سود و زیانِ ریسپریدون

– ریسپریدون چیست: 

داروی ریسپریدون (Risperidone) که از طریق کاهش میزان دپامین  مغز  اثر می کند،برای  بهبود رفتار و همینطور برطرف کردن افکار غیر عادی (مانند افکار بدبینانه) بکار می رود.این دارو بیشترین شهرت خود را  در اِصلاحِ اختلالات رفتاری کودکان مانند بیش فعالی و اختلال سلوک  و همچنین در درمان علایم منفی بیماران روانپریش (مانند انزوای اجتماعی و کم حرفی) دارد.این قرص  بنا بر تجربه و تشخیص روانپزشک  گاهی بعنوان درمان کمکی در سایر مشکلات ذهنی مانند اضطراب و وسواس نیز می تواند به کار رَوَد. این دارو اعتیاد آور نیست.

– هر گونه شک و ابهامی که در مورد حکمتِ تجویز این دارو دارید با پزشک خود مطرح کنید و توضیحات قانع کنندهٔ او را فقط از زبان خودش بشنوید .شنیدن اطلاعات ناقص از متصدیان داروخانه‌ها و یا خواندن بروشور داخل جعبهٔ دارو  و یا جستجو در صفحاتی مانند ویکی پدیا، کافی  نیست و ممکن است شما را در مورد تجویز پزشکتان دچار سوء تفاهم کند.

– موارد مصرف ریسپریدون
این دارو در موارد زیر و صرفا با تجویز پزشک متخصص قابل مصرف می‌باشد: IMG_20160805_153726
۱- برطرف کردن افکار غیر عادی و بیمارگونه: که منجر به اشتغال ذهنی فرد با آنها شده و واقع بینی  و کارکرد روزانه ی وی را مختل می سازَد.
۲-از بین بردن افکار وسواسی: مانند افکار غیرقابل کنترل توهین به مقدسات یا افکار ناخواسته ی جنسی یا افکار نامقبول ِ آسیب زدن به دیگران.
۳-در درمان علایم منفی روانپریشی(مانند ِکم حرفی،گوشه گیری،انزوای اجتماعی،فقر محتوای فکری).
۴- تصحیح باورهای غلطِ استدلال ناپذیر :مانند بدبینی به مردم و یا بدبینی به همسر و شریک زندگی.
۵- در کودکان ِ در خود فرو رفته ی (اوتیستیکِ) بین شش تا هفده سال  که در ارتباط عاطفی و معاشرت با دیگران ناتوانند ،برای کنترل قشقرق و ناسازگاری و خودزنی .
۶- حالات سرخوشی (مانیا)در نوسانات خلقی و  دو قطبی(بایپولار) .
۷- در اختلالات رفتاری کودکان مانند اختلال سلوک(conduct) یا در خصومت و لجبازی آنها با والدین (ODD) و نیز در اختلال بیش فعالی(ADHD).
۸- در درمان اختلال تیک (توره ).

۹-همه ی داروهای ضد روانپریشی در دوزهای پایین برای اختلالات روان نژندی (نروتیک)مانندِ اضطراب فراگیر(GAD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال هویت تجزیه ای (Dissociatve identity disorder) و همچنین در  دلیریوم و اختلالات خواب و اختلالات خوردن بنا به صلاحدید روانپزشک میتوانند بکار روند.

توجه: تجویز این دارو الزاما به معنای روانپریش بودن شخص مصرف کننده نیست. داروهای اعصاب ،موارد مصرف بیشماری دارند که همه یِ آن‌ها در بروشورهای دارویی یا در صفحات اینترنتی ذکر نشده اند.

– منع مصرف ریسپریدون:

۱-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکن است با خوردن این قرص برای مدتی بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی (mini stroke) شوند.

۲- صرفا با خواندن این مطلب یا مطالب مشابه در اینترنت شروع به خوردن این دارو نکنید یا سرخود دارویی که برای شما تجویز شده است را به دیگران توصیه نکنید.

۳-این دارو را همراه با الکل مصرف نکنید.

