خوب و بد ِ قرص اولانزاپین

بی اشتهایی عصبی

– اولانزاپین چیست:
اولانزاپین (olanzapine) جزو دسته دارویی ضد روانپریشی (antipsychotic) و ضد سرخوشی (antimanic) می‌باشد که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز اثر می کند ولی علاوه بر این موارد، این قرص کاربردهای دیگری هم دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک بعنوان درمان کمکی در حالات نروتیک مانند اضطراب و وسواس و اختلالات خوردن (بی‌اشتهایی عصبی) و افسردگی هم می تواند به کار رَوَد. پس هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را از زبان خودش بشنوید. شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو یا صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی و کارآمد نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف اولانزاپین:
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد:
۱- بیقراری شدید (agitation)
۲- اختلال بی‌اشتهایی عصبی (anorexia nervoza): مبتلایان که اکثرا خانم هستند به تصور ِ واهی ِچاق بودن، از خوردن غذا امتناع می‌کنند.

الانزاپین
الانزاپین

۳-افسردگی مقاوم به درمان (treatment resistant depression)
۴- فاز سرخوشی (mania) اختلال دو قطبی (bipolar)
۵-بدبینی و پارانوییا (paranoia)
۶- توهم و هذیان در روانپریشی‌هایی مانند اسکیزوفرنی

۷- هر چند این دارو بهتر است بالای سن سیزده سالگی مصرف شود ولی ممکن است گاهی در اختلالات مخصوص کودکان مانند اختلالات طیف اوتیسم  و همچنین اختلال سلوک(conduct) بنا به صلاحدید پزشک بکار رود.
۸-روانپزشکان با تجربه که به مکانیسم اثر دارو‌ها مسلط هستند ممکن است این دارو را بنابر صلاحدید ِ بالینی خود، در مواردی چون حالات اضطرابی و وسواسی و همچنین اختلالات تجزیه ای (Dissociative Identity Disorder)بعنوان داروی مکمل برای کاهش مقاومت دارویی یا برای افزایش اثر سایر ِدارو به کار ببرند. بنابرین تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشور دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده است.

– منع مصرف اولانزاپین:
در سالمندان مبتلا به آلزایمر که همزمان دچار حالات روانپریشی (هذیان و توهم) می‌باشند بهتر است از تجویز این قرص پرهیز کنیم چرا که احتمال بروز سکته‌های ریز و خفیف مغزی (mini stroke) در آن‌ها بالا‌تر می‌رود.

– اسامی تجاری:
– زایپرکسا (zyprexa)
– زایپرکسا زادیس (zyprexa zadis)
– زولافرن (Zolafren)

-سیمبیاکس(symbyax):ترکیبی از اولانزاپین و فلوکستین(olanzapine+floxetine) است که برای افسردگی های مقاوم به درمان بکار میرود.البته این ترکیب در ایران موجود نیست.

 

زایپرکسا
زایپرکسا

 

– دوزاژ اولانزاپین:
این قرص در دوزهای۲. ۵(دو و نیم) و ۵ و ۱۰ میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. دوز متوسط درمانی آن بین پنج تا ده میلی گرم است و یک بار در روز مصرف می‌گردد. دوز حداکثری آن بیست میلی گرم می‌باشد.
اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید. قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید. خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

– نکات مهم در مصرف اولانزاپین:
۱-اگر دچار آلرژی شدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تونه این‌ها باشه: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکنه با خوردن این قرص بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی شوند (mini stroke)
۳- ممکن است این قرص برای افراد چاق یا افرادیکه مستعد چاقی هستند انتخاب مناسبی نباشد
۴- این قرص ممکنه ۴ تا ۶ هفته طول بکشه تا اثرات خوبش رو نشون بده پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.
۵- در حاملگی و شیر دهی مصرف این دارو قدغن است.
عوارض اولانزاپین:
۱-عوارض خفیف: احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفره. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگه بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوع ِ ان‌ها به معنای قطع ِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید: -یبوست -گیجی -خشکی دهان و چشم -خواب آلودگی-خستگی، بیقراری، ضعف – احتباس مایعات – افزایش وزن – راش پوستی.
۲- عوارض جدی: هر چند این عوارض کمیاب و نادره ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید بسرعت باید برای بررسی ان‌ها حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان به بیمارستان مراجعه کنید:
– اختلال قاعدگی در خانم‌ها
– بزرگ شدن سینه‌ها در مردان
-چاقی افراطی و افزایش کلسترول
-افزایش قند خون (دیابت)
-اختلال در ریتم و ضربان قلب
– تشنج
– بروز لختهٔ خونی در اندام‌ها
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن
– تورم مفاصل

– یک توصیهٔ مهم:
– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهی ِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسب ِاطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقص ِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.
-همچنین در جریان باشید که سود و زیان دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صرف وجود یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند سرنوشت خلق و رفتار و شخصیت شما را به سمت یک زندگی سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

