خوب و بد ِ قرص اولانزاپین

بی اشتهایی عصبی

– اولانزاپین چیست:
اولانزاپین (olanzapine) جزو دسته دارویی ضد روانپریشی (antipsychotic) و ضد سرخوشی (antimanic) می‌باشد که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز اثر می کند ولی علاوه بر این موارد، این قرص کاربردهای دیگری هم دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک بعنوان درمان کمکی در حالات نروتیک مانند اضطراب و وسواس و اختلالات خوردن (بی‌اشتهایی عصبی) و افسردگی هم می تواند به کار رَوَد. پس هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را از زبان خودش بشنوید. شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو یا صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی و کارآمد نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف اولانزاپین:
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد:
۱- بیقراری شدید (agitation)
۲- اختلال بی‌اشتهایی عصبی (anorexia nervoza): مبتلایان که اکثرا خانم هستند به تصور ِ واهی ِچاق بودن، از خوردن غذا امتناع می‌کنند.

الانزاپین
الانزاپین

۳-افسردگی مقاوم به درمان (treatment resistant depression)
۴- فاز سرخوشی (mania) اختلال دو قطبی (bipolar)
۵-بدبینی و پارانوییا (paranoia)
۶- توهم و هذیان در روانپریشی‌هایی مانند اسکیزوفرنی

۷- هر چند این دارو بهتر است بالای سن سیزده سالگی مصرف شود ولی ممکن است گاهی در اختلالات مخصوص کودکان مانند اختلالات طیف اوتیسم  و همچنین اختلال سلوک(conduct) بنا به صلاحدید پزشک بکار رود.
۸-روانپزشکان با تجربه که به مکانیسم اثر دارو‌ها مسلط هستند ممکن است این دارو را بنابر صلاحدید ِ بالینی خود، در مواردی چون حالات اضطرابی و وسواسی و همچنین اختلالات تجزیه ای (Dissociative Identity Disorder)بعنوان داروی مکمل برای کاهش مقاومت دارویی یا برای افزایش اثر سایر ِدارو به کار ببرند. بنابرین تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشور دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده است.

– منع مصرف اولانزاپین:
در سالمندان مبتلا به آلزایمر که همزمان دچار حالات روانپریشی (هذیان و توهم) می‌باشند بهتر است از تجویز این قرص پرهیز کنیم چرا که احتمال بروز سکته‌های ریز و خفیف مغزی (mini stroke) در آن‌ها بالا‌تر می‌رود.

– اسامی تجاری:
– زایپرکسا (zyprexa)
– زایپرکسا زادیس (zyprexa zadis)
– زولافرن (Zolafren)

-سیمبیاکس(symbyax):ترکیبی از اولانزاپین و فلوکستین(olanzapine+floxetine) است که برای افسردگی های مقاوم به درمان بکار میرود.البته این ترکیب در ایران موجود نیست.

 

زایپرکسا
زایپرکسا

 

– دوزاژ اولانزاپین:
این قرص در دوزهای۲. ۵(دو و نیم) و ۵ و ۱۰ میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. دوز متوسط درمانی آن بین پنج تا ده میلی گرم است و یک بار در روز مصرف می‌گردد. دوز حداکثری آن بیست میلی گرم می‌باشد.
اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید. قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید. خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

– نکات مهم در مصرف اولانزاپین:
۱-اگر دچار آلرژی شدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تونه این‌ها باشه: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکنه با خوردن این قرص بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی شوند (mini stroke)
۳- ممکن است این قرص برای افراد چاق یا افرادیکه مستعد چاقی هستند انتخاب مناسبی نباشد
۴- این قرص ممکنه ۴ تا ۶ هفته طول بکشه تا اثرات خوبش رو نشون بده پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.
۵- در حاملگی و شیر دهی مصرف این دارو قدغن است.
عوارض اولانزاپین:
۱-عوارض خفیف: احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفره. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگه بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوع ِ ان‌ها به معنای قطع ِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید: -یبوست -گیجی -خشکی دهان و چشم -خواب آلودگی-خستگی، بیقراری، ضعف – احتباس مایعات – افزایش وزن – راش پوستی.
۲- عوارض جدی: هر چند این عوارض کمیاب و نادره ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید بسرعت باید برای بررسی ان‌ها حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان به بیمارستان مراجعه کنید:
– اختلال قاعدگی در خانم‌ها
– بزرگ شدن سینه‌ها در مردان
-چاقی افراطی و افزایش کلسترول
-افزایش قند خون (دیابت)
-اختلال در ریتم و ضربان قلب
– تشنج
– بروز لختهٔ خونی در اندام‌ها
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن
– تورم مفاصل

