سود و زیانِ ریسپریدون

– ریسپریدون چیست: 

داروی ریسپریدون (Risperidone) که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز  اثر می کند،برای  بهبود رفتار و همینطور برطرف کردن افکار غیر عادی (مانند افکار بدبینانه) بکار می رود.این دارو بیشترین شهرت خود را  در اِصلاحِ اختلالات رفتاری کودکان مانند بیش فعالی و اختلال سلوک  و همچنین در درمان علایم منفی بیماران روانپریش (مانند انزوای اجتماعی و کم حرفی) دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک  گاهی بعنوان درمان کمکی در سایر مشکلات ذهنی مانند اضطراب و وسواس نیز می تواند به کار رَوَد. این دارو اعتیاد آور نیست.

– هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را فقط از زبان خودش بشنوید .شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها و یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو  و یا جستجو در صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی  نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف ریسپریدون
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد: IMG_20160805_153726
۱- برطرف کردن افکار غیر عادی و بیمارگونه: که منجر به اشتغال ذهنی فرد با آنها شده و واقع بینی  و کارکرد روزانه ی وی را مختل می سازَد.
۲-از بین بردن افکار وسواسی: مانند افکار غیرقابل کنترل توهین به مقدسات یا افکار ناخواسته ی جنسی یا افکار نامقبول ِ آسیب زدن به دیگران.
۳-در درمان علایم منفی روانپریشی(مانند ِکم حرفی،گوشه گیری،انزوای اجتماعی،فقر محتوای فکری).
۴- تصحیح باورهای غلطِ استدلال ناپذیر :مانند بدبینی به مردم و یا بدبینی به همسر و شریک زندگی.
۵- در کودکان ِ در خود فرو رفته ی (اوتیستیکِ) بین شش تا هفده سال  که در ارتباط عاطفی و معاشرت با دیگران ناتوانند ،برای کنترل قشقرق و ناسازگاری و خودزنی .
۶- حالات سرخوشی (مانیا)در نوسانات خلقی و  دو قطبی(بایپولار) .
۷- در اختلالات رفتاری کودکان مانند اختلال سلوک(conduct) یا در خصومت و لجبازی آنها با والدین (ODD) و نیز در اختلال بیش فعالی(ADHD).
۸- در درمان اختلال تیک (توره ).

۹-همه ی داروهای ضد روانپریشی در دوزهای پایین برای اختلالات روان نژندی (نروتیک)مانندِ اضطراب فراگیر(GAD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال هویت تجزیه ای (Dissociatve identity disorder) و همچنین در  دلیریوم و اختلالات خواب و اختلالات خوردن بنا به صلاحدید روانپزشک میتوانند بکار روند.

توجه: تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب ،موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشورهای دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده اند.

– منع مصرف ریسپریدون:

۱-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکن است با خوردن این قرص برای مدتی بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی (mini stroke) شوند.

۲- صرفا با خواندن این مطلب یا مطالب مشابه در اینترنت شروع به خوردن این دارو نکنید یا سرخود دارویی که برای شما تجویز شده است را به دیگران توصیه نکنید.

۳-این دارو را همراه با الکل مصرف نکنید.

۴-چون این دارو درجه حرارت را بالا میبرد ورزش سنگین انجام ندهید.

۵- بیماری پارکینسون

۶-سرطان سینه

۷-اختلالات شدید کبدی و کلیوی

۸-اگر قرص فوروسماید (لازیکس) مصرف میکنید به پزشک خود اطلاع دهید.

– اسامیِ دارو :

نام ژنریک:

risperidone

_اسم تجاری  

risperdal

– دوزاژ و نحوه ی مصرف ریسپریدون:

۱-این قرص در دوزهای ۱  و ۲ و۳ و  ۴  میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. بهتر است یکبار در روز  مصرف شود.این دارو همچنین بصورت قطره هم موجود است که میشود با آب،آب میوه(غیر از گریپ فروت)،قهوه یا شیر کم چرب مصرف کرد.ولی مصرف آن با چایی یا نوشابه کوکاکولا ممنوع است.

۲-شروع دارو با دوز (۱)  یا  (۲) میلی گرم در شب است که تا (۴ )میلی گرم در روز میتواند افزایش یابد.حداکثر دوز  درمانی آن شانزده میلی گرم است .ولی دوزهای بالاتر از( ۴ )میلی گرم همراه با احتمال بالاتر عوارض دارویی خواهند بود.نیمه عمر آن (۲۰) ساعت است.ریسپریدون اگر با کاربامازپین یا فنی تویین یا فنو باربیتال مصرف شود باید با دوز دو برابر مصرف شود.و در صورت مصرف ریسپریدون با فلوکستین یا پاروکستین،باید دوز ریسپریدون را کاهش داد.

