خوب و بد ِ قرص اولانزاپین

بی اشتهایی عصبی

– اولانزاپین چیست:
اولانزاپین (olanzapine) جزو دسته دارویی ضد روانپریشی (antipsychotic) و ضد سرخوشی (antimanic) می‌باشد که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز اثر می کند ولی علاوه بر این موارد، این قرص کاربردهای دیگری هم دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک بعنوان درمان کمکی در حالات نروتیک مانند اضطراب و وسواس و اختلالات خوردن (بی‌اشتهایی عصبی) و افسردگی هم می تواند به کار رَوَد. پس هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را از زبان خودش بشنوید. شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو یا صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی و کارآمد نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف اولانزاپین:
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد:
۱- بیقراری شدید (agitation)
۲- اختلال بی‌اشتهایی عصبی (anorexia nervoza): مبتلایان که اکثرا خانم هستند به تصور ِ واهی ِچاق بودن، از خوردن غذا امتناع می‌کنند.

الانزاپین
الانزاپین

۳-افسردگی مقاوم به درمان (treatment resistant depression)
۴- فاز سرخوشی (mania) اختلال دو قطبی (bipolar)
۵-بدبینی و پارانوییا (paranoia)
۶- توهم و هذیان در روانپریشی‌هایی مانند اسکیزوفرنی

۷- هر چند این دارو بهتر است بالای سن سیزده سالگی مصرف شود ولی ممکن است گاهی در اختلالات مخصوص کودکان مانند اختلالات طیف اوتیسم  و همچنین اختلال سلوک(conduct) بنا به صلاحدید پزشک بکار رود.
۸-روانپزشکان با تجربه که به مکانیسم اثر دارو‌ها مسلط هستند ممکن است این دارو را بنابر صلاحدید ِ بالینی خود، در مواردی چون حالات اضطرابی و وسواسی و همچنین اختلالات تجزیه ای (Dissociative Identity Disorder)بعنوان داروی مکمل برای کاهش مقاومت دارویی یا برای افزایش اثر سایر ِدارو به کار ببرند. بنابرین تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشور دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده است.

– منع مصرف اولانزاپین:
در سالمندان مبتلا به آلزایمر که همزمان دچار حالات روانپریشی (هذیان و توهم) می‌باشند بهتر است از تجویز این قرص پرهیز کنیم چرا که احتمال بروز سکته‌های ریز و خفیف مغزی (mini stroke) در آن‌ها بالا‌تر می‌رود.

– اسامی تجاری:
– زایپرکسا (zyprexa)
– زایپرکسا زادیس (zyprexa zadis)
– زولافرن (Zolafren)

-سیمبیاکس(symbyax):ترکیبی از اولانزاپین و فلوکستین(olanzapine+floxetine) است که برای افسردگی های مقاوم به درمان بکار میرود.البته این ترکیب در ایران موجود نیست.

 

زایپرکسا
زایپرکسا

 

– دوزاژ اولانزاپین:
این قرص در دوزهای۲. ۵(دو و نیم) و ۵ و ۱۰ میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. دوز متوسط درمانی آن بین پنج تا ده میلی گرم است و یک بار در روز مصرف می‌گردد. دوز حداکثری آن بیست میلی گرم می‌باشد.
اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید. قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید. خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

– نکات مهم در مصرف اولانزاپین:
۱-اگر دچار آلرژی شدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تونه این‌ها باشه: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکنه با خوردن این قرص بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی شوند (mini stroke)
۳- ممکن است این قرص برای افراد چاق یا افرادیکه مستعد چاقی هستند انتخاب مناسبی نباشد
۴- این قرص ممکنه ۴ تا ۶ هفته طول بکشه تا اثرات خوبش رو نشون بده پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.
۵- در حاملگی و شیر دهی مصرف این دارو قدغن است.
عوارض اولانزاپین:
۱-عوارض خفیف: احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفره. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگه بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوع ِ ان‌ها به معنای قطع ِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید: -یبوست -گیجی -خشکی دهان و چشم -خواب آلودگی-خستگی، بیقراری، ضعف – احتباس مایعات – افزایش وزن – راش پوستی.
۲- عوارض جدی: هر چند این عوارض کمیاب و نادره ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید بسرعت باید برای بررسی ان‌ها حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان به بیمارستان مراجعه کنید:
– اختلال قاعدگی در خانم‌ها
– بزرگ شدن سینه‌ها در مردان
-چاقی افراطی و افزایش کلسترول
-افزایش قند خون (دیابت)
-اختلال در ریتم و ضربان قلب
– تشنج
– بروز لختهٔ خونی در اندام‌ها
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن
– تورم مفاصل