– یک توصیهٔ مهم:
– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهی ِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسب ِاطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقص ِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.
-همچنین در جریان باشید که سود و زیان دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صرف وجود یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند سرنوشت خلق و رفتار و شخصیت شما را به سمت یک زندگی سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

32 Comments

  1. سلام آقای دکتر. برادر من (۳۱ساله) سه هفته پیش دچار توهم و سوظن شدید شد‌. سابقه مصرف ماری جوانا به مدت هشت ماه داشته. و خودسرانه ترک کرده. بسیار برادر مهربان و دوست داشتنی هس. همون سه هفته پیش دد بیمارستان بستری شد و بعد دو هفته با داری الانزاپین ۵ روزی چهار عدد در دو وعده ترخیص شد.تا دو هفته دیگه دکتر نوبت داده. روز اول ما نمیدونستیم که ظهر هم باید دارو بخوره بیقراری می کرد و دوست داشت بمیره. چند سالی هس که مستقل زندگی می کرده اما ما زیاد بهش سر میزدم یا ماهی چن بار اونو میدیدیم. کمی ولخرج بود بسیار خانوادشو دوست داشت همیشه تماس میگرفت و احوالمونو می پرسید. دارو الانزاپین بهش ساخته و هیج علائم بدی نداره تو این یک هفته البته نور افتاب باعث میشه بیقراری بکنه. زیاد عصبانی نیس. اما از قبل زیاد گیر میداد که چجور حرف بزینم چیکار کنیم یا نکنیم. توهم شنیداری هم داشت (خیلی کوتاه) میترسید که دیونه بشه و خودش با پای خودش رفت بستری شد اصلن خودش گفت بریم. آقای دکتر من خیلی نگرانم این دارو و با حداکثر دوز چجور بیماری میتونه داشته باشه؟ (در ضمن تا حالا هم سابقه نداشته) . آیا زود گذر هس و بخاطر سو مصرف مواد هس؟

  2. سلام علیکم
    من قبلا داروهای تری فلوئوپرازین ۱ ،آریپیپرازول ۵وریسپریدون رو امتحان کردم که به ترتیب باعث اختلال تکلم اضطراب شدید و اضطراب و افسردگی شده در من
    آقای دکتر میتونید داروی ضدروانپریشی بهم معرفی کنید که این عوارض رو نداشته باشه و همچنین منجر به بیماری جدیدی همچون دیابت و کم کاری تیرویید نشه؟ دوقطبی هستم ، ممنون میشم پاسخ بدید

  3. سلام آقای دکتر من اسکیزوفرنی دارم الان یک سال و هفت ماهه دار مصرف میکنم اما شبها تو خواب می بینم کسی میخاد بهم آسیب برسونه یا خیلی استرس و اضطراب دغرم ایناهمه اش تو خوابه و تو بیداری این علائم رو ندارم به نظرتون مشکلی نیست و دیگه اینکه دکترم به من گفته باید داروهام رو تا دوسال بخورم یعنی دیگه بعد دو سال میتونم قطع کنم؟ و دیگه اینکه داروهای خارجی موثر تراند چون من الانزاپین ۵ میخورم خیلی مغزم کار نمیکنه و دچار فراموشی ام و بعضبی وقت ها حال مغز و سرم خیلی بده داروهای خارجی عوارض کمتری دارن؟

    • همین داروهای ایرانی خوبند.بعد دوسال دوباره ارزیابی میشید اگر خوب بودید کم کم کاهش پیدا میکنه داروهاتون
      علایم در بیداری اهمیت دارند نه در خواب

  4. سلام من با روانپزشک به صورت اینترنتی ویزیت شدم و مشکل کم خوابی بی اشتهایی و لاغریمو گفتم و برام اولانزاپین ۵ شبی نصف تجویز کردن میخواستم بدونم همین یه دارو کافیه و نباید مکمل داشته باشه و اینکه دوست دارم دیدم به زندگی مثبت تر شه این دارو تاثیر داره یا فقط برای اشتها و خوابه

  5. با سلام
    داروهای روان پریشی مثل اولانزاپین میتونن برای بدن درد مزمن تاثیر مستقیم داشته باشن یا به عنوان کمکی به داروهای دیگه برای من تجویز شده ؟ ممنون

    • پزشکان از روی تجربه شخصی خودشون متوجه شدن که داروهای اعصاب میتونن دردهای بدنی رو( از طریق بالابردن آستانه ی حساسیت به درد )کاهش بدن
      بهتره به تجربه اونها اعتماد کنیم

      اینجور سئوالات ناشی از این دیدگاهه که همه چیز یه فورمول ثابت داره و هر دارویی فقط یک کاربرد داره…نه اینطوری نیست..

