یک زندگی سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

34 Comments

  1. سلام آقای دکتر.
    حداقل دوز مصرفی الانزاپین و بهترین موقع مصرف آن کی هست؟؟من پانیک اتک داشتم که به لطف خدا تقریبا کنترل شده. سرترالین هم استفاده میکنم.
    ممنونم

  2. سلام خسته نباشید آقای دکتر،مادر من چند روزیه که اعصابش شدیدا ریخته بهم سر فشارهای عصبی که داشته این مدت، الان دو سه باری هست که دچار حالت حمله عصبی میشه میگه قفسه سینم داغ داغ میشه خالی میشه احساس میکنم یهو خون میریزه تو بدنم و اون لحظه دلم میخواد خودمو بزنم به در و دیوار، که دو سه بار هم این کار و کرده رفتیم پیش روانپزشک بهش فلووکسامین ۵۰ و الانزاپین ۵ داد و دو تا قرص دیگه مبورین و پنتو پرازول چون مشکل معده هم داشت پوکساید هم نوشت در صورت بیقراری بخوره، الانزاپینو گفت شبی نصف قرص وقتی خورد شدیدا فشارش اومد پایین ما دوباره بردیمش پیش متخصص مغز و اعصاب قرص اورامین اف و رهاکین ۵۰۰ داد برای فشارش، که رهاکینو دکتر خودش گفت نخوره، الانزاپینم چون فشارشو یهو آورد پایین گفت یک چهارمشو صبح بخوره یک چهارمشو شب، میخواستم بدونم نظر شما چیه؟ و اینکه چرا این حالتاش از بین نمیره چقد طول میکشه تا به این قرصا عادت کنه؟الان همش بی قراره، یعنی خوب میشه؟ میتونه به زندگی عادی برگرده، الان یا خوابه یا حالش بده البته یه زمان هایی هم خوبه خوبه انگار که هیچیش نیس اما تا میخواد پاشه به زندگیش برسه حالش بد میشه،تو رو خدا جواب بدید همه زندگیمون ریخته بهم

    • ایشون دچار agitated depressin شده که تو سن ایشون رخ میده
      دیگه هنر و تجربه ی پزشکاتون باید بکار بیاد تا بیقراری شدید ایشونو کاهش بده

  3. سلام خسته نباشید. به علت مصرف فلوکستین ده کیلو لاغر شدم که دکترم اون رو با سرترالین عوض کرد و هالوپریدول هم تجویز کرد. خیییلی لاغر شدم و این ناراحتم میکنه. به نظرتون از دکترم بخوام که اولانزاپین تجویز کنه تا کمی چاق بشم؟؟؟؟اختلال پانیک دارم که خدا رو شکر خوب شدم و چند ماه هست دیگه حمله ای ندارم ممنون

    • اگه از استرس باشه بازم داروهای سروتونینی خوبن…ولی اگر علتهای دیگه داشته باشه باید شل کننده های عضلانی مصرف بشه مثل بنزودیازپینها…گاباها

  4. سلام آقای دکترخسته نباشید من الان حدود ۴ساله پانیک دارم بعضی وقتا اظطراب شدید پیدامیکنم الان هم داروی الانزاپین ۲.۵نصف شبهامیخورم وشبی نصب فلوکسامین ۵۰به نظرتون این بیماری خوب شدنی هست ممنون

  5. سلام ببخشید دکتر آیا انواع آلانزاپین مثل تدافارم zyprox فرقی با هم داره؟ یه آلانزاپین هم هست پیشوند نداره فقط آلانزاپین خالی هست ولی توی بازار نیست بیشتر همون تدافارم هست آیا فرقی با هم داره؟ کدومش بهتره؟

  6. سلام
    مزاحم همیشگی هستم
    بنده ۳۲ سالمه و درنوجوانی افسردگی داشته ام و سرم هم قبلا(۱۳ سال پیش) ضربه خورده و از همون شب باعث شد هشیاری بیش از حد داشته باشم و شنیدن صداها و حرفهای یی که توی طی روز شنیدم دوباره هنگام خواب در سرم خواب طبیعی رو ازم گرفته.
    پنج سال پیش روانپزشک پس از تستهایی مثل mmpi تشخیص افسردگی سایکوتیک را برای من دادند.بتجویزش الانزاپین۵ و فلوکستین۲۰ مصرف میکنم.
    بعد از پنج سال بارها امتحان کردم که اگه یک شب الانزاپین رو نخورم نمیتونم عمیق و منسجم بخوابم و بعد از یک هفته از قطع کردن فلوکستین هم نمیتونم خوش اخلاق و اجتماعی باشم.فلوکستین عارضه جانبی بیقراری و الانزاپین اضافه وزن ۳۵ کیلویی برام داشته اند.در نظر دارم دو سه روز آینده با مشورت دکترم این دو دارو رو با ملاتونین( که در من موثره)و اگه افاقه نکرد احیانا” زولپیدم بعلاوه ۵هیدروکسی تریپتوفان جایگذین کنم.ببینم شدنیه یا نه؟ شما هم نظرتون رو بفرمایید

    سوال:آیا ممکنه دارو درمانیم مادام العمر باشه؟
    (الآن میگه برو mri بگیر)

    • سلام .فقط پزشک خودتون میتونه کمک کنه و جواب سوالاتتونو بده.ما از راه دور خطا میکنیم در تشخیص.از ما نپرسید.تصمیم گیرنده شایسته فقط ایشونه نه ماها

  7. سلام آقای دکتر
    من داروی فلوکستین مصرف میکنم.روزی ۴۰ میلی
    درحال حاضر دکتر برای درمان بی اشتهایی الانزاپین تجویز کرده
    روزی ۱/۴قرص۲/۵ میلی را مصرف میکنم..اما تمام روز را میخوایم چکار کنم.مصرفشو قطع کنم.
    لطفا جّوآب بدید..

