خوب و بد ِ قرص اولانزاپین

بی اشتهایی عصبی

– اولانزاپین چیست:
اولانزاپین (olanzapine) جزو دسته دارویی ضد روانپریشی (antipsychotic) و ضد سرخوشی (antimanic) می‌باشد که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز اثر می کند ولی علاوه بر این موارد، این قرص کاربردهای دیگری هم دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک بعنوان درمان کمکی در حالات نروتیک مانند اضطراب و وسواس و اختلالات خوردن (بی‌اشتهایی عصبی) و افسردگی هم می تواند به کار رَوَد. پس هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را از زبان خودش بشنوید. شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو یا صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی و کارآمد نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف اولانزاپین:
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد:
۱- بیقراری شدید (agitation)
۲- اختلال بی‌اشتهایی عصبی (anorexia nervoza): مبتلایان که اکثرا خانم هستند به تصور ِ واهی ِچاق بودن، از خوردن غذا امتناع می‌کنند.

الانزاپین
الانزاپین

۳-افسردگی مقاوم به درمان (treatment resistant depression)
۴- فاز سرخوشی (mania) اختلال دو قطبی (bipolar)
۵-بدبینی و پارانوییا (paranoia)
۶- توهم و هذیان در روانپریشی‌هایی مانند اسکیزوفرنی

۷- هر چند این دارو بهتر است بالای سن سیزده سالگی مصرف شود ولی ممکن است گاهی در اختلالات مخصوص کودکان مانند اختلالات طیف اوتیسم  و همچنین اختلال سلوک(conduct) بنا به صلاحدید پزشک بکار رود.
۸-روانپزشکان با تجربه که به مکانیسم اثر دارو‌ها مسلط هستند ممکن است این دارو را بنابر صلاحدید ِ بالینی خود، در مواردی چون حالات اضطرابی و وسواسی و همچنین اختلالات تجزیه ای (Dissociative Identity Disorder)بعنوان داروی مکمل برای کاهش مقاومت دارویی یا برای افزایش اثر سایر ِدارو به کار ببرند. بنابرین تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشور دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده است.

– منع مصرف اولانزاپین:
در سالمندان مبتلا به آلزایمر که همزمان دچار حالات روانپریشی (هذیان و توهم) می‌باشند بهتر است از تجویز این قرص پرهیز کنیم چرا که احتمال بروز سکته‌های ریز و خفیف مغزی (mini stroke) در آن‌ها بالا‌تر می‌رود.

– اسامی تجاری:
– زایپرکسا (zyprexa)
– زایپرکسا زادیس (zyprexa zadis)
– زولافرن (Zolafren)

-سیمبیاکس(symbyax):ترکیبی از اولانزاپین و فلوکستین(olanzapine+floxetine) است که برای افسردگی های مقاوم به درمان بکار میرود.البته این ترکیب در ایران موجود نیست.

 

زایپرکسا
زایپرکسا

 

– دوزاژ اولانزاپین:
این قرص در دوزهای۲. ۵(دو و نیم) و ۵ و ۱۰ میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. دوز متوسط درمانی آن بین پنج تا ده میلی گرم است و یک بار در روز مصرف می‌گردد. دوز حداکثری آن بیست میلی گرم می‌باشد.
اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید. قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید. خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

– نکات مهم در مصرف اولانزاپین:
۱-اگر دچار آلرژی شدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تونه این‌ها باشه: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکنه با خوردن این قرص بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی شوند (mini stroke)
۳- ممکن است این قرص برای افراد چاق یا افرادیکه مستعد چاقی هستند انتخاب مناسبی نباشد
۴- این قرص ممکنه ۴ تا ۶ هفته طول بکشه تا اثرات خوبش رو نشون بده پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.
۵- در حاملگی و شیر دهی مصرف این دارو قدغن است.
عوارض اولانزاپین:
۱-عوارض خفیف: احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفره. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگه بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوع ِ ان‌ها به معنای قطع ِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید: -یبوست -گیجی -خشکی دهان و چشم -خواب آلودگی-خستگی، بیقراری، ضعف – احتباس مایعات – افزایش وزن – راش پوستی.
۲- عوارض جدی: هر چند این عوارض کمیاب و نادره ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید بسرعت باید برای بررسی ان‌ها حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان به بیمارستان مراجعه کنید:
– اختلال قاعدگی در خانم‌ها
– بزرگ شدن سینه‌ها در مردان
-چاقی افراطی و افزایش کلسترول
-افزایش قند خون (دیابت)
-اختلال در ریتم و ضربان قلب
– تشنج
– بروز لختهٔ خونی در اندام‌ها
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن
– تورم مفاصل