  6. با سلام
    آیا خوردن قرص الانزاپین ۵ با قرص ترانکوپین ۲۵ همزمان می‌شود خورد یا باید با فاصله خورد؟ با تشکر

  7. سلام آقاى دکتر
    من طبق نظر پزشک مدت حدود دو ماه الانزاپین ۵ استفاده کردم و چون نتیجه نگرفتم پزشک ریسپریدون یک و سپس ٢ رو هم اضافه کردند و چون بى نتیجه بود کفتند طبق دستور قطع کنم وفعلا دارو مصرف نکنم ولى از اون موقع به بعد دچار بیخوابى حاد شدم ، آیا این میتونه نتیجه قطع داروى الانزاپین باشه و اگر بله ، چکار باید بکتم ، آیا راه غیر دارویى براى رفع بیخوابى وجود داره و اگر نه چه دارویى بهتره استفاده کنم. سپاس از شما

      • با تشکر از پاسخ شما ولى ملاتونین هم استفاده کردم ولى جواب نداد ، یعنى فقط براى شروع خواب هست ولى خیلى زود دوباره بیدار میشم ، داروهاى خواب هم که اکثرا تحمل و وابستگى میاره و براى مصرف کوتاه مدته آیا قطع الانزاپین ( البته طبق دستور پزشک و بصورت تدریجى) باعث بیخوابى شده ؟ سپاس از شما

    • هر کدوم توی هر سنی یه دسته عارضه دارن که بیشتر خودشو نشون میده
      ولی اثر چاق کنندگی الانزاپین بیشتره

  8. سلام اقای دکتر …داداشم ۲ سال پیش دچار اختلال روانی شد.. ب همه گیر میداد و ب خودش شک داشت و. همرو دشمن خودش میدونست. و اینا ولی بردیم پیش دکتر روانشناس این دارو رو مصرف. کرد ( الانزاپین ۵) شبا روزی ۲ تا میخورد خوب شد بعد ۲ هفته خودش دیگ قرصو نخورد بعد نرمال شد …الان بعد ۲ سال سر ی داستانی دوباره از نظر روانی ب هم ریخت و رفتارش مث ۲ سال پیش شد …ولی این سری چون اسم دارو رو میدونستم رفتم براش قرصه رو خریدم سر خود ..چون پیش دکتر روانشناس برده بودم ی سری قرص داد ( مثلا نیموسکار و ریسپرین و اینا ) فقط میگفتن بخوره ببینیم چطور میشه حالش و ایتا تاثیری روش نداشت.. بعد من رفتم خودم سر خود بدون مشورت دکتر . این قرص و ک ۲ سال پیش جواب گرفته بودم ازش و براش خریدم. (الانزاپین ۵) .ب مدت ۱ هفته ۲ تا دادم شبا میخورد… بعد ی هفته دیدم نرمال شده ادامه ندادیم ولی باز دوباره بعد ۳ روز از نظر فکری باز هم ریخت …. میخواستم بدونم مث ۲ سال پیش اگ روزی ۲ تا شبا قبل خواب دارو بدم ۲ هفته ادامه بدم حالش بهتر میشه؟؟؟ خطر خاصی براش داره یا نداره ؟؟؟ اخه الان ۴ روز گذشته جدیدا میبینم لباش داره خشک میشه و اینا ( شاید ۲ سال پیش هم خشک میشده من دقت نمیکردم) …. البته رفتاراش یهو خوب میشه یهو بد میشه … ممنون میشم جواب بدید. ..سن داداشم ۲۷ سالشه

    • برادرت احتمالا بیماری دو قطبی داره و هر چند ماه یکبار عود میکنه.اینجوری که دو روز یا دو هفته قرص بدید فکر کنید خوب میشه نیست.باید دکترش لااقل هر ۶ ماه یکبار ویزیتش کنه
      ممکنه لازم باشه قرص لیتیوم بخوره.البته سرخود ندید چون مرگباره.و نیاز به ازمایش خون داره
      دکتری نکن خودت.یه بلایی سرش بیاد همه تو رو مقصر خواهند دونست