  8. سلام.دختری هستم ۱۸ساله.چندسالی میشه که اختلالات اضطرابی دارم ودرمان نکردم و امسال به دلیل اینکه کنکور دارم استرسمو دوچندان کرده به حدی که غذا نمیتونم بخورم یعنی احساس میکنم که مکانیسم غذا خوردنی که باید مغزم دستور بده ازکار افتاده و فقط زمانی میتونم کمی راحت غذا بخورم که تازه از خواب بلندشدم.چندروز قبل به روانپزشک مراجعه کردم و قرص الانزاپین برام تجویز کردن در صورتی که غذا نخوردن من بخاطر ترس از چاقی و تناسب اندام نیست.(البته علایم دیگری هم دارم که در صورت لزوم ذکر میکنم).بنظر شما تشخیص درست بوده با وجود اینکه یک هفته بعداز مصرف قرص خوب نشدم؟؟؟؟؟؟؟

    • خوبه ولی بهتره داروی اصلیتون یه قرص ضدافسردگی و اضطراب سروتونینی باشه و الانزاپین کمکی باشه نه اصلی

  9. سلام اقای دکتر.من یک ماه هست به خاطر تنگی نفس زیر نظر پزشک الانزاپین۲/۵مصرف میکنم ایشون سه ماه تجویز کردن ویک سالی هم هست فلوکسامین ۵۰میخورم برای بی قراری ولی خشکی دهان بیدار شدن در اوج خواب و افکار خودکشی تو این ده روز اخیر‌به سراغم اومده ایا عوارض الانزاپین هست؟باید چکارکنم اقای دکتر؟پولم ندارم برم ویزیت!ممنون میشم راهنماییم کنید با سپاس

    • سلام دکتر.ببخشید دخترم سه سال داره بیش از حد پر تحرک و فضول.بعد از ۱۷ساعت بازی هنوز نمیخواد بخوابه.بعد از ۱۷ساعت که بخواد بخوابه سه ساعت بخوابه کاملا شارزه.ریسپریدن و کلونیدن دکتر تجویز کرد اما اولی دو ماه اثر کرد با دومی شبها دهانش خشک جیغ میکشید و در روز پرخاشگر.الان الانزاپین ۵نوشته.فوق العاده با استعداده این دارو روی استعدادش اثر داره؟؟

  10. سلام اقای دکتر من دست و صورتم از بچگی میلرزه و شکست شدیدی توی رابطه زناشویی خوردم.میخواستم بدونم االانزاپین واسه درمان لرزش چطور هست و بابت موضوع دوم چی؟یه دفعه نشه افسردگی ادم بگیره یا دپرس بشه؟؟؟

    • سلام فک نمیکنم لرزشو کاهش بده.اگر لرزش دست موروثی دارید داروهای مخصوصی براش وجود داره
      برای موضوع دوم هم باید داروی ضد افسردگی بخورید مثل فلوکسامین یا سرترالین یا پاروکستین و….

  11. سلام اقای دکترمامانم حدود ۲ساله قرصهای اعساب الانزاپین و فلوکسامین مصرف داره.الان دچاربی اشتهایی شدیدوبیقراریواصطراب شدیدو دل گیجه شدیدشده یجورایی دوقطبی شده .الان بنطرشماچیکاربایدکنه ایا قرصارو کناربزاره یا که همچنان ادامه بده؟؟؟؟؟

  12. سلام.بعد دو هفته هنوز برادرم همان علائم را دارد.تو فکر میره.دنبال مفاتیح و قرآن است.گاهى بعد خواندن مفاتیح گریه میکنه.مفاتیح را از او گرفتیم با ما پرخاشگرى میکنه.به شدت توى توهماتش است.دکتر الانزاپین را ۲تا ظهر ۲تا شب و قرص رهاکین تجویز کرده.آقاى دکتر بعد ۲ هفته برادرم هنوز بهبود پیدا نکرده.لازم است دکترش را عوض کنیم؟یا بیاریمش تهران؟برادرم نیاز به بسترى شدن دارد؟

    • سوالتون واضح نیست،ولی با شدت علایمی که میگید باید بستری بشه،تهران نیارید همونحا یا شهر نزدیک بستری کنید.بستری،فرقی با تهران تو کار روانپزشکی وجود نداره

  13. سلام من از هفت ماه پیش دچار حملات پانیک و وسواس هاى فکرى شدم و بِنا به دلایلى هنوز نشده به دکتر برم اما سؤالم اینه الان وارد یه فاز جدید شدم احساس میکنم در رؤیا هستم و همه چى خیالیه و آدما خیالین و تو خیالات من اتفاقات داره میفته بنظر شما این بیمارى درمان داره؟

  14. سلام آقای دکتر وقتتون بخیر,,سه روزه که الانزاپین به همران سرترالین تجویز شده برام صبح ها,,,بشدت خواب آلودم و نمیتونم کاری بکنم آیا میشه الانزاپین رو شب قبل خواب مصرف کرد؟؟و اینکه دوره مصرف الانزاپین معمولن چند ماهه هستش؟

    • خب کامل نخورید قرصهارو،فعلا یکچهارم بخورید بعد کم کم در عرض یکماه به یکدونه برسونید

Comments are closed.