۳-دوز شروع بهتر است کم باشد تا منجر به تهوع، بیخوابی و بیقراری (آکاتژیا) نگردد.

۴-اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید.

۵-قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید.

۶-خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

۷-لیست همه ی داروها، حتی ویتامینهای مصرفی خودتان را به پزشکتان اطلاع دهید.

۸-این دارو را با آب فراوان مصرف کنید

۹- موقع بلند شدنِ سریع، از حالت دراز کشیده یا نشسته به حالت ایستاده،ممکن است چند لحظه بعلت افت فشار خون ِوضعیتی، دچار سرگیجه و سیاهی رفتن چشم بشوید.بنابرین باید مرحله به مرحله و به آهستگی از جای خود بلند شوید.images

۱۰-اگر احساس کرده اید که با مصرف این دارو حالتان خوب شده است
آن را ناگهانی قطع نکنید چون دچار عوارض جدیدی خواهید شد(سندرم قطع دارو).

۱۱-این قرص احتمال دارد فشار خون شما را پایین بیاندازد پس مراقب تداخل آن با سایر داروهای ضد فشار خون باشید و به پزشکان داخلی یا اعصاب ِ خود ،این مطلب را یادآوری کنید.

– نکات مهم در مصرف ریسپریدون: 

۱-اگر دچار آلرژی شُدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تواند این‌ها باشد: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکن است با خوردن این قرص برای مدتی بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی (mini stroke) شوند.
۳-خالی یا پر بودن شکم تاثیری در جذب این دارو ندارد.
۴- این قرص ممکن است ۴ تا ۶ هفته طول بکشد تا اثرات خوبش را نشان بدهد،پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.

۵- در پسران، بزرگ شدن سینه ها یا چاقی ممکن است دردسرساز شود.

عوارض ریسپریدون: 

۱-عوارض خفیف و گذرا:
– احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفر است. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگر بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوعِ آن‌ها مجوزی برای قطعِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید:

– یبوست یا اسهال -درد معده – تهوع یا استفراغ -خشکی دهان -خواب آلودگی یا بیخوابی -بیقراری(restlessness) -سرآسیمگی (آژیتاسیون) – افزایش اشتها -افزایش وزن  – افزایش ترشح بزاق – سوزش سر دل -درد عضلات یا مفاصل -راش پوستی -بزرگی پستان یا ترشح از پستان -طولانی شدن عادت ماهیانه یا عادت ماهیانه نشدن – مشکل در بینایی – مشکل در ادرار کردن -پوست خشک یا تغییر رنگ پوست.

۲- عوارض جدی:
هر چند این عوارض کمیاب و نادرند ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید باید بسرعت برای بررسی آن‌ها بصورت حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان، به بیمارستان مراجعه کنید:

-گیجی و ناهوشیاری
– تب بالا و سفتی عضلات و تعریق(احتمال سندرم نرولپتیک بدخیم)
– بثورات پوستی و خارش زیاد یا کهیر(احتمال سندرم استیونس جانسون)
– بی‌نظمی،کاهش  یا افزایش غیر عادی ضربان قلب(تاثیر بر روی ریتم قلب،افزایش فاصله ی QT.
-از هوش رفتن
– تشنج
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن(تاردیو دیسکنزی)
-مشکل در بلع یا تنفس(التهاب مخاطات در واکنش آلرژیک و سندرم استیونس جانسون)
-در پسران و مردان، بزرگ شدن سینه ها و افزایش وزن شدید.
-نعوظ دردناک یا طولانی.

مسمومیت دارویی:

– در صورتِ خوردنِ تعداد زیاد قرص و مسمومیت با آن( چه اشتباهی و چه به قصد آسیب زدن به خود ) فورا فرد مبتلا را به مرکز درمان مسمومیتهای دارویی (در تهران بیمارستان لقمان ) برسانید.یا در کل کشور به شماره ۱۴۹۰ زنگ بزنید و گزینه ی دوم را انتخاب کنید.

رهنمودهای کلی: 
۱– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهیِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسبِ اطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقصِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.IMG_20160805_153636

۲-همچنین در جریان باشید که سود و زیان یک دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صِرفِ وجودِ یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند با تنظیم خلق و رفتارتان،سرنوشت ِ شما را به سمت یک زندگیِ سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.
-منابع
www.mayoclinik.org
www.Rxlist.com
www.drugs.com
www.Medlinplus.gov
www.darooyab.ir

kaplan &sadock’s Synopsis Of Psychiatry

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

33 Comments

  1. اقای دکتر ممکنه دخترم با کاردرمانی و بزرگ شدن مشکلش حل بشه. ۳ سال و نیمس و بشدت پرخاشگر و عصبیه. ریسپریدون میخوره