– یک توصیهٔ مهم:
– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهی ِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسب ِاطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقص ِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.
-همچنین در جریان باشید که سود و زیان دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صرف وجود یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند سرنوشت خلق و رفتار و شخصیت شما را به سمت یک زندگی سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

30 Comments

  1. سلام آقای دکتر
    میشه همراه قرص آمی تریپتیلین و کلردیازپوکساید،رهاکین۵۰۰هم مصرف کرد؟یا تداخل دارند؟

  2. سلام اقای دکتر مادرم ۵۷ساله است دارای بواسیر است الانزاپین و پرارپرانول بهمراه دپاکین مصرف میکند ولی الان با هربار مصرف الانزاپین دلپیچه شدید میشود به نظر شما مشکل کجاست

  3. سلام آقای دکتر وقت بخیر
    دکترم به خاطر بی اشتهایی و کمبود وزن برام الانزاپین ۵تجویز کردن اماوقتی قرص آلانزاپین را مصرف میکنم بعضی وقتا ناخودآگاه چشمام میره به سمت بالا و نمیتونم پایینو نگاه کنم.ایا این عوارض الانزاپین است و خطر دارد؟و اینکه بنظرتون دیگه استفادش نکنم؟

  4. سلام اقای دکتر وقت بخیر.
    من مصرف قرص الانزاپین ۵ روز زیر نظر دکترم برای بیقراری و اضطراب دو روزه که شروع کردم ولی مشکلم اینه که به شدت در طول روز خواب آلودم و شب ها هم باید ١٢ ساعت بخوابم حتما…ایا این حجم از بیحالی و خواب الودگی از عوارض این قرصه؟
    ( من از قبل قرص های آسنترا . گاباپنتین و دپاکین هم مصرف میکنم و ١٩ سالمه)

  5. سلام آقای دکتر
    الانزاپین با دوز ۱۰میلی در روز برای وسواس زیاد نیست و آیا این دارو فراموشی میاره؟
    ممنون از پاسخگویی

    • هر چه شدت بیماری بیشتر باشه دوز دارو بیشتر نیازه
      فراموشی هم بله .مقداری ایجاد میشه