31 Comments

  1. سلام وقت بخیر خدمت شما اقای دکتر عید سعید فطر رو هم تبریک میگم
    اقای دکتر من سه چهار سالی میشه الانزاپین۵بعلاو اس سیتالوپرام۱۰شبی یک عدد مصرف میکنم مشکل من معده ام بود و اینکه شب نمیتونستم بخوابم با مصرف این داروها خوابم و اضطرابم حل شد اما اضافه وزن شدیدی پیدا کردم باشگاه میرم ورزش میکنم اما باز اضافه وزنم تغیری نکرده چربی خونم هم بالا رفته دکترم ی هفته پیش برام الانزاپینو عوض کرد بجاش ترانکوپین استفاده میکنم اما این ی هفته اصلا ی ساعت خواب عمیق نداشتم مثل روزای اول شدم
    بنظر شما قرصی هست جایگزین الانزاپین بشه ولی چاق نکنه
    خیلی ممنونم از صبر حوصله ی شما🌹🌹

    • متاسفانه کم پیدا میشه دارویی که چاق نکنه و باید برای هر کسی دونه دونه داروها رو تست کرد .شایدداروهای سه حلقه ای کمتر چاق کنند ولی اونها هم بازم چاق کننده اند

      • با سلام
        دکتر برام قرص الانزاپین۵ تجویز کردن و بعد از پایان دوره بیماریم دکتر قطع کردن ولی به خاطر عوارض مثل بهم ریختن دستگاه گوارش و اضطراب نمیتونم ترک کنم،در ضمن یک چهارم قرص رو میخوردم تا ترک کنم
        لطفا راهنمایی کنید ممنون

  2. سلام اقای دکتر واقعا ممنون ازاینهمه صبروحوصله وپاسخگویی.مادر من موردMDDهست دوسال و نیم درگیربیماریش هستیم تمام قرصهارو امتحان کرده ولی متاسفانه همچنان بیقراری و اضطراب شدید داره ونمیتونه تنها بمونه.ضمن اینکه اعصاب معده اش هم شدیدا درگیره امروز بردمش اورژانس روان رزیدنت براشون الانزاپین ۵ و لورازپام۱ و اس سیتالوپرام ۱۰تجویز کرد وگفت نیاز به بستری نیست یه هفته مصرف کنه دوباره ویزیت بشه بنظرتون این داروهاترکیب خوبیه؟
    برای معده اش چی باید مصرف کنه؟

  3. سلام و درود خدمت دکتر بزرگوار.روزتان بخیر
    بابت پاسختان بی نهایت ممنونم.
    یک سوال دیگر دارم اینکه ایا قرص مخمر آبجو با قرص های آمی تریپتیلین و فلوکسامین و کلردیازپوکساید تداخل دارد؟یا میشه باهم مصرفشون کرد؟

  4. سلام وقت بخیر
    همسر من ۳۶سالشه و نوار مغزش دکترشون گفته که تشنج خفیف نشون میده که مربوط به قبلا هاست و قرص سدیم والپروات تجویز کرده براش اما همسرم فقط ۱۰تا از قرصو مصرف کرد و دیگه ادامه نداد.اینم بگم که همسرم هیچ علایمی از تشنج نداره فقط خیلی عصبیه.سوالم اینه که اگه همسرم قرص نخوره و دکتر نره مشکلی براش پیش نمیاد؟چون فکر میکنه چیز خاصی نیست.ممنونم

  5. سلام آقای دکتر برای درمان لاغری به تجویز پزشک قرص سرترالین و الانزاپین حدود یکسال مصرف کردم که خیلی خوب بود و وزنم ایده ال شد ولی با قطع مصرف متاسفانه دوباره وزنم برگشت و اشتهام هم دیگه مثل اول نیست و خیلی کم شده بنظر شما چکارکنم دوباره قرص بخورم؟؟

    • روی سوخت و ساز بدنتون
      تغذیه
      و ورزشهای چاق کننده
      و ارامش روانی
      کار کنی
      بهتره و موندگارتر
      هر از چندگاهی هم میتونی ازین داروها استفاده کنی
      بشرط اینکه عوارض نداشته باشن

  6. سلام دکتر خسته نباشید، من adhd دارم و در فصل بهار هم دچارِ افسردگی فصلی می‌شم. برای اختلال اولی ویاس مصرف می‌کنم و الان برای افسردگی فصلی ریسپریدون، ولی باعث خواب خیلی زیاد می‌شه که از کارام عقب میافتم. دکتر قبلش الانزاپین تجویز کرده بود که گیر نیومد به همین دلیل عوض کرد. به نظر شما اگر الانزاپین از جای دیگه‌ای گیرم بیاد مصرفش بهتر از ریسپریدون هست؟ چون تا یک ماه دیگه به دکتر دسترسی ندارم پاسختون حیاتی واسم. مرسی از شما.