۴-چون این دارو درجه حرارت را بالا میبرد ورزش سنگین انجام ندهید.

۵- بیماری پارکینسون

۶-سرطان سینه

۷-اختلالات شدید کبدی و کلیوی

۸-اگر قرص فوروسماید (لازیکس) مصرف میکنید به پزشک خود اطلاع دهید.

– اسامیِ دارو :

نام ژنریک:

risperidone

_اسم تجاری  

risperdal

– دوزاژ و نحوه ی مصرف ریسپریدون:

۱-این قرص در دوزهای ۱  و ۲ و۳ و  ۴  میلی گرمی موجود است که صرفا با نسخهٔ پزشک قابل تهیه می‌باشد. بهتر است یکبار در روز  مصرف شود.این دارو همچنین بصورت قطره هم موجود است که میشود با آب،آب میوه(غیر از گریپ فروت)،قهوه یا شیر کم چرب مصرف کرد.ولی مصرف آن با چایی یا نوشابه کوکاکولا ممنوع است.

۲-شروع دارو با دوز (۱)  یا  (۲) میلی گرم در شب است که تا (۴ )میلی گرم در روز میتواند افزایش یابد.حداکثر دوز  درمانی آن شانزده میلی گرم است .ولی دوزهای بالاتر از( ۴ )میلی گرم همراه با احتمال بالاتر عوارض دارویی خواهند بود.نیمه عمر آن (۲۰) ساعت است.ریسپریدون اگر با کاربامازپین یا فنی تویین یا فنو باربیتال مصرف شود باید با دوز دو برابر مصرف شود.و در صورت مصرف ریسپریدون با فلوکستین یا پاروکستین،باید دوز ریسپریدون را کاهش داد.

۳-دوز شروع بهتر است کم باشد تا منجر به تهوع، بیخوابی و بیقراری (آکاتژیا) نگردد.

۴-اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید می‌توانید آن را بمحض اینکه متوجه شدید مصرف کنید ولی اگر تقریبا چند ساعتی بیشتر به مصرف وعدهٔ بعدی نمانده است این کار را نکنید و فقط قرص وعدهٔ بعدی را بخورید. در هر صورت از دوبل کردن قرص برای جبران وعدهٔ فراموش شده اجتناب کنید.

۵-قرص را در دمای معمولی اتاق و دور از رطوبت و نور نگه دارید.

۶-خیلی خیلی مراقب باشید که بچه‌های کوچک دستشان به این قرص و سایر قرصهای اعصاب نرسد.

۷-لیست همه ی داروها، حتی ویتامینهای مصرفی خودتان را به پزشکتان اطلاع دهید.

۸-این دارو را با آب فراوان مصرف کنید

۹- موقع بلند شدنِ سریع، از حالت دراز کشیده یا نشسته به حالت ایستاده،ممکن است چند لحظه بعلت افت فشار خون ِوضعیتی، دچار سرگیجه و سیاهی رفتن چشم بشوید.بنابرین باید مرحله به مرحله و به آهستگی از جای خود بلند شوید.images

۱۰-اگر احساس کرده اید که با مصرف این دارو حالتان خوب شده است
آن را ناگهانی قطع نکنید چون دچار عوارض جدیدی خواهید شد(سندرم قطع دارو).

۱۱-این قرص احتمال دارد فشار خون شما را پایین بیاندازد پس مراقب تداخل آن با سایر داروهای ضد فشار خون باشید و به پزشکان داخلی یا اعصاب ِ خود ،این مطلب را یادآوری کنید.

– نکات مهم در مصرف ریسپریدون: 

۱-اگر دچار آلرژی شُدید این قرص را مصرف نکنید. علایم آلرژی می‌تواند این‌ها باشد: سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه، ورم کردن لب یا زبان یا صورت، ورم کردن گلو، خارش و قرمزی و دون دون شدن پوست، کهیر در هر نقطه از پوست.
۲-سالمندانی که دچار انواع دمانس (زوال عقل) و آلزایمر هستند ممکن است با خوردن این قرص برای مدتی بیش از دوازده هفته، مجددا دچار سکته‌های ریز مغزی (mini stroke) شوند.
۳-خالی یا پر بودن شکم تاثیری در جذب این دارو ندارد.
۴- این قرص ممکن است ۴ تا ۶ هفته طول بکشد تا اثرات خوبش را نشان بدهد،پس لطفا زود قضاوت نکرده و دارو را تا آنموقع قطع نکنید.