– یک توصیهٔ مهم:
– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهی ِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسب ِاطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقص ِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.
-همچنین در جریان باشید که سود و زیان دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صرف وجود یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند سرنوشت خلق و رفتار و شخصیت شما را به سمت یک زندگی سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

32 Comments

  1. سلام آقای دکتر
    وقتتون به خیر
    دکتر برای همسرم (که دچار وسواس فکری‌ه و الآن دختر ۳ماهه‌مون رو شیره می‌ده) در کنار سرترالین، الانزاپین ۲٫۵ رو هفته ای یک بار، اون هم در صورت بی‌اشتهایی و بی‌خوابی تجویز کردن. دوز ۲٫۵ پیدا نشد و ۵ گرفتم. همسرم حواسش نبود و میخواست بخوره، یه دونه خورد، اون هم نه شب، صبح ساعت ۶٫ دیگه تا عصر کلا گیج و بی حال و خواب بود.

    اولا که شما فرمودین در شیردهی قدغن‌ه. این دوزش هم ممکن‌ه مشکل‌زا باشه؟ ثانیا چون قرصش روکشداره، همون ۵ رو ممکن‌ه نصف کنیم، یا باید ۲٫۵ش رو پیدا کرد؟

    • تو داروهای روانپزشکی چیزی بنامم غدقن نداریم.ممکنه یه پزشکی صلاح بدونه دارویی رو در حاملگی یا شیردهی تجویز کنه.هر وقت شک کزدید میتونید پیش یه پزشک دیگه هم برید و مشورت کنید.اجباری نیست که حتما مصرف کنید.با شخص دیگه ای هم میتونید مطرح کنید

  2. سلام دکتر
    مامان‌ من ۶۸ ساله هست. تا پارسال یک ادم بسیار فعال، باهوش و مستقل بود با حافظه قوی. پارسال همین موقع برای گزگز دست به یک دکتر مغزو اعصاب مراجعه میکنن و به گفته مادرم دکتر ۵ بار به دلایل نامعلوم شوک الکتریکی وارد میکنه که بعد از اون زندگی مامانم کاملا تغییر کرده. خود دکتر مدعی است که کاری نکرده ولی از پارسال مامانم دچار فراموشی ، سستی عضله پا، گزگز یک سمت صورت و بیخوابی و انگزایتی پانیک میشه. MRI, CT scan, brain spect, EEG کردیم و هیچ چیز رو نشون نداد. تا اینه ۳ ماه پیش دچار پارانویا و افکار عجیب شد. شما از این شوک الکتریکی اطلاعی دارین ؟ چرا داده شده و ایا این همه عوارض به اون دلیله؟ درمانش چیه؟

    • شوک مغزی ب ای درمان افسردگی و یا بدبینی تجویز میشه.هیچ پزشکی بدون دلیل اینکار رو انجام نمیده

  3. آقای دکتر دکترم قرص آمی تریپتیلین ۱۰ روزی دوبار تجویز کرده برام ولی وقتی میخورم نصف روز و تو خوابم و نمیتونم به کارام برسم و تو خونمون دعوا میشه.چیکار میتونم بکنم خوابم نیاد.ممنونم

  4. سلام آقای دکتر وقتتون بخیر
    من قرص سدیم والپروات(رهاکین۵۰۰)استفاده میکنم ولی موهامو میریزه و گره میخوره موهام.دکترم قرص فولیکوژن نوشته بود خیلی خوب بود ولی قیمتش بالاست.میشه یه قرصی مشابه فولیکوژن بهم پیشنهاد بدین با قیمت مناسب.ممنون

  5. سلام اقای دکتر
    پدرم داروی فولیک اسید وفنوباربیتال رو مصرف میکنه
    چندین سال پیش چشمشو عمل کردو دکتر ازش پرسیده بود دارویی مصرف میکنی یا نه به اشتباه گفته بود نه مصرف نمیکنم
    بعد از عمل جراحی به نظرم بخواطر دارویی بیهوشی دچار افسردگی شد و حدود ۵-۶سال داروی الانزاپین ۵رو مصرف میکر کنم.