  9. درود بر شما استاد
    دکترم بیماری بنده(پسر ۲۵ ساله) رو فیبرومیالژی تشخیص دادند
    دارو های دلوکستین ، پرگابالین و اولانزاپین تجویز کردند
    میخواستم بدونم مگه اولانزاپین دوپامین رو کاهش نمیده ؟ پس چجوری قراره رو افسردگی من تاثیر بذاره .در ضمن دو قطبی نیستم و همیشه درد و غم و افسردگی داشتم سه سال گذشته
    تشکر از وقتی ک میذارید

  10. سلام و عرض ادب آقای دکتر نازنین. بنده به دنبال درگیری و مشغله ذهنی به واسطه مسائل فلسفی و دور باطل انتزاعی که برام ایجاد شد و همچنین نوعی شکست عاطفی دچار حمله پانیک شدم و هراس شدید از آسیب رساندن به خانواده که وسواس و افسردگی چندین ماهه به دنبال آن ایجاد شد . دپاکین ۵۰۰؛ رسپریدون ۱ و ایزیپم ۳۰۰ مصرف کردم و شرایطم تثبیت شد و ذهنم شدیدا منظم شد و ایده پردازی های فراوانی در حیطه تحصیلی و پژوهشی داشتم اما متوجه نوعی نوسان در خلق و خوی خودم میشم که گاه در اوج هستم و گاه در نشیب از نظر روانشناختی . اخیرا تجربه ی وجود داشتن و حضور در دنیا ، بودن اشیا برام وسواس ایجاد کرده . دائما در ذهنم این مسئله که هستم و وجود دارم به نوعی رژه میره . کلومیپرامین ۱۰ به رژیم داروییم اضافه شده والان به جای ایزیپم ؛ سرترالین ۱۵۰ مصرف دارم . لطفا بفرمایید که آیا ترکیب جایگزینی برای ارتقای وضعیت خلق و خوی و کنترل این وسواس که دوره ای هست وجود دارد ؟ در ضمن استاد عزیز به شدت کمال گرا هستم فی المثل خواندن یک متن در حیطه علوم انسانی من رو ملزم میکنه به تفسیر چند ساعتی و نشخوار فکری و تحلیل همه جانبه . در رشته تحصیلی خودم که در حیطه علوم پزشکی هست به شدت فعال و کوشا هستم اما کیفیت این فعالیت هم مصون از نوسان خلقی من نیست . سپاس فراوان😊🌷

    • داروهاتون و پزشکتون عالی هستن
      اساسا یک ذهن کمالگرا و وسواسی و ایده پرداز دارید
      سعی کنید بیشتر روی زمین زندگی کنید تا در آسمان

  11. سلام دکتر.
    ازتون سوال کردم در مورد مامانم که پارسال بهش شوک داده شده و شما گفتید شوک به مغز داده میشه . در حالی که به گردن و شونه داده شده بود و عواقب خیلی بدی داشت دراین یکسال. برای درمان به یک دکتر روانپزشک رفتیم و الانزپین ۱۰mg و لورازپام دادن. الان ۵ هفته هست که میخوره ولی چند روزه که تمام مشکلات قبل براش تازه شده و از فکر بیرون نمیاد. قدرت تمرکز و توجهش رو از دست داده. حتی فکر میکنه که همه مراقبش هستن. دکتر مغزو اعصاب چند تا تست در نظر گرفتن که ممکنه این عوارض ناشی از microbleeding در مغز باشه. ولی دکتر راونپزشک معتقد به سایکوسیس هستن. این وسط نمیدونیم کدوم راه رو دنبال کنیم. از طرفی بهبودی در مادرم نمبینم. لطفا راهنمایی کنید که چی کار کنیم. ایا باید بیشتر ثبر کنیم که اولانزپین اثر کنه یا باید دوز بیشتر بشه؟ با توصیه های دکتر مغز و اعصاب چی کار کنیم؟

    • فرقی نداره چه منشا ارگانیک داشته باشه چه منشا سایکولوژیک درمانش همین داروها و یا داروهای مشابه هستن.البته درمان جداگانه ی مشکلات عروقی صرفا جهت بدتر نشدن شرایط هم باید انجام بشه

  12. سلام آقای دکتر…نسبت به نامزدم خیلی شکاک و بدبینم و استرس شدید دارم.وسواس فکریم دارم. دکتر برای من لیتیوم ۳ عدد سرترالین ۵۰ یک عدد..الانزاپین ۵ یک عدد و ریسپریدون ۲ یک عدد تجویز کردن که الان ۳ روزه که مصرف میکنم..اضطرابم خیلی بهتر شده …سوالم اینه که این قرص ها معمولا و حدودا کی شروع به اثر میکنه برای بدبینی و شکاکی من…ممنونم

Comments are closed.