۵- در پسران، بزرگ شدن سینه ها یا چاقی ممکن است دردسرساز شود.

عوارض ریسپریدون: 

۱-عوارض خفیف و گذرا:
– احتمال وقوع این عارضه‌ها یک در صد نفر است. این عوارض یا خودشان بتدریج برطرف می‌شوند و یا با یک تجویز دیگر بسرعت قابل رفع هستند بنابرین وقوعِ آن‌ها مجوزی برای قطعِ آن‌ها نیست و شما فقط باید با پزشکتان تماس بگیرید:

– یبوست یا اسهال -درد معده – تهوع یا استفراغ -خشکی دهان -خواب آلودگی یا بیخوابی -بیقراری(restlessness) -سرآسیمگی (آژیتاسیون) – افزایش اشتها -افزایش وزن  – افزایش ترشح بزاق – سوزش سر دل -درد عضلات یا مفاصل -راش پوستی -بزرگی پستان یا ترشح از پستان -طولانی شدن عادت ماهیانه یا عادت ماهیانه نشدن – مشکل در بینایی – مشکل در ادرار کردن -پوست خشک یا تغییر رنگ پوست.

۲- عوارض جدی:
هر چند این عوارض کمیاب و نادرند ولی چنانچه آن‌ها را مشاهده کردید باید بسرعت برای بررسی آن‌ها بصورت حضوری به پزشک خودتان یا در صورت عدم دسترسی به ایشان، به بیمارستان مراجعه کنید:

-گیجی و ناهوشیاری
– تب بالا و سفتی عضلات و تعریق(احتمال سندرم نرولپتیک بدخیم)
– بثورات پوستی و خارش زیاد یا کهیر(احتمال سندرم استیونس جانسون)
– بی‌نظمی،کاهش  یا افزایش غیر عادی ضربان قلب(تاثیر بر روی ریتم قلب،افزایش فاصله ی QT.
-از هوش رفتن
– تشنج
-حرکات غیر عادی و غیر اختیاری در صورت و بدن(تاردیو دیسکنزی)
-مشکل در بلع یا تنفس(التهاب مخاطات در واکنش آلرژیک و سندرم استیونس جانسون)
-در پسران و مردان، بزرگ شدن سینه ها و افزایش وزن شدید.
-نعوظ دردناک یا طولانی.

مسمومیت دارویی:

– در صورتِ خوردنِ تعداد زیاد قرص و مسمومیت با آن( چه اشتباهی و چه به قصد آسیب زدن به خود ) فورا فرد مبتلا را به مرکز درمان مسمومیتهای دارویی (در تهران بیمارستان لقمان ) برسانید.یا در کل کشور به شماره ۱۴۹۰ زنگ بزنید و گزینه ی دوم را انتخاب کنید.

رهنمودهای کلی: 
۱– توجه داشته باشید که تمام داروهای روانپزشکی فقط بنابر تشخیص یک روانپزشک که از مکانیسم اثر آن‌ها و از نحوهٔ تعامل نروترانسمیتر‌ها و رسپتور‌ها در سلولهای عصبی آگاهیِ کامل داشته و برآن‌ها مسلط است قابل تجویز است و مصرف خودسرانهٔ دارو‌ها آن هم فقط با کسبِ اطلاعات سَرسَری از صفحات اینترنتی و یا توصیه‌های ناقصِ دانشجویی و یا با الگو گرفتن از نسخهٔ سایر بیماران و تهیه آن‌ها از مراکز غیر مجاز خیابانی، بسیار خطرناک است و عواقب آن قابل پیش بینی نیست.IMG_20160805_153636