  6. با سلام و عرض احترام،آقای دکتر ما هشت ماه پیش بخاطر اضطراب شدید پس از بیماری زونا برای مادرم به دکتر مراجعه کردیم که بهشون تیوریدازین،گاباپنتین،تریمیپرامین و کلونازپام داد و اضطرابش یکماهه برطرف شد اما بعدش دچار حالات افسردگی شد که آسنترا۵۰ و میرتازاپین ۷.۵ دادن و تیوریدازین رو قطع کردن، بعدش دچار افکار وسواس گونه خودکشی شدن طوریکه هر لحظه تو سرشون تکرار میشد و خیلی از این فکر میترسید و ناراحت بود و عذابش میداد و میگفت نکنه من خودمو بکشم ، دکتر رسپریدون دادن که اضطرابشون خیلی زیاد شد که قطع کردن و کم کم آسنترا رو زیاد کردن تا ۱۵۰ که حالات افسردگیش مثل حرف نزدن و گوشه گیری رفع شد اما اضطرابشون هی بیشتر شد و دچار یه حالتی میشدن که روی زمین میوفتادن و میگفتن من خودمو کشتم ببرید خاکم کنید یا مردم،بدنشون بی حس میشد و ترس زیادی تو چهره ش بود، بعد از یک ربع هم خوب میشدن و بلند میشدن و حال خیلی خوبی داشتن انگار تخلیه انرژیهای بد اتفاق افتاده، این حالت رو اوایل بیماریش یکی دوبار با فواصل چندماه داشت اما با زیاد شدن دوز آسنترا شد روزانه چندبار ولی با شدت و مدت خیلی کمتری، دکترشون تشخیص سایکوتیک داد بهش آمپول فلوانکسول و تیوریدازین و تریفن ۲ وکلوناز و تریمیپرامین داد و آسنترا رو کم کرد به ۱۰۰ رسوند میرتازاپین رو هم قطع کرد، آمپول هر ده روز یکبار ۱۰میلی زدیم و اون حالات که میوفتاد خیلی کمتر شد مگه زمانایی که خیلی اضطرابش زیاده،بعد از چهل روز یعنی تزریق ۱۰ میل هر ده روز یبار احساس کردیم حالت گیج و منگی داره و حرکات و واکنشش هاش کند شده، بخاطر اون آمپول از چندتا دکتر دیگه هم مشورت گرفتیم همه گفتن نزنید و مادرتون سایکوتیک نیست، یه پزشک هم براشون تشخیص حالت تبدیلی دادن و گفتن خود آسنترا اضطراب آور هست ،پکسیل ۲۰، الانزاپین ۵، لاموتریژین ۲۵ و کلونازپام و تریمیپرامین داد، مادرم ۵۹ ساله هستن اصلا فراموشی یا حالت غیر عادی دیگه ای نداره الان فقط مقداری اضطراب و ترس نامتعارف از اتفاقات روزمره عادی و دوسه هفته یبار با یه اتفاق که بهش اضطراب زیادی بده اون حالت افتادن روی زمین رو داره، ما بچه هاش تصمیم گرفتیم تلفیقی از دو تجویز رو انجام بدیم طوریکه آسنترا رو قطع نکنیم چون هفت ماه هست داره میخوره و با جایگزینی پکسیل شاید حالش بهم بریزه فقط آسنترا رو تا ۷۵میلی گرم کاهش بدیم و الانزاپین ۲.۵رو کم کم جایگزین تیوریدازین کنیم، برای خوابشم کلونازپام و تریمیپیرامین بدیم که از قبل میخورده و تریفن و آمپولم حذف کنیم به نظرتون خوب هست این کاره ما؟ یا اینکه به گفته پزشکی که تشخیص حالت کانورژن داد آسنترا رو ۵۰ کنیم پکسیل ۲۰رو اضافه کنیم و الانزاپین ۵ و لاموتریژین ۲۵ و کلوناز و تریمیپرامین بدیم؟ چون مادر ما قند و فشار داره و انسولین و داروی فشار مصرف میکنه میترسیم داروهاشو زیاد دستکاری کنیم،ممنون میشم بزرگواری کنید و مارو راهنمایی کنید تا از این سردرگمی دربیایم

    • خیلی شلوغ و پیچیده شد
      بنظرم به قدیمیترین و با تجربه ترین پزشک شهرتون مراجعه کنید تا ازین سردرگمی دربیایید

      • ممنونم آقای دکتر عزیز بابت وقتی که گذاشتین،به چندین دکتر روانپزشک مراجعه کردیم، اما نظرات متفاوت بودن،از دکتر صدر و میراب زاده و ونداد شریفی تهران گرفته تا روانپزشکان شهر خودمون،متشکرم

  7. آقای دکتر من دچار افکار زشتی میشم مثلا خلوت دونفر رو توی ذهنم مجسم میکنم یا کسی رو میبینم فکرهای زشت به شرم میزنه هرچی میخوام بهش توجه نکنم بیشتر تو سرم تکرار میشن
    هی تو دلم میگم من به این چیزا فکر نمیکنم باز میبینم دارم بهشون فکر میکنم
    آیا این افکار مزاحم با این داروها برطرف میشه ؟من بخاطر اینکه این افکار به ذهنم نرسه حتی تلویزیون نگاه نمیکنم و از نگاه به آدمها ترس دارم که نکنه رجع بهشون فکر کنم
    من استرس زیاد دارم که دچار تهوع واسهال میشم
    دکتر روانپزشک مشورت کردم سرترالین ۵۰ و الانزاپین ۲٫۵ دادن تا چند وقت باید بخورم تا کامل خوب بشم
    شما پیشنهادتون چیه