    • من که کاره ای نیستم پیگیری کنم
      الان خیلی از داروها کم یاب شده.مثل فلوکستین…دپاکین و تری فلوپرازین
      الانزاپین رو ولی نمیدونستم پیدا نمیشه

      • اختیار دارین اقای دکتر
        من چجوری میتونم پیگیری کنم
        میشه زنگ زد شرکت دارو سازی؟یعنی کاری میکنن
        این که دارویی پیدا نمیشه علتش اینه که تولید نمیشه یا داروخانه مایل به فروش نیست؟
        کسایی که اینجا سوال میپرسن میگن دکتر الانزاپین واسشون تجویز کرده.نیست ولی دکترا چطوری تجویز میکنن؟چطوری پیدا میکنن که من میرم نیست.مخصوصا الانزاپین تهران دارو اصلا اصلا نیست
        میشه با مراجعه به اولین دکتری که الانزاپینو تجویز کرد اگه دوباره تجویز کنه برم داروخونه با نسخه بدن؟میگم شاید واسه اینه که نسخه نداریم نمیدن
        در ضمن ازتون تشکر کنم بابت اینکه اینجا پاسخگوی سوالات همه هستید

        • نه خیلی ارتباطی با نسخه نداره
          داروخونه ها در این ایام بدون نسخه هم دارو میدن
          به بستگانتون بگید هر کس تو محله خودش جستجو کنه
          داروخانه های انلاین هم بسپرید
          بله یه شماره اطلاعات دارویی هم هست گاهی میگن کدوم داروخونه وجود داره.انشالا پیدا میکنید

  6. سلام آقا دکتر و ممنون از پاسخها
    من به تشخیص دکتر به علت افسردگی شدید ده سالی هست که آمپول فلانکسوال همراه بی پریدین میزنم،البته یک نگرانی راجع. به همسایه هم داشتم که دکتر تصورش شاید سایکوز بود از ترس من از همسایه،بهرحال الان چند ساله که آمپول رو به زور میزنم و واقعا حال خوبی ندارم و با آمپول اذیت و بیقراری دارم و اصلا لذت از زندگی و آرامش حس نمیکنم،آیا آمپول لازمه؟

    • امپول برای بدبینی زده میشه.اینکه بدبینی هنوز دارید یا نه رو باید پزشکتون بعد از مصاحبه با اعضای خانوادتتون متوجه بشه

  7. سلام آقای دکتر یک سوال داشتم
    من امروز صبح ب اشتباه الانزاپین۵ با آسنترا ۵۰ و دومپریدون ۱۰ همزمان با هم استفاده کردم در صورتی ک دکتر گفته بودن آسنترا و دومپریدون صبح ها همزمان استفاده بشه ولی من حواسم نبود ب اشتباه الانزاپین رو همزمان با این داروها استفاده کردم.الانزاپین رو طبق گفته ی دکتر باید شب استفاده میکردم
    خواستم بدونم عوارض داره مصرف همزمان؟ و اینکه شب دوباره الانزاپین رو استفاده کنم یا چون صبح ب اشتباه خوردم دیگه شب استفاده نشه.این اولین بار هست ک به اشتباه صبح الانزاپین خوردم.
    ممنون میشم پاسخ بدید.

  8. سلام آقای دکتر من الان به مدت یک ماه است که اضطراب و استرس شدید همراه با تپش قلب که بعد بی خوابی هم اضافه شد به دکتر مراجعه کردم برای کلوزام ۱۰ نصف صبح و یک دونه شب و پریمیترامین پنج شب نصف و بعد شبی یکی و ترانکوپین شبی نصف و قرص متورال نصف ظهر و نصف شب تجویز کردن که من حس میکنم وقتی قرص پریمیترامین استفاده میکنم صبح ها خیلی برقراری دارم با دکتر صحبت کردم گفت از دارو نیست و گفتن ترانکوپین نخورم به حاش الانزاپین تجویز کردن و در ضمن من زمانی که با قرص کلوزام استرسم کنترل میشه همچنان حالت بی حوصله کی و دل گرفتگی رو دارم و سرحال نیستم میخواستم بدونم اینا از عوارض قرص هستش؟ داروهای که استفاده میکنم برای حالت من مناسبه و چقدر طول می‌کشه که داروها تاثیر بزاره و حالم بهتر بشه؟
    ممنون میشم از پاسخگویتون