۲-همچنین در جریان باشید که سود و زیان یک دارو را باید در مقایسه با یکدیگر بسنجید و به صِرفِ وجودِ یک عارضهٔ کوتاه مدت، خودتان را به اشتباه از مصرف دارویی که می‌تواند با تنظیم خلق و رفتارتان،سرنوشت ِ شما را به سمت یک زندگیِ سالم و پر از آرامش سوق دهد، محروم نکنید.
-منابع
www.mayoclinik.org
www.Rxlist.com
www.drugs.com
www.Medlinplus.gov
www.darooyab.ir

kaplan &sadock’s Synopsis Of Psychiatry

نویسنده: دکتر پرویز علی وردی (روانپزشک)
-وبسایت:  www.parvizaliverdi.com 
-پی نوشت: کپی برداری و حذف نام نویسنده عملی غیر اخلاقی بوده و درشان یک انسان فرهیخته نیست.

31 Comments

  1. پسرم آرین پیش فعال وقتی من بیرون خانه هستم لوازم تازه ی خانه رامیسوزاند ویاناپدید میکنه چند کیلو لواشک راپوسته هاش رابیرون خانه میبنیم درخانه ازدست آزارهای بی حدش دوربین گذاشتیم ولی ماتاحالانتونستیم غافلگیرش کنیم ازاین کارهای عجیبش سر درنمیاریم قبلا توضیح دادم میخوام ببینم به پیش فعالیش ربطی داره چکارکنم ریسپریدن میدادمش ولی فرقی نداشت تازه عصبی میشد.من راراهنمایی کنیداوضاعش خیلی بد یا ماترسیدیم.

    • داروهای کنترل کننده رفتار به تعداد و دوز کافی نیاز داره
      ب دکتر رستمی مرکز آتیه برای دارو درمانی مراجعه کنید

  2. سلام ایا تری فلوپرازین تو درمان افسردگی دوقطبی کاربرد داره با دز یک میلی گرم پزشک نوشته ولی تا اونجایی که فهمیدم کویتاپین و الانزاپین تایید شده هستش ممنون,استرس هم دارم

  3. سلام آقای دکترخدانگهدارتون درخانه ماباپسر۱۴سالهای که دارم دایم چیزهای زندگی ناپدید میشه یعنی من معلمم بیشترزمانی که توخانه تنهاس میگه من نیستم به تازگی اذدواج کردم دایم میگه اونه آیا اینه کارخودشه چه بیماری داری چکار بایدکردخودم دیونه شدم لطفا جواب منا بدین خواهش میکنم.

  4. سلام ایا داروی اسنترا بیمه قبول میکنه یعنی با دفترچه بخرم,چون پزشکم گفت اسنترا بخر نوع داخلیش انگار گچ میخوری, واینکه من وسواس ودوقطبی ام ایا این دارو برا وسواس خوبه ممنون

  5. اقای دکتر خاهش میکنم جواب بدین.به نظرشما درحال حاضر قرص رسپریدون رو به پسرم بدم یا ترانکوپین؟چه مقدراز قرص؟عوارض کدوم کمتره؟

  6. ممنون اقای دکتر خیلی خوبین که جواب میدین بخدا خیلی ثوابه پزشکی در حد شما جواب بیمارانی مثل مارو بده بی هیچ چشم داشتی, اقای دکتر داروهای جدید خوبن نظری ندارین در مورد شان واینکه اریپیرازول نوع ایرانی وخارجی بنظرتان تفاوت خیلی زیاده, عذرمیخوام از تکرار سوال