  8. سلام آقای دکتر من ۳۸ سالم هست
    دچار استرس ودلشوره دائم هستم افکار مزاحم دارم
    شکاک و بدبین هم هستم وقتی دچاره حمله استرس میشم کلا اشتهام رو از دست میدم وحالت تهوع میگیرم حتی از بوی غذا هم حالم بد میشه
    قدم ۱۵۷ و وزنم ۴۸ کیلو هست
    با وکتر روانپزشک اینترنتی مشاوره گرفتم
    برام قرص سرترالین ۵۰ و الانزاپین ۲٫۵ روزی یکی تجویز کردن
    کمی بهتر شدم
    میخوام بدونم تجویز داروشون خوب بوده یا نه
    تو نظرات خوندم قرصهای کلومیپرامین ومیرتازاپین هم برای استرس و کمبود وزن خوب هستن
    شما نظرتون چی هست
    با تشکر

  9. سلام دکتر. خانومم از حدود ۲۲ سالگی دچار افسردگی و توهم و وهم و خیالات پوچ شد و بعد از مدتی مصرف دارو حالش کاملا خوب شد و سر خود دارو رو قطع کرد و بعد از چند ماهی باز همون حالت شیدایی برگشت و دوباره بردمش دکتر و براش الانزاپین ۵ و اسنترا ۵۰ تجویز کرده و دوران شیر دهی هم هست و میزان قند خونشم بالاست و بعد از تحقیق در اینترنت دیدم باعث دیابت میشه احتمال داره مال الانزاپین باشه وایا داروی دیگه با همین اثر هست که از دکترش بخوام جایگزین کنه و اینکه الانزاپین باعث میشه تا ظهر روز بعد بخوابه ولی الانزاپین رو به جای شب ظهر بهش دادم این مشکلش بر طرف شده ایا تغییر زمان خوردن ایرادی نداره. ممنون

    • نه ایرادی نداره
      اگر بیماری ایشون از نوع دو قطبی بوده الانزاپین انتخاب خوبی بوده وگرنه مجبور بودند داروهای پر عارضه تری مثل لیتیوم.لاموتریژین.یا دپاکین(که در خانمهای باردار قابل تجویز نیست)به ایشون بدن
      دکتر حاذقی دارید.از ما و بقیه که بیمار شمارو نمیشناسیم سئوال نکنید تا به بیراهه نرید.ایشون بهترین تصمیم رو براتون میگیرند

  10. با سلام و احترام وخترم حدود سه ماهه الانزپین ۲٫۵ مصرف میکنه اخیرا دچار ریزش مو شدید شده ایا این بخاطر مصرف الانزپینه؟دارو باید قطع بشه؟ ممنون از وقتی که می گزارید

  11. سلام آقای دکتر من برای در مان سرگیجه و پنیک برام الانزاپین دو و نیم تجویز شده یک ماه کامل خوردم و ماه دوم نصفش کردم الان ماه سوم هستم و نصف میخورم هرشب
    میتونم کم کم قطعش کنم؟

  12. با سلام و خسته نباشید
    آیا خوردن قرص ترانکوپین۲۵ شبی یک عدد همراه قرص الانزاپین ۵ شبی یک عدد مشکلی ایجاد نمی کند. با تشکر

  13. سلام اقای دکتر
    من حدود دوسال الانزاپین ۲٫۵ مصرف میکنم الان ۴ ماه ۱٫۴ مصرف میکردم بعدش قطع کردم ولی بعد دوهفته حالت تهوع و معده درد و سردرد دارم در کنارش ۱٫۲ سرتالبن ۵۰ می خورم لطفا راهنمایی فرمایید چطوری الانزاپین و قطع کنم

Comments are closed.