    • خب سبک تجویز هر پزشکی فرق داره
      بعضیها پردارو و بعضیها کم داروهستن
      اونایی که کم دارو هستن اول یه قرص میدن و منتظر نتایجش میشن و محاسن و معایب دارو رو میفهمن چیه و اگه لازم شد قرص دوم رو میدن

      ولی موضوع اینه که بیماران ایرانی اونقدر کم صبر و بی طاقتن و اونقدر تقاضای بهبود سریع دارن که حتی اون کم داروها هم به این نتیجه میرسن که چنتا دارو رو بدن تا بالاخره یکی ازون داروها و یا ترکیب اینا بطور ضربتی(گازانبری) مشکل بیمار رو حل کنه

      ولی مشکل اینجاست که وقتی تعداد دارو زیاد شد آدم نمیفهمه فلان مشکل مثل ضعف و بیحالی…یا همین بیقراری ِ که شما داری ناشی از بیماری اصلی خودتونه یا ناشی از عوارض و تداخل داروهای خورده شده
      مثل ابهامی که الان من نسبت به بی قراری ِ شما دارم.بهرحال بهترین کار اینه که از اول تا اخر درمان به یک پزشک مراجعه کنید تا اون خودش متوجه بشه

  9. سلام آقای بیزحمت سوال منو زود جواب بدین
    من ۶ روز از موعد ماهانم گذشته احتمال بارداری میدم
    ۵ ماه هست که اولانزاپین ۲٫۵ و سرترالین ۵۰ میخورم
    از عوارص این قرصها برای بچه میترسم در صن۱۰ روزه که نخوردم
    اگر ممکنه بگین روی جنین چه اثراتی میذاره
    اگر خطرناک هست یعنی باید بچه رو سقط کنم یا اگه نگهش دارم عوارض جبران ناپذیر روی بچه میذاره
    خیلی نگرانم ممنون میشم جواب بدین

  10. با سلام اقای دکتر علی وردی
    اقای دکتر آیا مصرف الانزاپین،نورتلیپتین،پروپرانول تست اعتیاد رو مثبت میکنه؟

    • فک نمیکنم.بازم از ازمایشگاها بپرسید.سر راهتون سرکوچتون برید داخل یه آزمایشگاه بگید با دکتر مسئول فنی اونجا کار دارید.ازش بپرسید

  11. سلام آقای دکتر
    با وجود ورزش هوازی مداوم و کنترل خوراک آیا باز این دارو چاق میکنه؟ باز چربی و قند بالا میره؟

  12. سلام اقای دکتر خسته نباشیداقای دکتر من به مدت ۲سال الانزاپین ۵وسرترالین ۱۰۰میخوردم حالمم خیلی خیلی خوب شده بود الان باتوجه به اینکه هرداروخونه میرفتم الانزاپین نمیدادن به دکترم گفتم بجاش ترانکوپین۲۵تجویزکردن الان ۳۰روزه ۴۰روزه میخورم ولی استرس بیقراری تهوع بی اشتهایی دارم استرسم که خیلی زیاده بنظرتون بجای الانزاپین چی خوبه مثلش باشه باهمون تاثیرات -بعدترانکوپین خوبه یاالانزاپین ازنظرتاثیر درمانی

    • این سواله چی برای چی خوبه زیاد دقیق نیست.چون شما یکطرف ماجرا یعنی تاثیر دارو بر بدن رو میبینید ولی اون طرف داستان یعنی تاثیر بدن بر دارو رو لحاظ نمی کنید.ممکنه یک دارو خیلی هم قوی باشه ولی وارد بدن شخصی بشه که انزیمهای تجزیه کننده قویتری در کبدش داره و در عرض یکساعت همه ی دارویی که وارد بدن شده رو از بین ببره
      و یا دارویی که به نظر ضعیفه وارد بدن شخصی بشه که کبدش یا کلیه اش توان تجزیه و تصفیه دارو رو نداشته و با همون داروی ضعیف ،به حد مسمومیت برسه

  13. سلام اقای دکتر روز بخیر
    میشه همراه قرص آمی تریپتیلین و کلردیاز پوکساید،رهاکین۵۰(والپروات سدیم) مصرف کرد؟یا تداخل دارند؟

Comments are closed.