  7. سلام وقتتون بخیر اقای دکتر خسته نباشید
    بنده اولانزاپین ۵ زیر نظر دکتر بهمراه لاموتریژین و الپرازولام زیر نظر دکتر مصرف میکنم ولی اولانزاپینسه هفته میشه که داخل بازار نیست.گاباپنتین و پرگابالین هم مصرف کردم زیر نظر دکتر ولی عوارض دادن
    من برای کاهش اضطرابم اولانزاپین مصرف میکنم.چه دارویی رو جایگزینش کنم سدیم والپروات هم بی تاثیر بود در کاهش اضطراب من.باتشکر

  8. سلام آقای دکتر. ممنون از وقتی که میذارید.
    پدر من ۸۲ سالشون هست و الان ۱۶ سال میشه که الانزاپین مصرف میکنند. دکتر ۱۶ سال پیش به دلیل بدبینی و توهم تجویز کردند. اوایل ۳ تا دوز ۵ میلی در روز مصرف میکردند ولی کم کم قرص رو کم کردیم و الان ۵ سالی میشه که فقط شبی ۲/۵ میلی گرم مصرف میکنند. خوشبختانه مشکلی هم از لحاظ بدبینی ندارند ولی مشکل آلزایمر دارند. با توجه به اینکه فرمودید برای الانزاپین برای آلزایمر خوب نیست آیا صلاح میدونید که دارو را قطع کنیم؟
    آیا با قطع دارو حالت بدبینی برنمیگرده؟
    ممنون

  9. سلام وقتتون بخیر من بی اشتهایی خیلی شدید دارم درحدی که در روز هیچی نمیخورم وبعضی اوقات حالت تهوع هم دارم وموقع غذاخوردن عوق میزنم وخودمو کنترل میکنم تا درست بشم وخودمم میدونم که لاغرم ونیاز به غذادارم واز تیرماه حدودنه ماه که الانزاپین پنج مصرف میکنم‌یه‌دوره خودم‌نصف قرص مصرف کردم حالم خیلی بدشد دوباره کامل خوردم میخام بدونم در دراز مدت برام مشکلی پیش نمیاد قرصارو قطع کنم کار مشاوره درمانی انجام بدم یا ادامه بدم

  10. سلام خدمت شما اقای دکتر
    ممنون بابت زحماتی ک برای ما بیماران میکشید و وقت میزارید
    بنده دو سال ریسپریدون ۱میل مصرف میکردم برای وسواس و اضطرابم بعلت افزایش وزن و چربی خون بالا دکترم عوضش کرد ب الانزاپین نیم و اس سیتالوپرام الان دو هفته س ک الانزاپین نیم مصرف میکنم میل جنیسم کاهش پیدا کرده و رنگ روم عوض شده نسبت ب قبل اما همچنان اشتهام زیاده ب نظر شما بوسپیرون میتونه برای من همون کار الانزاپینو انجام بده ممنون از وقتی ک میزارید🌹🌹

    • الانزاپین هم چربی رو بسیار بالا میبره
      بله از داروهای دیگه استفاده کنید
      همه ی داروهای اعصاب و روان کارایی دارند و مختص یک اختلال نیستند
      از تجربه و ابتکار پزشکتون بهره مند بشید
      با فورمولهای کاذب و پرت و پلاهایی که در اینترنت میخونید دست پزشکتون نبندید

  11. با سلام من قبلا آسنترا مصرف میکردم برا افسدگی حدود دو سال کامل بدون هیچ دارویی کنارش ، الان دچار تکان های غیر ارادیه بدن شدم و بدنم موقع خواب تکون میخوره به شدت طوره که وقتی بدنم گرم میشه اگه باید ۸ تا تکون بخوره بعد وایسه ، میخاستم بدونم باید چیکار کنم بعضی وقتا هم وقتی غذاهای ترش ، میخورم پرش داره بدنم ، چه کنم ؟

    • به اسنترا چندان مربوط نیست
      شما دچار میوکلونوس هستی
      همه ی ماها ممکنه تو قسمتی از بدنمون این حرکات غیرارادی که یه عضله خودسر میشه و بدون اختیار ما تکون تکون میخوره رو داشته باشبم
      که اگه موضعی باشه بوتاکس تزریق میکنن تا اون عضله از تک و تا بیفته
      و یا اینکه دارویی مثل کلونازپام داده میشه که جلوی حرکات رو میگیره
      این اختلال در حوزه ی کار دکتر نورولوژیسته
      بهتره ویزیت بشید و علتش کاوش بشه

  12. سلام استاد گرامی ضمن تشکر از مقالات و پاسخگویی های شما یک سوال داشتم در مورد الکتروشوک مغزی که گفته میشه موثرترین روش درمان در انواع بیماری های روانی هست اختلال حافظه و فراموشی جز عوارض این روش درمان هست آیا این عارضه در افراد مسن و پا به سن گذاشته بالای ۵۰ سال باعث صدمات جبران ناپذیری نخواهد شد که فرد به طور کامل حافظه اش از دست بده یا فراموشی مادام العمری بگیره ؟

  13. سلام من سیتالوپرام نورتریپتیلین کلونازپام پرانول الانزاپین برا افسردگی بدبینی بی اشتهایی بیخوابی و میگرن مصرف میکنم الان بعد دوهفته ترشح شیر دارم خانم هستم عوارض کدوم قرص هست و میتونم قطع کنم مصرفشو

Comments are closed.