  7. جناب دکتر من پسرم و۲۷ سال سن دارم از وقتی یادم میاد افسردگی با هام بوده, هرکی جای من بود الان یا خودکشی کرده بود یا معتاد شدید بود ولی بهرحال زندگیم ادامه داره ولی شرایط افسردگی استرس زیاد واضطراب که کلونازپام ۲ میل هم در برابرش به زانو درمیاد من رو از پا در او رده وسواس فکری هم دارم,پزشکان تشخیص دوقطبی دادن تگرتول لیتیوم افسرده شده والپروات لیتیوم تاثیر نداشت, لیتیوم تنهایی همراه با ونلافاکستین تا ۳۷۵ میل بردن که تقریبا خوب بود افسردگیم ولی حالاتی از اظطراب وگریه برا لحظاتی با روحیه داشتم وکلا خلقم خوب نبود در ظاهر شاد در باطن خیلی ناراحت, از انجا که رنج بیماری ومشکلات زندگی من رو به خودکشی وا میداره ولی جرآتش رو ندارم خداروشکر بخاطر این لیتیوم با دز ۶۰۰ در روز مصرف میکنم, افکار زیاد و وسواسی وترس گونه خیلی زیادی دارم که با یه اتفاق کوچک شدیدا بهم میریزم
    پزشکان زیادی عوض کردم و دار و های مختلفی مشکل اینجاست که با مصرف ضد جنونها دچار افسردگی میشم
    پزشکم بهم گفت از اون بیماران بسیار سرسخت و پیچیده هستی, روزی ۳ عدد امپرازول برا معده ورانیتیدن میگرن شدید که مسکن میخورم, تنگی نفس و درد سینه که گفتن علائم آسم خفیف هستش, همراه با وضع اقتصادی بسیار بد

    دیگه تا آخر بخونید که چه رنج عظیمی رو دوشم هستش,ارزوی جوانی کردن ولذت بردن رو دلم موند بی خیال
    پزشکم جدیدا لیتیوم ۳۰۰ روزی ۲ عدد با اریرپیرازول ۲/۵ با لاموتریژین تا ۷۵ و سیتالوپرام نوشتن, هم نظرتون رو می خوام درباره بیماری و دار و ها هم کمی دلگرمی الان نوشته ها رو با اشک مینیویسم ,کلونازپام نخورم توان زندگی ازم بریده میشه دلگرمیم داروهای جدید هستن

    • اشکال نداره هر چقدر لازمه از هر دارویی که تجویز میشه باید بخورید
      سن شما بالاتر بره پخته تر میشی بهتر خواهی شد
      ناامید نشو
      خدا بزرگه
      هر دردی درمونی هم داره

      • سلام من فکر زیاد میاد سراغم اونم بیشترش راجب به یک نفره شک کردن نسبت ب اون نفر یا اینکه خیانت نکنه بهم و این فکرا دیگه واقعان دارن اذیتم میکنن قبلان خیانت دیدم ازش و نسبت ب بقیه افراد شکاک نیستم یمذت استترا مصرف کردم جوابی نگرفتم الان دکتر فلوکستین داده ک دو هفته نصرف میکنم ولی اینم نتیجه نداره بنظر شما چه قرصی برام خوبه

  8. با سلام و خسته نباشید بنده یک پسر شانزده ساله دارم که به تشخیص پزشکان دچار سندروم آسپرگر (طیف اوتیسم) میباشد از سال دوم دبستان تشخیص داده شد پزشکان به وی ریسپریدون سه میلی گرم در روز صبح – ظهر – شب همینطور لیتیوم سه بار در روز به تازگی سرترالین ۱۰۰ سه وعده نصف قرص . بی پریدین نصف قرص سه بار در روز قبلا نالتراکسان ۲۵ دو باردر روز بخاطر جلو گیری از خود زنی و آزار به دیگران استفاده میکرد ولی چون به سختی آنرا میتوان پیدا کرد مصرف آن را قطع کرده و نیم میلی گرم ریسپریدون بعد از ظهر ها بجای آن میخورد . حال با توجه به این داروهای مصرفی مسأله چاق شدن و پرخوری اش یک دردسر جدی شده آیا میتوان بجای ریسپریدون داروی دیگری جایگزین کرد که همآن اثر را داشته باشدولی از اشتهای کاذب اش کاسته شود چون در این سالها بسیار چاق شده و این خوداش مشکلات دیگری را بدنبال خواهد داشت با تشکر فراوان از راهنمایی های تخصصی جنابعالی .