  2. سلام وقت بخیر
    ما در خانواده سابقه ی بیماری خودایمنی پسوریازیس داریم. برادر ۵ سالم ۷ ماه هست که هر شب یک چهارم رسپریدون مصرف میکنه. در جوارد ابتلا به پسوریازیس استفاده از قرص های درمان دو قطبی گفته شده. خطرناک نیست براش؟ خدایی نکرده باعث فعال شدن پسوریازیس نمیشه؟
    مچکرم

    • اون داروها:لاموتریژین…لیتیوم‌…کاربامازپین هستند

      داروی شما خطرناک نیست

  3. سلام آقای دکتر برای پسر من به خاطر ADHD و odd دکتر رسپیریدون و متیل فنیدیت داده،حدود سه هفته مرتب مصرف کرد کمی بهتر شده بود .بعلت مسافرت حدود ده روزی هست نامرتب دارو رو مصرف کرده و الان هم سه روز هست که اصلا مصرف نکرده ،میتونم دوباره شروع به مصرف مرتب دارو کنم؟

    • این دارو درمان کننده نیست.هر روزی بخوره حالش خوبه.هر روزی هم نخوره بیش فعالیش دوباره برمیگرده

  4. سلام آقای دکتر بزرگسال ۳۱ ساله هستم. تشخیص ADHD گرفتم.
    دکتر بهم متیل فنیدیت ۱۰ میلی گرم روزانه داده به همراه رسپریدون نیم میلی گرم روزانه. از رسپریدون خیلی می ترسم بابت عوارض جانبیش. آیا دوز پایین رسپریدون هم می تونه عوارض بالا رو داشته باشه مثل قفل صورت یا شیردهی. گزینه با عوارض جانبی کمتر نیست به پزشک معرفی کنم ؟ البته در کل ربط این رسپریدون به adhd چی هست اونم بزرگسال.

  5. شفافن هر ۱۲ ساعت
    ریسپریدون۲ هرشب
    بی پریدین هرشب
    آمپول کتورولاک
    نوروتک روزی یکبار سلام اقای دکتر من ۵۶روز ترک اپیوم یا همون شربت تریاک کردم خانمم و یک بچه دارم اصلا تپان جسمی و حرکت ندارم دکتر برام این قرصهارو نوسته نطرتون در مورد قرصها نیفرمایید

  6. باسلام خدمت دکتر علی وردی عزیز
    بنده مردی ۳۱ ساله هستم و حدود ۶ تا ۷ ساله افسردگی و وسواس فکری داشتم و چندبار هم تحت درمان دارویی قرار گرفتم این اواخر دکتر برام اسنترا ۲۰۰ و هالوپریدول ۱ تجیز کردن بعد دوماه بهبودی حاصل نشد دوروز قبل دوباره ویزیت شدم و برام ونلافاکسین ۷۵ روزی دوتا ریسپریدون ۱ میلی یکبار و اسنترا ۱۵۰ روزی یکبار تجویز کردن دکترجان من عوارض زیاد این داروها رو خوندم یجا نوشته بود ریزش مو چون کاشت مو در پیش دارم میترسم استفاده کنم و کاشت موهام انجام نشه سوالی که دارم اینه ایا این داروها باعث خوب شدن حالم میشن؟
    وایا میتونم کاشت مو انجام بدم؟؟

    خیلی ممنون میشم جواب بدید

    • نه بعید میدونم باعث ریزش موی شما بشه
      روانپزشکها ادمهای باتجربه ای هستند چون هر روز شاهد مراجعینی هستند که برای کاهش درد و رنجشون به اونها از ته دل التماس میکنند و روانپزشکان مجبورند برای بهبود زجر مراجعینشون تمام ابتکارات رو برای بکار گرفتن داروها بخرج بدند.پس حتما حرفشونو گوش کنید و با حوصله دستورات دارویی رو اجرا کنید.اگر هم عوارضی ایجاد بشه دوباره پیششون برید تا دوز داروها رو براتون تنظیم کنند.چاره ای نیست .برای نفس کشیدن و از شر افسردگی و فکر مزاحم رها شدن باید این داروها تجویز و مصرف بشه
      اونهایی که نفسشون از جای گرم بلند میشه و به بیماران میگن دارو نخورید تا حالا زجر بیخوابی و اعصاب خوردی و افکار افسردگی زا و میل به خودکشی رو نچشیدند وگرنه از روی بیدردی و بی مسئولیتی مهملات نمیبافتند

  7. سلام آقای دکتر وقتتون بخیر
    پدر من وسواس فکری داشت که زیر نظر دکتر اعصاب و روان ریسپریدون۲ و سرترالین مصرف میکرد اما بخاطر سکته مغزی که کردن دکتر مغز و اعصابشون ریسپریدون رو قطع کرد بجاش سروکوئل جایگزین کردن
    الان ۳ روزه این دارو رو میخوره اما انگار اون وسواس فکریشون داره بر میگرده
    میخواستم ببینم خوردن سروکوئل رو ادامه بدن یا ریسپریدون ؟؟