  9. با سلامى عرض ادب. آقای دکتر من یک پسر نه ساله دارم از کودکی تیک گذرا داشته که بدون اقدامی قبل از یک ماه برطرف شده. اما امسال این تیک به صورت شکلک در اوردن و تکان دادن پا بود که بسیار شدید بود و برطرف نمی شد طبق نظر پزشک داروی رسپیریدون تجریز شد روزی نصف قرص . اوایل خوب بود اما بعد دوباره برگشت دور دارو را به یک قرص افزایش دادم که متاسفانه باز هم بیشتر شده نمی دونم چه کار کنم خیلی مستاصل هستم خواهش می کنم من را راهنمایی کنید
    با سپاس

  10. سلام اقای دکتر.من یه پسر ۵ساله دارم که بخاطر لجبازی و تحرک زیادو…به پزشک اعصاب و روان کودکان مراجعه کردم.دوماه اول قرص آریپیپرازول دکتر براش تجویزکرد.اولش خیلی اروم شده بود.خوابش خیلی زیاد شده بود .ولی گوشه گیر وبیش ازحد خجالتی شده بود.بادکترش درمیان گذاشتم قرص رسپریدون براش تجویز کرد گفت اگه باخوردن این قرص خیلی به نتیجه ای نرسیدی قرصشو عوض کن ترانکوپین ۲۵بهش بده.من دوسه هفته ای هست رسپیدون روبهش میدم ولی خیلی تغیری نکرده.الان موندم چکارکنم.درعرض۴ماه دکتر سه بار قرصشوتغیر داده.میترسم عوارضی برای پسرم داشته باشه با تجویزهای مجدد.خاهشا راهنمایی کنین که چکاری انجام بدم.ممنون

    • درمانش درسته و یکی از همین سه قرصه منتهی باید مجال بدید تا دارو اثر کنه و هی تند تند عوضش نکنید

  11. سلام جناب دکتر,دوتا سوال دارم ایا استفاده از داروهای تیروئیدی اضافه کردنشون به ضدافسردگی و تثبیت کننده خلق تاثیری در بهبودی افسردگی دارد نوع دوقطبی ولی خفیف با علائم کامل افسردگی,واینکه ایا لاموتریژین اگه با تیتراسیون ۱۲/۵ هفته ای شروع بشه وهر هفته ۱۲/۵ یا ۲۵ میل اضافه بشه آیا باز ریسک سندرم استیونس جانسون دراینده وجود دارد وچقد احتمال خطر داره,باتشکر

    • بله داروی تیروییدی مکمله خوبیه
      استیونس جانسون حساب کتاب نداره،فکرشو نکنید
      فقط اگر علایم پوستی شروع شد باید سریع قطعش کرد

  12. سلام وقتتون بخیرآقای دکتر
    من الان ۷ساله که داروی رسپریدون مصرف میکنم و پزشکم تشخیص اختلال خلقی برام گذاشته .میخواستم بدونم این بیماری خوب میشه یا کلا تا آخر عمر باید دارو مصرف کننم؟

    • یک سری فاکتورها وجود داره که هر پزشکی برای بیماران خودش محاسبه میکنه مثل ارث،شدت بیماری،عودهای مکرر….

  13. سلام آقای دکتر
    پدر ٨۵ ساله دارم که رفتارهای غیرعادی وتکرار جمله ها ودرخواست قند وشکلات
    وادرار
    در خانه وبخصوص درمحلی که باعث اذیت دیگران میشه بامصرف سیتالوپرام ٢٠ آرامش گرفته وقابل تحمل شده
    اما خواهرم که پرستارهست بامشورت دکتر روانشناس ریسپریدون را پیشنهاد کرده به نظرشما همون ریسپریدون را ادامه بدیم

  14. سلام ببخشیدپسرمن ۱۳ساله میباشد پپش فعال ودستهاش راباشدت بسیاربه صورتش میکشه درضمن هرچندوقت یکبارلباسی تازه یاموبایل رامیشکن بعدمیگه کارمن نبوده درحال حاضرریتالین البته بیشترموقع مدرسه وریسپیریدن به مقدارنصفه در شب میخوره دکترخودش راچند وقت نبردم میخوام عوض کنماصلانمیدونم چکارکنم لطفاکمکم کنیدممنون میشم.

Comments are closed.