  8. سلام آقای دکتر،دختر من ۵ سالشه چند ماه پیش دچار تیک شد یک ماه ریسپریدون خورد تاثیر چندانی نداشت تا اینکه یک روز برای گرفتن نوار مغزیش که شربت کلرال هیدرات و هیدروکسی زین بهش دادن تقریبا یک شبانه روز خوابید وقتی بیدار شد تیکش ۹۰ درصد برطرف شده بود و یه مدت بعدش کامل برطرف شد.الان دوباره تیک گرفته به نظرتون بهش شربت هیدروکسی زین که واسه اضطرابم هست بدم؟میگم شاید تاثیر اون بوده که یهو تیکش قطع شد.

  9. سلام وقت بخیر دختر من دو سال و نه ماهشه خیلی کم حرف میزنم و مشکوک به اوتیسم هست متخصص مغز و اعصاب کودکان براش رسپریدون تجویز کرده سنش برای این دارو کم نیست ؟

  10. سلام جناب دکتر
    من برای کاهش اضطراب و وسواس و ترس از اجتماع قرص فلوکسامین، کلومیپرامین، ریسپریدون، متیل فنیدات مصرف میکنم. تاثیر گذاشتن و خوب عمل کردند منتها سریع عصبانی میشم و از احساس نارضایتی شدیدی از شرایطم پیدا کردم. یعنی یک حالت مبارزه‌جویانه به خود گرفتم که حتی خطری هم تهدید بکنه ترسی ندارم. همچنین اگر از پستان‌ها ترشح سفید رنگ بیاد نگران کننده‌اس؟

  11. سلام آقای دکتر خسته نباشید .من یه پسر ۸ ساله دارم هیچ داروی رفتاری و توجه تمرکز بهش نمیسازه .پیش فوق تخصص اعصاب روان کودکان خیلی زیاد رفتم .اما هنوز دارویی پیدا نکردم.پسرم سابقه صرع داره دیر آموز هست .داروی ریسپریدون باعت اختلال ادرار و آیرپیپیرازول اختلال در صحبت و فعالیتهای عادیش میشد.ریتالین باعث عصبانیت و گریه شدیدش می شد و استراموکس هم باعث بی اختیاری ادرار میشد .حالا با این اوصاف آیا قرصی هست که امتحان بکنه و بهش بسازه .میشه لطفا نظر بدید؟

    • خب همینجور دونه دونه باید زیر نظر پزشکش سایر داروها رو هم تست کنید
      مثل داروهای سه حلقه ای
      بوپروپیون
      سروتونینی ها
      و…

  12. سلام آقای دکتر . پسر ۱۱ و نیم ساله ای دارم که براش تشخیص بیش فعالی و نقص توجه و نافرمانی مقابله جویانه تشخیص دادند. دکتر قرص متیل فنیدات ۱۰ روزی دو بار نصف یک قرص و ریسپریدون ۱ شبی نصف یک قرص تجویز کرده. در دستور پزشک برای قرص متیل فنیدات فقط گفته شده بود از غذا با معده پر. من باید این قرص رو بعد از شام و نهار بدم یا وعده دیگه ای؟ بین متیل فنیدیت و ریسپریدون در وعده شب چقدر باید فاصله باشه؟

    • سلام وقت بخیر
      دختر ۷ ساله ی من بخاطر بیش فعالی حدود ۵ ماهه ریسپریدون سه نوبت یک چهارم در روز مصرف میکنه خداروشکر علایم بیش فعالیش بهتر شده ولی در این ۵ ماه حدود ۵ کیلو وزن اضافه کرده و چون ورزش میکنه الان اعتماد بنفسش کم شده چون مثل قبل نمیتونه حرکات رو انجام بده راهی برای کنترل وزنش نیست؟ و اینکه قرص پرفوران میتونه جایگزین بشه؟

      • نه پرفوران ربطی به بیش فعالی نداره
        متاسفانه بعضی بچه ها که استعداد چاقی دارند با ریسپریدون شکم میارن.تنها راهش رعایت اصول کم غذا خوردنه

  13. سلام همسر من قرص اکس مصرف کرده و ودکترش رسپیریدون تجویز کرده با مصرف این قرص بهتر میشه و توهماتش ازبین میره حدودا یک ماه رسپیریدون مصرف میکنه ولی بعد از ۳الی ۴ماه دوباره اکس مصرف میکنه و توهم میزنه میخواستم ببینم برای درمانش چه راهکاری وجود داره آیا میشه تا مدتها رسپیریدون مصرف کنه و دقیقا چه کمکی بهش میکنه

Comments are closed.